Voldoende kogeldruk is 5 á 7% van het totale caravan gewicht. Uiteraard moet dat gewicht wel toegestaan zijn voor de auto. Een te hoge kogeldruk beïnvloed het rijgedrag van de auto negatief, omdat een zware belading helemaal achterin net als bij de caravan niet prettig is.
De ANWB houdt een stelregel aan van 75%, dat wil zeggen maximaal 75% van het totale gewicht van de trekauto (incl. alle personen en belading) mag achter de auto gehangen worden. Oftewel, wanneer de auto 2000 kg totaal weegt dan mag de caravan maximaal 1500 kg wegen.
De meeste auto's die een trekhaak hebben zullen een kogeldruk hebben van 50 of 75 kilogram. Dat betekent dat er niet meer dan 50 of 75 kilo op de haak mag komen. Dat is inclusief de fietsendrager!
Vuistregel voor gewichtsverhouding: de 75%-regel
De auto-caravan-combinatie is stabieler als de auto zwaarder is dan de caravan. De ANWB adviseert daarom de 75%-regel: belaad de caravan tot maximaal 75% van het gewicht van de beladen auto (=gewicht auto + 300 à 325 kg voor twee volwassenen, twee kinderen en bagage).
Belangrijk is dat de kogeldruk, welke door de trekhaakfabrikant wordt bepaald en wordt aangegeven als S-waarde, nooit te hoog mag zijn. De maximale verticale kogeldruk verschilt per auto maar ook per trekhaak fabrikant. Meestal ligt de S-waarde tussen de 32 en 100 kilogram.
Omdat het om drie verschillende waarden gaat (die van auto, trekhaak en caravan), moet je rekening houden met de laagste kogeldruk van die drie: daar mag je niet overheen. In de praktijk ligt de ideale kogeldruk voor de meeste combinaties tussen de 50 en 75 kg.
Tussen de koppeling van de caravan en de weegschaal kan een stuk hout worden geplaatst. Vervolgens kan de caravan op de weegschaal worden geplaatst waarbij de kogeldruk wordt gemeten. Bij een te lage kogeldruk is er een groter risico dat de caravan niet stabiel achter de auto hangt.
Afstemming auto en caravan: 75% regel
Een goede gewichtsverhouding tussen auto en caravan bevordert het weggedrag van de combinatie. De ANWB adviseert daarom de 75% regel in acht te nemen: het gewicht van de (beladen) caravan mag niet meer dan 75% van het gewicht van de (beladen) auto zijn.
Van zwaar tot licht: alles heeft zijn plekje
Zwaar komt onderop, licht boven – dat is de vuistregel als het erom gaat de caravan op de goede manier te beladen.
Over het algemeen zal bij het trekken van een caravan de auto achter maximaal belast zijn. Zelfs zonder bagage drukt er zo'n 100 kg meer op de auto dan oorspronkelijk (75 kg kogeldruk en het gewicht van de trekhaak!). Soms is een aangepaste vering noodzakelijk.
Nogmaals, de meeste personenwagens zijn toegerust met een vaste of afneembare trekhaak die maximaal belast mogen worden met 50 kg. Soms een trekhaak die belast mag worden met 75 kg".
Voldoende kogeldruk is 5 á 7% van het totale caravan gewicht. Uiteraard moet dat gewicht wel toegestaan zijn voor de auto. Een te hoge kogeldruk beïnvloed het rijgedrag van de auto negatief, omdat een zware belading helemaal achterin net als bij de caravan niet prettig is.
Kogeldruk vinden
De maximaal toegestane kogeldruk wordt door de autofabrikant bepaald en staat vermeld op het typeplaatje van de trekhaak, ook wel “vertical load” of “verticale kracht” genoemd, en in de voertuigpapieren van uw auto.
Ook zal uw combinatie minder snel slingeren. De geladen caravan mag niet zwaarder zijn dan driekwart van het gewicht van de geladen auto. Benut dan ook eerst de ruimte in uw auto in plaats van vooral uw caravan te beladen.
Een hogere kogeldruk kan voor een fabrikant dus commercieel interessant zijn, maar die kan je niet zomaar verhogen. De hele constructie van de (als stadsauto ontworpen) auto moet geschikt zijn én een hoge kogeldruk heeft negatieve invloed op de stabiliteit van de auto.
Probeer zware voorwerpen zoveel mogelijk op de vloer van de caravan te plaatsen, rond de wielen. Let daarbij op dat je het gewicht ook over links en rechts van de caravan verdeelt. Doe nooit zware dingen in de hogere kastjes, deze zijn vooral geschikt voor kleding.
Ruime marge in Nederland
Toch hanteert men in Nederland een ruime marge, voordat beboet wordt. Immers als je caravan 1500 kg mag wegen of je mag maar 1500 kg trekken, dan wordt er pas geverbaliseerd als de gemeten aslast meer dan 1690 kg is (10% marge = 150 kg en een aftrek van 20 kg per wiel voor de meetfout).
Het voertuig blijft bepalend. In de praktijk geldt een waarschuwing bij overbelading tot en met 5%. In de overige Europese landen gaat men verschillend om met de marges bij overbelading. De kans op een bekeuring of de eis om lading te lossen kan in het buitenland aanmerkelijk groter zijn.
75 kg kogeldruk
75 kilogram kogedruk is pas gemeengoed in een klasse groter, in het zogenaamde C-segment waarin de Focus, Captur, Mégane en 308 zitten. Auto's uit het B-segment met 75 kilogram kogeldruk zijn er wel, de nieuwste Hyundai i20 en Kia Rio zijn op dit punt onderscheidend.
Bij 1.500 kg heb je nog best wat keuze. De Ssang Yong Korando e-Motion, Polestar 2, Volvo XC40 P8 en Nissan Ariya mogen dit trekken.
Verhogen van het trekgewicht (dus maximum aanhangwagenmassa - 'wat de auto mag trekken') is niet mogelijk. Softwarematige tuning zal ook weinig effect hebben omdat deze motor geen turbo heeft. Bij een turbomotor wordt bij chiptuning extra brandstof toegevoerd én door verhoging van turbodruk ook extra lucht.
Wat jij met je auto mag trekken, staat op je kentekenbewijs. Tenzij je een bedrijfsauto hebt, dan vind je het trekgewicht op het conformiteitsbewijs. Heb je een papieren kentekenbewijs, dan staan de trekgewichten vermeld als 'maximum massa (on)geremd'.
In een extreem geval zou bij een ongeval én een causaal verband met de te hoge kogeldruk, u dit flink aangerekend kunnen worden. Een feit is dat toch relatief veel recreanten ook met té veel gewicht op de kogel op pad gaan.
Gaat de caravan toch slingeren dan is remmen de enige mogelijkheid om erger te voorkomen! Doe dit direct en krachtig (maar wel gedoseerd) waarbij de snelheid zo'n 20 a 30 km/u moet afnemen. Goede belading met voldoende kogeldruk zijn essentieel voor een veilig weggedrag.