Net als bij overmacht moet je je werkgever hiervan zo snel mogelijk op de hoogte brengen. Hoe lang je afwezigheid toegelaten is, hangt af van de tijd die je nodig hebt om de situatie of het probleem aan te pakken of op te lossen, al mag het wettelijk gezien niet langer dan 10 arbeidsdagen per kalenderjaar duren.
Die afwezigheid is gewettigd op voorwaarde dat het gaat om een onvoorzienbare gebeurtenis en dat je je werkgever zo snel mogelijk verwittigt. Werk je voltijds, dan mag je jaarlijks maximaal tien dagen afwezig zijn om dwingende reden.
Spreek dan bijvoorbeeld een boodschap in op de voicemail van de werknemer. Je stuurt een ingebrekestelling naar de werknemer per aangetekende brief. Je kan een kopie van de brief per mail verzenden. In deze brief maan je de werknemer aan onmiddellijk het werk te hervatten of zijn afwezigheid alsnog te rechtvaardigen.
Wanneer een werknemer zonder reden afwezig is en de wettelijke regels overtreedt, spreekt men van ongewettigde afwezigheid. U bent echter niet machteloos in een zo'n situatie en beschikt over een aantal actiemiddelen.
Spreek dan bijvoorbeeld een boodschap in op de voicemail van de werknemer.Je stuurt een ingebrekestelling naar de werknemer per aangetekende brief. Je kan een kopie van de brief per mail verzenden. In deze brief maan je de werknemer aan onmiddellijk het werk te hervatten of zijn afwezigheid alsnog te rechtvaardigen.
Sommige gedragingen zijn zo ernstig, dat elke werknemer wel weet dat hij fout zit.In die gevallen kan een werkgever zelfs zonder waarschuwing tot ontslag overgaan. Het gaat dan om gedragingen die reden kunnen zijn voor ontslag op staande voet.
Uw werkgever mag u alleen op staande voet ontslaan als hij hiervoor een geldige reden heeft. Deze reden moet hij u direct vertellen. Bij een geldige reden voor ontslag op staande voet wordt uw arbeidsovereenkomst per direct beëindigd.
Een dringende reden is een ernstige fout die elke verdere professionele samenwerking tussen jou en de medewerker onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt. Denk hierbij aan diefstal, verduistering, mishandeling of een grove belediging, schending van bedrijfsgeheimen, werkweigering zonder goede reden ...
Toegestane afwezigheid (of verlof zonder wedde, wat hetzelfde is) kan alleen maar als het aangevraagd wordt door de werknemer. Dus nooit op vraag van de werkgever. De werkgever moet kunnen bewijzen dat de vraag van de werknemer komt.
Als een leerling zonder wettiging afwezig is, noemen we dat een problematische afwezigheid. De school registreert de problematische afwezigheden per halve dag in het aanwezigheidsregister.
Als de werknemer geen doktersattest heeft voor een bepaalde ziekteperiode, dan is hij/zij ongewettigd afwezig. In geval van vervroegde werkhervatting: Als de werknemer het werk niet hervat zoals opgelegd door de controlearts, dan blijft hij/zij wel gewettigd afwezig (want er is een attest), maar met onbetaalde ziekte.
Geen medisch attest meer voor één dag ziekte
Zodra de wet in werking treedt, moeten je werknemers je voor één dag ziekte geen medisch attest meer bezorgen.
Als u op non-actief bent gesteld, kunt u bij de kantonrechter een spoedprocedure (kort geding) starten met als doel weer aan het werk te gaan. De procedure valt onder het civiele recht. Het is niet verplicht een advocaat in te schakelen.
Elke partij kan de overeenkomst zonder opzeg of vergoeding beëindigen om een dringende reden. Onder dringende reden wordt verstaan de ernstige tekortkoming die elke professionele samenwerking tussen de werkgever en de werknemer onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt. Dit begrip is moeilijk af te bakenen.
Zeker in de privésector komen baaldagen bijna niet voor. Bij overheidsdiensten bestaan ze soms wel. Zo hebben de statutairen en contractuele ambtenaren van de federale overheid 2 baaldagen per jaar. Pas vanaf de derde afwezigheid van één dag moeten ze een ziektebriefje voorzien.
Je mag dus tijdens een periode van ziekte in principe wel degelijk elders werken (zo bijvoorbeeld als je een bij-activiteit hebt tijdens de weekends), aan sport doen of werken aan je huis of het huishouden doen. Je werkgever kan je dat niet verhinderen.
Vanaf 10 november 2022 kan je ook kort zorgverlof opnemen. Dat is een vorm van familiaal verlof die je niet geweigerd kan worden. Het gaat om 5 dagen per kalenderjaar die je kan opnemen voor de persoonlijke zorg of steun aan een naaste die om een ernstige medische reden zorg of steun nodig heeft.
Onbetaald verlof is geen recht, niet in hoofde van de werknemer, noch in hoofde van de werkgever. Dit betekent dat een werknemer onbetaald verlof mag vragen, maar de werkgever mag dit weigeren. Met andere woorden: de werknemer kan onbetaald verlof vragen, maar niet afdwingen. Het akkoord van de werkgever is nodig.
Er zijn twee veelvoorkomende vormen van onbetaald verlof: ouderschapsverlof en langdurend zorgverlof. Onbetaald verlof kan altijd aangevraagd worden door een werknemer, maar er zijn ook redenen om dit te weigeren. De afspraken in een cao gaan voor op wat er wettelijk is vastgelegd.
De hoogte van de transitievergoeding als u wordt ontslagen hangt af van uw maandsalaris en de duur van het dienstverband. De vergoeding is per 1 januari 2023 maximaal € 89.000 bruto. Als uw jaarsalaris hoger is dan € 89.000, is de vergoeding maximaal 1 bruto jaarsalaris.
De werknemer heeft één jaar de tijd om na zijn ontslag de dringende reden aan te vechten via de arbeidsrechtbank. In dit geval zal de rechter hierover oordelen. Zo een rechtszaak duurt zeker één jaar en indien een partij in beroep gaat kan het enkele jaren aanslepen.
Voor een ontslag is één officiële waarschuwing nooit genoeg. In sommige gevallen zijn zelfs meerdere officiële waarschuwingen niet genoeg. Veel werkgevers denken dat ze na drie officiële waarschuwingen hun werknemer altijd mogen ontslaan. Dit is echter niet het geval.
Andere functie door reorganisatie
Wil uw werkgever u een andere functie geven omdat de organisatie verandert? Dan kan dat alleen als u het daarmee eens bent. In uw contract, collectieve arbeidsovereenkomst (cao) of bedrijfsreglement kan staan dat uw werkgever uw arbeidsvoorwaarden zonder uw toestemming mag wijzigen.
Verwijtbaar handelen of nalatigheid is een reden om uw werknemer te ontslaan. Het gaat dan bijvoorbeeld om een werknemer die diefstal pleegt. Of een redelijke opdracht tot overwerk weigert. De situatie moet zo ernstig zijn dat niet van u verlangd kan worden dat u de werknemer in dienst houdt.