Het Belgische bos. Het Belgische bos beslaat ongeveer 704.821 ha(1) waarvan 556.200 ha zich in het Waalse Gewest bevindt, 146.381 ha in het Vlaamse Gewest en 2.240 ha in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 23% van het Belgische territorium wordt ingenomen door bos.
Karakteristieken bosareaal
Aan de hand van eerste bosinventaris (uitgevoerd in de periode 1997-1999) wordt de oppervlakte bos in Vlaanderen geschat op 140.380 ha. Op basis van de tweede bosinventaris (uitgevoerd in de periode 2009-2019) komen we uit op 140.279 ha bos in Vlaanderen.
Het bosoppervlak verschilt aanzienlijk van lidstaat tot lidstaat: in Finland, Zweden en Slovenië beslaan de bossen bijna 60 % van het grondgebied, in Nederland is dat slechts 8,9 %.
Op nummer één staat Suriname, dat voor 95% uit bos bestaat.
Ruim 10 procent van het landoppervlakte in Nederland is bos. Dat komt overeen met 3 447 km2, ofwel het totale landoppervlak van Friesland. Per inwoner is 211 m2 bos beschikbaar.
Het areaal met bos is in 2021 circa 363.800 hectare; bijna 11% van het totale landoppervlak. In de periode 1970-2013 steeg de bosoppervlakte gestaag, gevolgd door de forse daling in de periode 2013-2017. Sinds de laatste meting in 2017 is er circa 1900 hectare bos minder.
Finland is voor 85 procent bedekt met bos en meren
Ongeveer 75 procent van de oppervlakte bestaat uit bos, 10 procent uit meren en 7 procent uit landbouwgrond. In Finland zijn er ongeveer 188.000 meren en ruim 179.500 eilanden.
#3 De Congobekken
Na de Amazone is het tropische regenwoud van Congo, ook wel het groene hart van Afrika genoemd, het grootste bos ter wereld. In dit gebied leeft de met uitsterven bedreigde berggorilla, waarvan er nog maar zo'n 1000 in het wild leven.
De Utrechtse Heuvelrug is met circa 20.000 hectare na de Veluwe het grootste bos- en heidegebied van Nederland. De Utrechtse Heuvelrug kent daarnaast veel landgoederen en buitenplaatsen met bijzondere cultuurhistorische betekenis.
De Ardense bossen, rijk aan eeuwenoude geschiedenis, bedekken het zuiden van België, het noorden van het Groothertogdom Luxemburg en een deel van het Franse departement Ardennen. Het is de grootste bosoppervlakte van België.
Al wandelend de gedachten verzetten in dichtbegroeide bossen, dat kan uitstekend in de provincie Gelderland, maar ook in Limburg. Daar vind je procentueel het hoogste percentage bos per landoppervlakte, respectievelijk 19,7% en 16,1%, blijkt uit cijfers van het vakblad Natuur Bos Landschap.
Brugge telt een heel groot stadrandbos: Tudor (40 ha), Beisbroek (98 ha), het Chartreuzinnebos en Foreest (52 ha) en het provinciaal domein Tillegem (131 ha). In totaal is er 321 hectare aan toegankelijk bos, wat nu met 24 hectare tot 345 hectare uitgebreid wordt.
Europa heeft meer dan 1.000 miljoen hectaren bos, verdeeld over 44 landen, hetzij 1,42 ha (meer dan twee voetbalvelden) per inwoner. Het bosoppervlak in de EU bedraagt gemiddeld 47% per land (al dient vermeld dat meer dan 80% van dit gebied in de Russische Federatie ligt).
Vandaag beslaan de Belgische bossen 23% van het nationale grondgebied, oftewel iets meer dan 700.000 ha verspreid over de drie gewesten van het land: 78,9% in Wallonië, 20,7% in het Vlaamse Gewest, 0,3% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In 150 jaar is de bosoppervlakte met 25% toegenomen.
Maar liefst 58% van het land is bedekt met bos, totaal 23.5 miljoen hectare. Ter vergelijking: Nederland heeft totaal 3.5 miljoen hectare. , zoals STORA, SCA, MoDo en Korsnäs Marma AB, bezitten ook een kwart van de op- pervlakte bos in Zweden.
Zweden bestaat voor ongeveer 70 procent uit bos. De helft daarvan, ongeveer 22 miljoen hectare, is in handen van particulieren en bedrijven. Van de 10 miljoen inwoners bezitten er 300.000 hun eigen bos.
Zo was de prijs van bosgrond in de periode 2012-2022, gemiddeld 17.800 euro per hectare. Natuurlijk grasland (dat is grasland waarop ook agrarisch medegebruik mogelijk is) 35.300 euro per hectare.
Eén hectare bosgrond levert jaarlijks gemiddeld 7.3 m3 hout op, terwijl één huishouden met een open haard of houtkachel per jaar ongeveer 4 m3 hout verstookt.
Hoeveel bomen moet je ongeveer planten voor 1 hectare bos? Gemiddeld zo'n 2.000 bomen, al is dat aantal sterk afhankelijk van het bostype. Met de jaren wordt dat aantal uitgedund tot 500 bomen, op natuurlijke wijze of door bosbeheer. In een erg oud bos staan soms maar een honderdtal grote bomen per hectare.
Het oppervlak van Zweden (76 procent), Finland (72), Estland (61), Slovenië (60) en Letland (56) is opvallend bosrijk. Daarentegen is de grond van Malta (33 procent), België (13), Luxemburg en Nederland (beide 12 procent) het vaakst bebouwd met steden, wegen en spoor.
Ondanks het betrekkelijk lage percentage bos van 12 procent, zijn de bossen overal in het land- schap uitdrukkelijk aanwezig. De spreiding van de bossen is groot, uitgestrekte bosgebieden zoals bijvoorbeeld de Veluwe heeft Denemarken niet. Het percenta- ge bos stijgt nog steeds en de overheid stimuleert dit.
1. Het Speulder- en Sprielderbos, Gelderland (Nederland) Het Speulder- en Sprielderbos, gelegen tussen Ermelo, Putten en Garderen, is een van de oudste oerbossen van Nederland. Niet voor niets heeft Staatsbosbeheer dit bos uitgeroepen tot het mooiste van het land.