Je staat voor de kassa en iemand anders kruipt nog gauw even voor. Voor de zoveelste keer belooft je baas terug te komen op een eventuele salarisverhoging en weer is het uitgesteld. Je hebt al tien keer tegen de kinderen gezegd dat ze de fietsen binnen moeten zetten als het regent en weer doen ze het niet.
Mensen kunnen zich erg aan je gaan ergeren als je vlak achter hun rug opduikt en een dierengeluid maakt. Als iemand naar je schreeuwt of op je scheldt, antwoord dan met een dierengeluid en doe net alsof je het niet snapt. Vraag iemand "waarom?" Wanneer de ander uitleg geeft, vraag dan na elk antwoord weer "waarom?"
Als je echt heel snel geïrriteerd bent, komt dat waarschijnlijk omdat je van jezelf al een gevoelig persoon bent. Je trekt je veel aan van wat anderen doen en bent hier (onbewust) mee bezig. Slaap je slecht en zit je niet lekker in je vel? Dan ben je vaak sneller prikkelbaar voor wat anderen in je omgeving doen.
Wat we kunnen leren van onze ergernissen
Iemand die je mateloos irriteert, laat meestal precies die kant van jezelf zien die je hebt weggestopt, stelt psycholoog Lex Mulder. 'De kant die je niet mag tonen van jezelf, die je in het verleden hoongelach of straf heeft opgeleverd, die toen inefficiënt of nutteloos bleek.
Iedereen is weleens geïrriteerd of boos. Dat is niet gek: irritatie en daaruit voortvloeiende boosheid maken deel uit van de normale set van menselijke emoties. Vaak is irritatie of boosheid invoelbaar en begrijpelijk, bijvoorbeeld wanneer iemand onrecht wordt aangedaan.
Het verschil tussen de twee werkwoorden is dat ergeren ook wederkerend kan worden gebruikt, eventueel in combinatie met een voorzetselvoorwerp zoals in Ik erger me aan zijn slordigheid. Irriteren kent die mogelijkheid niet, maar wordt – onder invloed van zich ergeren – toch vaak zo gebruikt.
Bijvoorbeeld: je hart eens luchten bij een vriend of vriendin, er humor in vinden, … Wanneer de kans groot is dat de ergernis je relatie verzuurt, dan moet je toch met je partner in gesprek gaan. Wanneer je dat doet, blijf dan tegelijk de nadruk leggen op het positieve in jullie relatie.
Kijk ook of je tegen je partner zeggen kunt dat je irritatie voelt, zonder hem of haar de schuld te geven. Zo uit je wel de emotie, maar richt je die niet op de ander. Het zo erkennen en waarnemen van je irritatie geeft de emotie ruimte om te stromen en er te zijn. Een irritatie is dan veel sneller weer voorbij.
Antisociaal gedrag: Als je antisociaal gedrag laat zien word je niet alleen vaak boos, maar doe je ook dingen die echt niet mogen. Bijvoorbeeld schreeuwen, pesten, liegen en vechten. Ook maak je wel eens dingen stuk of steel je. En het kan zijn dat je weleens spijbelt of wegloopt.
Kort gezegd is boosheid een emotie waarbij er uiting wordt gegeven aan onderliggende frustraties. Een frustratie die overal over kan gaan, onbegrip van de omgeving of juist onbegrip over jezelf. Op het moment dat frustratie toeneemt, neemt ook de emotionele spanning toe.
Er zit iets anders achter
Veel volwassenen hebben ook nooit geleerd om hun gevoel te herkennen en reageren uit gewoonte altijd boos. Met een muur van boosheid schrik je mensen af en ben je minder kwetsbaar. Toch is het goed om je af te vragen of er iets anders achter jouw boosheid zit.
Als je je ergert aan een gewoonte van je geliefde, roep jezelf dan een halt toe en bedenk: 'Hier gá ik weer! Het is míjn gewoonte, dat ik steeds geïrriteerd raak. ' Concentreer je daarna meteen op iets wat je juist leuk vindt aan je partner.
Primaire emoties duren maximaal 2 minuten maar zijn wel heel intens. Secundaire emoties kunnen een hele dag of nog langer aanhouden. Als je bijvoorbeeld heel lang boos blijft, dan weet je dat er een andere emotie onder ligt. Je blijft hangen in de secundaire emotie die als een soort dekentje de primaire emotie bedekt.
In elk geval is het niet aan jou om je man zo ver te krijgen dat hij zijn emoties toont of überhaupt voelt. Het is aan jou om je grenzen aan te geven. Het beste wat je kunt doen, is met hem om de tafel zitten en afspraken maken. Als jij genoeg hebt van zijn boosheid en dat zegt, moet hij inbinden en afstand nemen.
Kijk in de eerste plaats naar wat je allebei nodig hebt om tot rust te komen. En gun elkaar dat ook: weglopen wordt vaak gezien als een afwijzing, terwijl het voor veel mensen een manier is om af te koelen.” “Zodra de woede bekoeld is, kan je het conflict ontmijnen.
Werk aan jullie communicatie.
In tijden dat het even wat minder lekker gaat, is het belangrijk om veel met elkaar te praten. Let op: zorg ervoor dat jullie niet alleen over jullie 'problemen' praten, maar ook gewoon over wat jullie die dag gedaan hebben, of iets grappig wat je hebt meegemaakt.
Nee, 'Ik irriteer me aan die reclame' is geen algemeen geaccepteerd taalgebruik. Zich ergens aan irriteren is zelfs een van de bekendste taalergernissen. Wel juist zijn: Die reclame irriteert me.
Te veel lawaai, mensen die u onderbreken, het licht aanlaten en te vaak aan de telefoon zitten zijn maar een paar voorbeelden van de veelgehoorde ergernissen. "Ik raak gefrustreerd en loop weg." "Ik rol met mijn ogen." "Ik leg rustig uit hoe irritant ik het vind."
Irriteren betekent ongeveer hetzelfde als ergeren. Daar begint het mee. Bij het werkwoord ergeren horen het woordje zich en het voorzetsel aan. Irriteren neemt die twee woordjes over.
De in 2017 overleden neuropsycholoog Jaak Panksepp onderscheidde in zijn baanbrekend hersenonderzoek zeven emotiesystemen namelijk Zoek, Spel, Lust, Zorg, Paniek/Verdriet, Angst en Woede.
In “De 5 B's van …” vragen we aan een van onze medewerkers naar hun associatie bij de woorden Blij, Bang, Boos, Bedroefd en Beschaamd. Deze keer is Laura Detering aan de beurt.
Een emotie is een lichamelijke reactie op hetgeen wat je voelt of ziet. Het is een reactie op ons gevoel: het gekleurde gevoel of onze intuïtie. In ons lichaam zitten spiegel neuronen. Als je iemand heel hard ziet vallen van zijn fiets, dan voel je dat.