Van 1961 tot 1989 scheidt een brede muur West- en
In de nacht van 12 op 13 augustus in 1961 werd de Berlijnse Muur gebouwd.
De Sovjet-Unie had de Koude Oorlog verloren en ging als staat in 1991 uiteindelijk ook zelf ten onder. Toch is niet het einde van de USSR, maar de val van de Muur op 9 november 1989 die sindsdien te boek staat als hét definitieve einde van de Koude Oorlog.
Op de ochtend zondag 13 augustus in 1961 merkten de inwoners van de DDR dat hun leiders de laatste vluchtweg naar het westen rigoureus hadden afgesneden. Oost-Berlijn zat op slot - de bouw van de Muur begonnen.
Sovjet-leider Nikita Chroesjtsjov besluit in 1961 dat de leegloop van de DDR definitief tot een eind moet komen. Net als secretaris-generaal van de SED Walter Ulbricht is hij van mening dat er een muur gebouwd moet worden. In de nacht van 12 op 13 augustus wordt een begin gemaakt met de bouw van de Berlijnse Muur.
Het kan zijn dat de grenssoldaten niet schieten omdat een aantal buitenlandse toeristen toekijkt. De DDR was zich in deze tijd (1988) van de internationale kritiek bewust en wilde naar de buitenwereld niet het agressieve en onmenselijke imago bevestigen.
Na de Tweede Wereldoorlog zochten de geallieerden een manier om Duitsland te weerhouden om op korte termijn weer een oorlog te beginnen. In tegenstelling tot de Eerste Wereldoorlog zocht men deze maal geen heil in een streng verdrag zoals het Verdrag van Versailles, maar in de opdeling van Duitsland.
Vluchtpogingen bij de Muur
Uit het onderzoek blijkt dat het in 98 van de 136 dodelijke gevallen aan de Muur om een vluchtpoging ging, 38 anderen kwamen door andere oorzaken gerelateerd aan de Muur om het leven. Zo verdronken tussen 1961 en 1989 vijf West-Berlijnse kinderen in de Spree.
Slachtoffers. Het aantal dodelijke slachtoffers aan de Berlijnse Muur is niet exact bekend. Een studie uit 2006 kwam tot een aantal van 125 identificeerbare slachtoffers en 81 gevallen waarover twijfel bestond. Volgens de laatste berekeningen van eind 2013 zijn er 138 slachtoffers gevallen aan de Muur.
Volgens het verloop van de muur van noord naar zuid is het nog mogelijk om in het Mauerpark, langs de Bernauer Strasse, Potsdamer Platz, Topographie des Terrors, Checkpoint Charlie en bij de East Side Gallery overgebleven delen van de muur te zien.
“Als de Berlijnse Muur nooit was gevallen had de Sovjet-Unie mogelijk nog steeds bestaan. Het zou dan op China lijken: een markteconomie met een grote staatssector. Handelsconnecties tussen Oost-Duitsland en landen als China, India, Brazilië, Venezuela, Cuba en Zuid-Afrika zouden zijn vergroot.
Gedurende de Koude Oorlog werd Europa verdeeld in twee ideologische blokken: het communisme en het kapitalisme. Deze waren gescheiden door het zogenaamde IJzeren Gordijn. Een onderdeel van deze grensafscheiding stond in Berlijn. Bijna 30 jaar lang werd deze stad verdeeld door de Berlijnse Muur.
Al voor de daadwerkelijke val van de Muur op 9 november 1989 waren er signalen dat het communistische regime aan het wankelen was. Politiek Sovjet-leider Michail Gorbatsjov was al sinds 1986 bezig met economische en politieke hervormingen binnen de Sovjet-Unie.
In 1989 vindt een grootschalige uittocht van DDR-burgers plaats en gaat het volk de straat op om tegen het communistische regime te demonstreren. Na onophoudelijke protesten van duizenden moedige Oost-Duitse burgers valt de Berlijnse Muur op 9 november 1989.
Berlijn - grote stad en natuurbelevenissen in de hoofdstad
Berlijn is niet alleen de hoofdstad van de Bondsrepubliek Duitsland, het is ook de dichtstbevolkte stad van Duitsland en de Europese Unie met 3,7 miljoen inwoners.
Het IJzeren Gordijn was ongeveer 1600 kilometer lang. Niet alleen Europa werd in twee gesplitst, maar ook Berlijn. In Berlijn ontstond Oost-Berlijn en West-Berlijn. Ook hier is het oostelijk deel communistisch en het westelijk deel kapitalistisch.
Met de bouw van de Berlijnse Muur in 1961 maakte het DDR-regime een einde aan de niet te stoppen vluchtelingenstroom naar het Westen. Meer dan 120 kilometer beton, prikkeldraad, antitankversperringen en wachttorens omringden voortaan West-Berlijn.
Er zijn nog resten van de muur te zien bij onder andere de Bernauer Straße, East Side Gallery, Potsdamer Platz, Topografie des Terrors, Checkpoint Charlie en het Mauerpark (Hinterlandmauer).
De DDR ontstond na de Tweede Wereldoorlog als zelfstandige staat in een deel van Duitsland en was gemodelleerd naar de communistische Sovjet-Unie. Zo kende het land een starre planeconomie, waarbij alle productie werd aangestuurd door de staat.
Naar schatting waren er tussen 1949 en 1961, het jaar waarin de bouw van de Berlijnse Muur begon, ongeveer 3 miljoen Duitsers die van de DDR naar West-Duitsland emigreerden.
De DDR blijft economisch achter op de BRD en daarom vluchten veel mensen via Berlijn naar het vrije westen. In Berlijn is de grens namelijk gewoon open. Deze situatie is onhoudbaar en daarom bouwen de Oost-Duitse machthebbers de Berlijnse Muur. De Muur scheurt geliefdes, families en vriendengroepen uit elkaar.
De drie westelijke sectoren vormden West-Berlijn, de oostelijke sector was Oost-Berlijn. Berlijn lag midden in de Sovjet-bezettingszone van Duitsland. Toen in de westelijke sectoren de D-mark werd ingevoerd, verklaarde Stalin dat dat in strijd was met de gezamenlijke afspraken.
Naam. Het Duitse Keizerrijk heette officieel Duitse Rijk (Duits: Deutsches Reich), een benaming die verwees naar het oude Heilige Roomse Rijk.
Na de geallieerde overwinning wordt Duitsland opgedeeld in vier bezettingszones. Amerika, Engeland en Frankrijk besturen elk een deel van West-Duitsland (de Bondsrepubliek Duitsland).Oost-Duitsland (de Duitse Democratische Republiek) valt onder het bestuur van de Sovjet Unie.