Turkije is sinds zijn toetreding tot de NAVO in 1952 namelijk van groot belang voor de organisatie. Via Turkije heeft de NAVO controle over strategische wateren zoals de Zwarte Zee, de Bosporus, de Dardanellen en de Middellandse Zee.
Aanvankelijk deden België, Canada, Denemarken, Frankrijk, IJsland, Italië, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Portugal, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten mee. Later kwamen daar Turkije en Griekenland (februari 1952), de Bondsrepubliek Duitsland (1955) en Spanje (1982) bij.
Naast Zweden en Finland, zijn er ook andere landen die een neutrale status hebben. Ook Ierland, Oostenrijk en Zwitserland zijn landen die geen lid zijn van de NAVO en die status bezitten. Zwitserland heeft al een lange traditie van neutraliteit, al meer dan 200 jaar, sinds het Verdrag van Wenen in 1815.
Met Finland en Zweden verwelkomt de Navo relatief kleine legermachten. De landen beschikken over respectievelijk 21.500 en 24 duizend soldaten. Alle Navo-landen bij elkaar beschikken over zo'n 3,5 miljoen militairen. Het Zweedse leger is laatste jaren gegroeid, na een herinvoering van de dienstplicht.
Op een onbetwiste eerste plaats staat het leger van de Verenigde Staten. Dat merk je onmiddellijk aan het jaarlijkse militaire budget: 587 miljard dollar! Opperbevelhebber is de president van de Verenigde Staten, de machtigste man ter wereld.
Oekraïne kan neutraal blijven maar dan wel met het sterkste leger van Europa. Aan een langdurige Koude Oorlog tussen het Westen en Rusland valt niet te ontkomen zolang Poetin in Rusland aan de macht blijft.
NAVO is de afkorting van de 'Noord-Atlantische Verdragsorganisatie'. In het Engels: North Atlantic Treaty Organization (NATO). Om misverstanden te voorkomen: er is dus geen verschil tussen NAVO en NATO.
Gebieden die geen lid zijn: Antarctica (Antarctisch Verdrag), Kosovo, Palestina (Palestina is waarnemersstaat), Vaticaanstad (de Heilige Stoel is waarnemer) en de Westelijke Sahara (onder militaire bezetting door Marokko.)
De EU heeft geen permanent leger. De deelnemende landen leveren troepen en materieel wanneer dat nodig is. Dit kan zijn voor vredeshandhaving, crisisbeheersing en humanitaire opdrachten. Om snel te kunnen reageren, beschikt de EU over gevechtsgroepen van elk ongeveer 1.500 man.
Tijdens de NAVO-top in Boekarest in april 2008 besloot de NAVO Georgië en Oekraïne nog geen lidmaatschap aan te bieden. NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer zei dat Georgië en Oekraïne uiteindelijk wel lid zouden worden. Er kwam naar verluidt verzet van Frankrijk en Duitsland.
Langs Oekraïense kant sneuvelden maar 160 tanks, waardoor het land netto nu 78 stuks meer heeft dan voor de oorlog. De westerse militaire steun is dan nog niet eens meegeteld, maar later meer hierover. Daarnaast verloor Rusland nog bijna 1.300 pantservoertuigen en honderden artilleriestukken en raketsystemen.
Duitsland draagt in euro's het meeste af
Kijken we naar de totale bijdragen in euro's, dan staat Duitsland op plaats één. Dat land droeg vorig jaar ruim 24 miljard euro af aan Brussel en was daarmee goed voor ruim 20 procent van de btw- en bni-afdrachten aan de EU.
In 1964 werd een Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Turkije gesloten. In 1987 vroeg Turkije het EU-lidmaatschap aan. Deze aanvraag stuitte op een veto van Griekenland, sinds 1981 lid van de Unie.
Met 773.000 actieve militairen heeft Turkije een van de grootste permanente legers in de wereld en het op een na grootste leger van de NAVO. Samen met de twee andere gewapende diensten heeft het vaak ingegrepen in de Turkse politiek.
Rusland, Iran Oekraïne en Azerbeidzjan helpen met onder meer blusvliegtuigen. Turkije zou een aanbod van Israël om te helpen, hebben afgeslagen. Ook de EU is te hulp geschoten en heeft drie blusvliegtuigen gestuurd, een uit Kroatië en twee Spanje. Turkije heeft zelf om bijstand gevraagd.
De permanente leden zijn China, Frankrijk, Groot-Brittannië, Rusland en de Verenigde Staten. De overige 10 leden wisselen om de 2 jaar. Deze indeling geeft de machtsverhouding van 1945 weer.
De lidstaten met vetorecht zijn de VS, Rusland, China, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk ondersteunden de resolutie van Liechtenstein, Rusland tekende geen verzet aan.
Stand: 25 augustus 2022. Nederland krijgt er in totaal 52.
Inmiddels is de troepensterkte bijna vertienvoudigd, tot zo'n 40.000 man. Maar daar moeten meer bij, aldus Stoltenberg. "We moeten er zeker van zijn dat we in staat blijven om in een gevaarlijkere wereld alle NAVO-bondgenoten te beschermen en te verdedigen." In juni is er een NAVO-top in Madrid.
"Er zijn bepaalde landen in de NAVO die nooit zullen willen ingrijpen. Die hadden die verzekering nodig, wil je de NAVO bij elkaar houden." Militair ingrijpen zou de kans op een grotere oorlog of zelfs een kernoorlog tussen het Westen en Rusland te groot maken, vinden die landen.
Het leger van Bhutan heeft tien gepantserde wagens en twee helikopters. Toch wordt het gezien als het zwakste leger ter wereld vanwege de kleinschaligheid.
De huidige omvang van de Oekraïense strijdkrachten, die bestaan uit 250.000 (215.000 militairen), is na de Russische strijdkrachten de grootste in de regio.
Het Russische leger bestaat uit 400.000 dienstplichtigen en 300.000 beroepsmilitairen. Dienstplichtigen worden officieel niet ingezet, omdat het volgens Moskou geen oorlog is maar een 'speciale militaire operatie'.