Van de leraren die in 2021 in het po waren gestart had 9 procent een jaar later de sector weer verlaten. Zes jaar eerder was dat nog 18 procent. De uitval van startende leraren in het po nam tot 2013 toe, daarna is het percentage dat uitstroomt afgenomen.
Na een daling, stijgt sinds 2018 het absoluut verzuim
In 2013/2014 waren dit er 6.714, in 2017/2018 waren dit er nog maar 4.515. Sindsdien stijgt het aantal. De grootste stijging was in het schooljaar 2021/2022: van 5.491 in 2020/2021 naar 10.240 in 2021/2022.
Ook werkdruk, stress en een laag salaris worden veel genoemd. Andere redenen zijn onduidelijke verwachtingen, ontbreken van steun en feedback, geringe doorgroeimogelijkheden, gebrekkige communicatie en slechte relaties binnen de school. De verschillende uitvalredenen lijken met elkaar samen te hangen.
Uitstroom. Niet alle eerstejaars halen op de pabo de eindstreep. Uit cijfers van de Vereniging Hogescholen blijkt dat 17 procent van de voltijdstudenten (cohort 2022) de studie na een jaar verlaat. In de jaren daarna is de uitval gering.
Zo'n 13 procent van de startende leerkrachten stopt al in het eerste jaar. Na vijf jaar heeft meer dan een kwart het onderwijs verlaten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de KU Leuven.
Andere redenen zijn werkdruk en stress, minder goede relaties met collega's en leidinggevenden, en gebrek aan doorgroeimogelijkheden. Inzicht in de oorzaken van uitval van pabo-studenten en startende leerkrachten kan helpen hen te behouden voor het onderwijs. Dat is hard nodig.
Afhankelijk van in welke graad u wilt lesgeven, moet u een graduaat, bachelor of masteropleiding onderwijs volgen. In veel gevallen kunt u een verkort traject van een jaar volgen. U kunt er ook voor kiezen tijdens uw opleiding al aan de slag te gaan als leerkracht via het statuut leraar-in-opleiding (lio).
Als je kennis overdragen op zich leuk wel vindt, maar het onderwijs wilt verlaten vanwege de werkdruk, dan zijn er allerlei andere vormen van lesgeven die je kunt overwegen. Denk bijvoorbeeld maar aan privéles, bijles, huiswerkbegeleiding , volwassenenonderwijs, coaching of workshops geven bij bedrijven.
Een startende leerkracht in het kleuter- of lager onderwijs mag rekenen op een bruto maandloon van 2.923 euro.Naarmate de ervaring toeneemt, loopt dit op tot 5.247 euro bruto per maand. Idem trouwens voor een leerkracht (met bachelordiploma) in het secundair onderwijs, in de 1ste en 2de graad.
Achtergrond: Wereldwijd zijn stress en burn-out nog steeds een probleem onder leraren , wat leidt tot angst en depressie. Burn-out kan de gezondheid van leraren negatief beïnvloeden en is een risicofactor voor slecht fysiek en mentaal welzijn.
“Het tekort is heel groot voor leerkrachten lager onderwijs en in het secundair onderwijs voor levensbeschouwing, technische vakken, Frans, Nederlands, Engels, wiskunde, wetenschaps- en praktijkvakken. Zowel de leerkracht lager onderwijs als de leerkracht secundair onderwijs - voor alle vakken - is een knelpuntberoep.
Docenten die het onderwijs besluiten te verlaten hebben hier vaak verschillende redenen voor. Dan gaat het bijvoorbeeld om een te hoge werkdruk, een gebrek aan uitdaging of een mindere relatie met de schoolleiding. Dit blijkt uit onderzoek naar de vertrekredenen van docenten uit het onderwijs, aldus MBO today.
Leerlingen krijgen door het lerarentekort niet het onderwijs dat ze zouden moeten krijgen, vindt bijna 90 procent van de deelnemende leraren. Het kennisniveau bij de kernvakken taal, spelling, rekenen en begrijpend lezen gaat achteruit, zegt ruim 90 procent.
Docenten Nederlands werden het meest gezocht binnen de docentvacatures, namelijk 2.307 keer.
Uit onderzoek van het Amerikaanse ministerie van Onderwijs blijkt keer op keer dat Latijns-Amerikaanse en Indiaanse studenten vaker school verlaten. Uit verschillende onderzoeken is bovendien gebleken dat de sociaaleconomische status en het niveau van onderwijsondersteuning belangrijke factoren zijn die bijdragen aan deze verschillen.
De werkdruk in het onderwijs is hoger dan de gemiddelde werkdruk in Nederland. Medewerkers in het onderwijs vinden hun werk vaker emotioneel zwaar of moeilijk. Ook verzuim en burn-outklachten komen in het onderwijs bovengemiddeld voor én stijgen.
Bevoegd leraar worden zonder de juiste opleiding
Heeft u geen diploma van een lerarenopleiding voor het vak waarin u les wilt geven? Dan kunt u alleen in deze gevallen bevoegd leraar zijn in het voortgezet onderwijs:Met een buitenlands diploma voor het vak waarin u lesgeeft.
De belangrijkste redenen voor beginnende leraren – in zowel primair als voortgezet onderwijs – om te stoppen, liggen op het persoonlijke vlak of hebben te maken met het beroep en de school. Persoonlijke problemen en ziekte kunnen aanleiding zijn om uit het onderwijs te stappen.
Oud-leraren kunnen floreren in verschillende rollen, zoals in bedrijfsomgevingen, educatieve consultancy, instructieontwerp, human resources en meer. Deze carrières maken gebruik van de vaardigheden en ervaring die in de klas zijn opgedaan, wat nieuwe kansen biedt voor groei en professionele vervulling.
Zeker!Je kunt leraar worden zonder dat je hier een diploma voor hebt. Je kunt namelijk voor een bepaalde duur gastlessen geven of specifiek vakinhoudelijke lessen verzorgen.
Gemiddelde beloning leraren
Het modale (voltijds)inkomen in Nederland is zo'n € 3.900 euro per maand (in 2025).
Oorzaken lerarentekort
Dit zijn belangrijke oorzaken: veel oudere leraren gaan met pensioen;er komen niet genoeg nieuwe leraren bij om de vergrijzing te compenseren;er is krapte op de arbeidsmarkt en er zijn veel alternatieve banen.
Veel studenten ervaren de PABO niet als heel moeilijk, maar wel als hééél veel. Je moet veel opdrachten maken en je wordt op veel punten beoordeeld, dit kan zwaar zijn.
Zij-instromers zijn vaak minder flexibel, omdat ze niet alleen met hun eigen agenda te maken hebben. Er is dat gezin, die kinderen, een man/vrouw die werkt, andere zorgtaken die moeten plaatsvinden etc. Zij-instromers hebben veel kennis en ideeën en willen deze ook graag een plek kunnen geven tijdens hun werk.