De Nederlandse en Noord-Duitse Hunebedden, 'megalietgraven' (uit Grieks megas, groot en lithos, steen), zijn gebouwd uit zwerfstenen, die door het landijs van het Saalien vanuit Scandinavië aangevoerd zijn. Bepaalde plekken lagen er vol mee toen de hunebedden gebouwd werden uit zwerfstenen tot ca.25.000 kg zwaar.
Ze worden ook wel zwerfkeien of veldkeien genoemd, terwijl in Groningen en Drenthe de benaming flint (of vlint) gebruikelijk is. 's-Werelds grootste zwerfsteen, met een geschat gewicht van 16500 ton, is Big Rock, te vinden nabij Okotoks aan de voet van de Rocky Mountains.
Het grootste hunebed van Nederland, D27, ligt in Borger. Dit hunebed is bijna 23 meter lang. De enorme keien werden op hun plek gezet door boomstammen neer te leggen en de keien daar overheen te rollen.
De bouwers waren geen Hunen of Hunnen, maar worden het Trechterbekervolk genoemd naar de vorm van het meest voorkomende type aardewerk dat in de hunebedden werd aangetroffen. Hunebedden behoren tot de oudste overblijfselen van menselijke bewoning in ons land.
De hunebedden in Nederland zijn gebouwd tussen 3350 en 3050 v. Chr., in de meest westelijke uitloper van het territorium van de trechterbekercultuur, die verder doorloopt tot in het oosten van Duitsland.
In die tijd was er nog geen landsgrens zoals nu, laat staan een provinciegrens. Op de plekken waar stenen te vinden waren, bouwden ze hunebedden op hogere plaatsen in het landschap. In Drenthe liggen op de Hondsrug de meeste hunebedden, omdat dit gebied hoger ligt en stenen daardoor makkelijker te verzamelen waren.
D27 Borger
Dit hunebed bevindt zich pal naast het Hunebedcentrum en is met zijn lengte van 22,5 meter, 9 dekstenen op 26 draagstenen en 2 sluitstenen en een complete poort het grootste hunebed van Nederland. En ook het meest complete en zonder twijfel ook het meest fotogenieke.
De hunebedbouwers zagen er niet veel anders uit dan wij, maar waren wel kleiner: tussen de 155-165 centimeter. De mensen zullen een lichte huid hebben gehad met blond of bruin haar en blauwe ogen. Onze hunebedbouwers – de eerste boeren in het noorden van Nederland.
Piramides werden gebouwd met grote stenen die uit een steengroeve werden gehaald. Eén steen kon wel 2500 kilo wegen en om 1 piramide te maken waren er ongeveer 2 miljoen van deze stenen nodig.
Een hunebed is een grafmonument dat is opgebouwd uit meerdere keien. Dit worden draagstenen en dekstenen genoemd. Een zo'n kei kan net zo zwaar zijn als vier olifanten bij elkaar. Dit komt neer op zo'n 20.000 kilogram.
Van onze correspondente ROTTUM - De grootste zwerfkei van Nederland is gisterochtend in het gehucht Rottum, ten zuidoosten van Joure, opgegraven.
Tijdens een ijstijd (150.000 jaar geleden) schuiven enorme keien in gletsjers vanuit Scandinavië naar de Lage Landen. Het ijs smelt en de keien blijven achter. Daar worden later stenen grafkelders van gemaakt. Men denkt dat bij de bouw van de hunebedden boomstammetjes zijn gebruikt waar de keien overheen konden rollen.
Wat is 30.000 kilo? Denk aan het gewicht van 30 kleine autootjes of 10 olifanten.
Hunebed D27 is het grootste hunebed van Nederland. Het hunebed is 22,6 meter lang en weegt naar schatting zo'n 20.000 kilo!
De grootste steen weegt meer dan 20 ton en dan te bedenken dat deze zo'n 150.000 jaar geleden met een ijstijd hierheen is geschoven, helemaal vanuit Zuid-Finland.
De hunebedden zijn gebouwd door de mensen van de Trechterbekercultuur in de Nieuwe Steentijd (3400 – 2850 voor Chr.), het waren jagers-verzamelaars-boeren. Deze boeren in Noord-Nederland waren grotendeels afhankelijk van de jacht en het verzamelen. Verzamelen was heel belangrijk voor de hunebedbouwers.
De naam hunebed zou afstammen van het oude Drentse woord “huyne” voor reus, en bed oftewel bed van reuzen. De naam wordt al gebruikt door dominee Picardt in de 17e eeuw. Hij schrijft over het feit dat de hunebedden in Drenthe gebouw zijn door reuzen.
Hunebedden zijn gemaakt van zware stenen. Sommige stenen wegen wel 30.000 kilo. Om een vergelijking te maken: 30 kleine autootjes of 10 olifanten. We denken dat een hunebed gebouwd kan worden door tien tot twintig man.
D43 Emmen Schimmeres
Dit hunebed is uniek in Nederland, want deze formatie stenen is wat men een langgraf noemt. Uit de trechterbekercultuur komen ze o.a. in Duitsland voor, maar dit is het enige langgraf in Nederland. Onder de lokale bevolking staat het bekend onder de naam "Bruyn Stien".
Deze stenen werden verplaatst met rollers of een slede en touwen door de hunebedbouwers. In de winter was het gemakkelijk om de stenen over de bevroren grond te verplaatsen. De dekstenen plaatsen op een stapel van boomstammen of een heuvel van aarde.
✔️ Hunebedcentrum Borger
Dan is Hunebedcentrum Borger dé plek om te bezoeken. Naast het centrum ligt hier het grootste hunebed van heel Nederland. In dit hunebed is ook de grootste steen verwerkt, de steen weegt naar schatting zo'n 20.000 kilogram. Het Hunebedcentrum is meer dan alleen een museum.
Dolmen is een Bargoens woord voor 'slapen' en het is een megalithisch grafmonument.