Pus of etter is een meestal dik- of dunvloeibare substantie (kleur: witgeel of geel) die zich in het lichaam in een holte zoals een abces bevindt bij langer bestaande ontstekingen, of die uit ontstoken wonden vloeit.
Behandeling diepe huidontsteking met pus (abces)
Soms wordt een ontstoken haarzakje dik, gespannen en pijnlijk omdat er veel pus in zit. Dit heet een abces. Bij een eerste abces kan de huisarts een sneetje in de zwelling maken, zodat de pus eruit kan. Let op: Ga er niet zelf in prikken of op drukken!
Neem contact op met uw huisarts bij één of meer tekenen van een infectie: als er troebel witgeel vocht (pus) uit de wond komt; als de wondranden roder, dikker en warm worden of meer pijn doen; als u zich ziek voelt of koorts krijgt.
Maak de wond goed schoon door alle gele vloeistof weg te halen met een Wondspray. Gebruik eventueel ook een pincet om de verharde gedeeltes te verwijderen. Als er daarna nog wondvocht uit je wond komt, kun je dit het beste absorberen met een pleister.
Bij een ontsteking is de plek rood, pijnlijk en warm en er komt vocht of pus uit. De verwonde persoon kan zelfs (lichte) koorts hebben. Een ontsteking ontstaat door vuil en bacteriën.
Een ontstoken wond kan zich ontwikkelen tot een wondinfectie. Dat is geen pretje, want je kunt flink ziek worden van een infectie. Daarom is het belangrijk om een ontstoken wond te herkennen en tijdig te behandelen en verzorgen.
Er zijn vijf tekenen, of symptomen, die wijzen op een acute infectie: roodheid, warmte, zwelling, pijn en verminderd functioneren, zoals moeite hebben met het normaal bewegen van het gekwetste lichaamsdeel.
In de gele laag zitten celresten en samengeklonterde eiwitten. Deze laag moet worden verwijderd om de wondgenezing in gang te zetten. Het doel van de behandeling is het reinigen van het wondbed en absorptie van overmatig exsudaat. Ook gele wonden bevinden zich in de reactiefase.
Een rode wond is een oppervlakkige of diepe, open wond die aan het helen is, zoals een schaaf- of brandwond. Een gele wond heeft veel wondvocht. Een zwarte wond duidt vaak op afgestorven weefsel.
Betadine kan gebruikt worden om te ontsmetten, ook in de wond. Met een gaasje breng je dit aan op de wond en de huid eromheen. Betadine is geschikt voor het uitspoelen en desinfecteren van kleine en ondiepe snij- of prikwonden.
Pus bestaat vooral uit dode witte bloedcellen, bacteriën en soms resten van necrotisch weefsel (dode fagocyten).
Pus uit een puistje, het is niet besmettelijk. Toch denkt meer dan de helft van de Nederlanders dat dit wel zo is. Uit onderzoek van dermatoloog Marjolein Leenarts blijkt dat onze kennis over de pukkel niet goed is.
Vocht- of pusverlies: Meestal zijn er klachten van vocht of pusverlies uit een openingetje (vaak zichtbaar als een bultje) in de huid. Via de fistel komt vocht, slijm en ontlasting naar buiten. Daardoor kunt u zich vies en ongemakkelijk voelen. Ontsteking of zwelling: Onder de opening ontstaat wel eens een ontsteking.
De meeste patiënten hebben geen last van een ontsteking aan de wortelpunt. Zo'n ontsteking gaat echter niet vanzelf over. Klachten treden meestal pas op wanneer uw weerstand afneemt. De klachten kunnen bestaan uit een zeurende pijn, die wordt verergerd door te drukken of te tikken tegen de ontstoken tand of kies.
Ontstekingen kunnen ook van binnenuit ontstaan, zoals een slijmbeursontsteking. Dit heet een steriele ontsteking omdat het ontstaat zonder inmenging van buitenaf.
Een abces geneest vaak niet uit zichzelf zonder behandeling. Ook als het niet wordt behandeld kan de infectie zich verspreiden naar andere delen van het lichaam. De meest voorkomende behandelingen voor een abces zijn: antibiotica, een operatie of een 'drainage' procedure.
De aanmaak van nieuwe bloedvaatjes wordt gestimuleerd en er wordt nieuw weefsel gevormd. Dit is vochtig, helderrood en korrelig. Cellen aan de wondrand vermenigvuldigen zich en bedekken het weefsel. De wond is gesloten (genezing wond).
Bij de rode wond is de wondbodem bedekt met een korrelige, vochtig glanzende, helderrode weefsellaag. Een rode wondbodem is een goed teken. De wond kan dan meestal goed genezen. Deze wondbodem moet worden beschermd en mag niet uitdrogen.
In principe moet je daarom verband dagelijks verschonen. Zeker in het begin en bij een wond die nog niet helemaal dicht is. Heeft zich overal op de wond al een korst gevormd, dan zou je om de dag of drie keer per week kunnen verschonen.
De huid verkleurt paarsachtig rood. Het onderliggende weefsel sterft af, waardoor het donker kleurt. Bij gasgangreen ten slotte sterven de weefsels in en rond de wonde snel af, in een tijdspanne van enkele uren. Hierdoor wordt de wondzone zwart.
Op basis van de beschikbare kennis kunnen we stellen dat uitspoelen van een wond wenselijk is wanneer sprake is van lichaamsvreemd materiaal, indien een wond pust of wanneer sprake is van fistelvorming. We kunnen geen uitspraak doen over de frequentie van het spoelen.
Het ontsmetten van een wond gebeurt door eerst de wond voorzichtig schoon te spoelen met handwarm, liefst steriel, water. Dep de wond droog met een niet-pluizende doek en neem vervolgens een wondgaasje. Hierop druppelt u wat ontsmettingsmiddel. Dep vervolgens met het gaasje over de wond.
Wanneer je immuunsysteem moet vechten tegen een ontsteking, kunnen je hersencellen beschadigd raken. Een gênant korte aandachtsspanne, geheugenproblemen of zelfs de ziekte van Alzheimer kunnen het gevolg zijn van aangetaste cognitieve functies door een ontsteking.
Omdat warmte de bloedsomloop verbetert en de temperatuur van de huid verhoogd, is het afgeraden om warmte te gebruiken bij acute blessures of letsels die tekenen van ontsteking vertonen (warm, rood en zwelling), dit kan eventuele ontstekingen alleen maar verergeren.