Het aantal Eerste Kamerleden werd verhoogd van 39 naar 50.
De Raad van State is onafhankelijk adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur en hoogste algemene bestuursrechter van het land. De Raad van State is een Hoog College van Staat. De Eerste Kamer, Tweede Kamer, de Algemene Rekenkamer en de Nationale ombudsman zijn dat ook.
De leden worden niet rechtstreeks door de bevolking gekozen, maar via zogenaamde getrapte verkiezingen. Deze lopen verschillend, afhankelijk van de woonplaats van de kiesgerechtigde Nederlanders.
Zij controleert vooral de hoofdlijnen van beleid en de onderlinge samenhang van de verschillende regeringsplannen.
De regering bestaat uit de koning en alle ministers.Het kabinet bestaat uit alle ministers en alle staatssecretarissen. De ministerraad bestaat uit alle ministers. In het gewone taalgebruik worden de woorden regering en kabinet vaak door elkaar gebruikt.
Rekenvoorbeeld. = 69.485. Dit is een naar beneden afgerond geheel getal. Voor elke 69.485 behaalde stemmen krijgt een partij dan 1 zetel.
De regering maakt wetten in samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer (wetgevende macht). Een wet begint met een wetsvoorstel en is klaar na publicatie in het Staatsblad. Daartussen ligt een vast aantal stappen, die alle wetsvoorstellen moeten doorlopen.
De verkiezing van de leden van de Eerste Kamer, ook wel senaat genoemd, vindt om de vier jaar plaats. De leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van Provinciale Staten en de kiescolleges in Bonaire, Sint Eustatius en Saba, en het kiescollege niet-ingezetenen.
De Eerste Kamer heeft niet het recht om wetsvoorstellen te wijzigen (het recht van amendement). Zij stemt alleen over het voorliggende wetsvoorstel en kan dit uitsluitend aannemen of verwerpen. Ook mondelinge beantwoording van vragen komt in de Eerste Kamer niet voor.
Koning Willem-Alexander is Voorzitter van de Raad van State. De dagelijkse leiding ligt bij de vice-president, op dit moment is dat mr. Thom de Graaf. Naast de vice-president bestaat de Raad van State uit maximaal tien leden.
3 De bezoldiging van de overige leden van de Raad van State, de overige leden in gewone dienst van de Algemene Rekenkamer en de substituut-ombudsmannen wordt bepaald op € 12.875,98 per maand.
Een coalitie is een verbond van twee of meer groeperingen, partijen of staten. In het bijzonder wordt het woord gebruikt voor een verbond van politieke partijen die dan in een volksvertegenwoordiging samen een meerderheid van de stemmen hebben. Op nationaal niveau spreekt men dan van een regeringscoalitie.
Een fractie is een deel van een gekozen volksvertegenwoordigend orgaan, in jargon het gremium genoemd, dat tot een en dezelfde politieke partij of stroming behoort (bijvoorbeeld alle leden van één politieke partij in de gemeenteraad of het parlement). Het woord fractie komt uit het Latijn (frangere, breken).
Volgens de Grondwet moet een wetsvoorstel, voordat het in werking kan treden, door het parlement worden aangenomen en vervolgens door de monarch worden ondertekend en door de verantwoordelijke minister of staatssecretaris worden medeondertekend. Wetten van het parlement moeten door zowel de koning als de verantwoordelijke minister of staatssecretaris worden ondertekend voordat ze in werking kunnen treden.
De Nederlandse koning heeft volgens de Grondwet grote politieke macht. Hij kan wetten of benoemingen tegenhouden en zelfs het kabinet naar huis sturen. In de praktijk oefent de koning zijn macht op subtielere wijze uit.
Ongeveer 10 op de 100 mensen heeft wel eens een stem gehoord die anderen niet hoorden. Bijvoorbeeld het roepen of fluisteren van je naam, terwijl er niemand is. Iemand heeft deze ervaring dan vaak maar 1 of 2 keer in zijn leven. Ongeveer 2 op de 100 mensen hoort regelmatig stemmen.
Een politieke zetel is een plaats in een gekozen orgaan, zoals de ledenraad of het bestuur van een vereniging, en met name in de wetgevende macht (parlement, gemeenteraad enz.) in een land. Elke zetel wordt in principe bezet door één lid van dat orgaan.
Benoeming en ontslag
De minister-president wordt bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen (artikel 43 van de Grondwet). Aanvankelijk benoemde en ontsloeg de koning ministers 'naar welgevallen' en droeg daar zelf verantwoordelijkheid voor.
Het kabinet-Schoof is sinds 2 juli 2024 het Nederlands kabinet dat het kabinet-Rutte IV opvolgde.
De Koning en de ministers vormen samen de regering. Het parlement (de Staten-Generaal) controleert de regering. Ministers leggen in het parlement verantwoording af over hun beleid.