Op 1 januari 2019 waren er wereldwijd 450 kernreactoren operationeel. Ze produceren samen 10,3% van de elektriciteit in de wereld.
Het land met de meeste kerncentrales in Europa is Frankrijk. Daar staan 58 van de in totaal 126 Europese werkende kerncentrales. Zo'n 70 procent van de elektriciteit in Frankrijk komt uit kernenergie (2018). Onze buurlanden Duitsland en België hebben allebei 7 kerncentrales.
126 kernreactoren zijn operationeel in 14 Europese landen, 4 zijn in aanbouw en er zijn er 24 gepland; In de EU zijn 129 kernreactoren operationeel in 14 landen, waaronder in België 7 reactoren in Doel en Tihange; In 8 landen vertegenwoordigt kernenergie tussen de 34 en 72% van de elektriciteitsmix van het land.
Rusland beschikt over 35 functionerende kernreactoren, samen goed voor een capaciteit van 27 900 MW. Ter herinnering, het Belgische nucleaire park bestaat uit 7 reactoren, goed voor een capaciteit van bijna 6 000 MW. De Russische kernreactoren zijn verdeeld over 10 sites.
De kerncentrale Kashiwazaki-Kariwa (Japans: 柏崎刈羽原子力発電所, Kashiwazaki-Kariwa genshiryoku hatsudensho) is de grootste kerncentrale ter wereld en is gevestigd tussen de stad Kashiwazaki en het dorp Kariwa in de prefectuur Niigata op het eiland Honshu in Japan.
Van de radioactieve stoffen die bij Tsjernobyl zijn vrijgekomen merken we in Nederland vrijwel niets meer. In totaal leverde het ongeval in 1986, het jaar van de ramp, bij ons een extra stralingsblootstelling op van 2,5%.
Kernrampen. Kerncentrales kunnen beschadigd raken of, zoals in Fukushima gebeurde, zelfs exploderen. De gevolgen van vrijkomende radioactieve straling kunnen catastrofaal zijn – hele landstreken kunnen voor duizenden jaren onbewoonbaar worden.
De kerncentrale Zaporizja (Oekraïens: Запорізька атомна електростанція, Russisch: Запорожская атомная электростанция) ligt bij de stad Enerhodar op ongeveer vijftig kilometer van Zaporizja direct aan de rivier de Dnjepr en is Europa's grootste kerncentrale.
In de Volksrepubliek China staat kernenergie in voor ongeveer 4,9% van de stroomproductie (2019). Deze 348 TWh was afkomstig van 25 commerciële reactoren, verspreid over negen kerncentrales. Samen vertegenwoordigen ze een elektrisch vermogen van 23 GW (gigawatt).
De kerncentrale in Zaporizhzhia is de grootste van Europa en is van groot belang voor de Oekraïense energievoorziening. De centrale wekte voorheen zo'n 20 procent van alle stroom in het land op. De Russen veroverden het gebied in maart. Sindsdien zijn er meerdere beschietingen en branden geweest bij het complex.
De enig werkende kerncentrale in Nederland staat aan de Westerschelde in het Zeeuwse Borssele. De VVD wil dat de twee grote nieuwe centrales in Borssele worden gebouwd omdat daar al kennis en ervaring is. Ook staat er de kernafval-opslag COVRA. Het kernafval kan daar honderd jaar worden bewaard.
Kerncentrales. Oekraïne beschikt momenteel over vijftien kernreactoren in uitbating, verspreid over vier verschillende locaties - Rivne, Khmelnytskyy, Zuid-Oekraïne en Zaporizja (onder Russische controle). Het grootste risico in termen van radioactieve lozingen betreft die reactoren in uitbating en de splijtstofdokken.
Het bouwen van een kerncentrale kost tien tot tientallen miljarden (de Hinkley Point centrale in het Verenigd Koninkrijk kost bijvoorbeeld zo'n 31 miljard). Het opdoeken van een kerncentrale is ook nog eens ontzettend duur (de kosten van Borssele zijn nu al 600 miljoen en stijgende).
De impact van de kernramp in Tsjernobyl is uitgebreid en goed gedocumenteerd. Een gebied van 4.300 km² rond de centrale is verboden gebied (en momenteel niet geschikt voor permanente bewoning of langdurig verblijf). Dat komt neer op een gebied van ongeveer 30 kilometer rond van de centrale.
Verschillende (Europese) landen doen het zonder kernenergie. Onder andere Denemarken, Oostenrijk, Ierland, Portugal en Griekenland hebben besloten om af te zien van nucleaire energie. Dat deden zij vooral onder druk van de maatschappij, maar ook omdat kernenergie voor hen geen noodzaak is.
De meeste reactoren op de wereld zijn al meer dan 30 jaar oud. Nederland heeft nog 1 kerncentrale, in Borssele, Zeeland. Die kerncentrale is al sinds 1973 in bedrijf en had een verwachte levensduur van 30 jaar. Toch mag die centrale openblijven tot 2033.
Volgens een rapport van 23 december 2020 van het Nucleair Energie Agentschap (NEA) in Parijs zijn de bewezen en geschatte voorraden uranium 3,8 miljoen ton. Daar komt nog eens 2,3 miljoen ton bij op grond van redelijk betrouwbare gegevens die nog nader getoetst moeten worden.
Vier kernreactoren zijn operationeel in Finland. Twee op de site van Loviisa en twee op de site van Olkiluoto. Het is ook in Olkiluoto wordt momenteel de vijfde Finse kernreactor gebouwd.
De enige werkende kerncentrale in Nederland is op dit moment de kerncentrale Borssele. Deze centrale heeft een elektrisch vermogen van 485 MW (megawatt; 1 megawatt is 1 miljoen watt) elektriciteit. Daarmee wordt jaarlijks rond de 4 miljoen MWh (megawattuur) gemaakt en aan het elektriciteitsnet geleverd.
Noord-Amerika
De Verenigde Staten tellen 98 reactoren die operationeel zijn. De laatste werd in gebruik genomen in 2016. Meer dan 70 reactoren hebben een vergunning gekregen om gedurende 60 jaar te functioneren. Canada beschikt over 19 reactoren die worden uitgebaat.
Deze 4 reactoren hebben een kracht van 1120 MW elk en zullen een uitbatingsduur van 60 jaar hebben.
Studies laten zien dat jij en maximaal 100.000 stadgenoten gered kunnen worden, ten minste: als je je hoofd erbij houdt en de straling laag genoeg. Het allerbelangrijkst: probeer een fall-out, ofwel radioactieve neerslag, te ontwijken.
Veel mensen denken dat de straling direct fataal is: dat is niet zo. De hitte en de schokgolf zijn het ergste aan een atoombom. De radioactiviteit is een sluipmoordenaar, maar deze is met goede medische zorg wel te overleven. Het hangt uiteraard ook af van hoe dichtbij je bij de bom was.