Treinen worden aan de buitenkant verwarmd tegen ijsvorming en wissels zijn elektrisch verwarmd. "In Nederland worden wissels nog met gas verwarmd, dat werkt lang niet zo goed", vertelt De Winter.
Sinds enkele jaren is het spoornet in Nederland voorzien van verwarmde spoorwissels. Maar daarmee zijn de problemen niet opgelost. Slechts een deel van de wissels is voorzien van elektrische verwarming. Het overgrote deel heeft gasgestuurde verwarming, ofwel verwarming door middel van een gasvlammetje.
De meeste personentreinen rijden op elektriciteit. Op enkel trajecten heb je nog dieseltreinen voor het personenvervoer. Onder andere Roermond-Venlo. Bij het goederenvervoer rijden wel de meeste treinen op diesel.
De groene stroom die we gebruiken is afkomstig uit nieuwe windparken die stapsgewijs in gebruik zijn genomen. De helft van deze stroom komt uit Nederland, de andere helft uit Zweden, Finland en België.
Voor de meeste treinen is dat in Nederland 1500 volt gelijkspanning. De Hogesnelheidslijn-Zuid en de Betuweroute gebruiken 25 kilovolt wisselspanning met 50 hertz.
“De hele treinverkeerinfrastructuur is nationaal vastgelegd, waardoor de aansluiting tussen landen niet optimaal is – denk aan verschillende maten rails en andere veiligheidseisen. Hier zit wel verbetering in, maar het kost veel tijd en geld. Daarnaast is het boeken van treintickets veel lastiger dan van vliegtickets.
Als die met 125 km/uur rijdt, is het vermogen dat “aan de rail” wordt geleverd 2,6 MW. Het aantal passagiers in een volle trein is ongeveer 500. Het gemiddelde brandstofverbruik is ongeveer 0,84 liter diesel per 100 zitplaats-km [5o5x5m], dat is een energieverbruik van ongeveer 9 kWh per 100 stoel-km.
Groene stroom van Eneco
Bij ons ontvang je altijd 100% groene stroom, volledig opgewekt in Nederlandse wind- en zonneparken. Daarom heet groene stroom bij ons: Eneco HollandseWind & Zon®. Dat is 100% Nederlands, 100% groen en 0% CO2-uitstoot.
In de trein zit een sterke elektromotor. Een trein met pantografen die tegen de bovenleiding aan zitten, en die geen uitlaatgassen produceert, rijdt op stroom. Er zijn ook dieseltreinen. Die rijden op, eh, diesel.
Aanvankelijk werden de meeste tractievoertuigen aangedreven met gelijkstroommotoren, aangezien deze eenvoudig in snelheid kunnen worden geregeld. De seriebekrachtigde gelijkstroommotor heeft trouwens voor tractie ideale karakteristieken en is dus te beschouwen als de archetypische tractiemotor.
Van de Nederlandse vervoermiddelen veroorzaakt de trein per reizigerskilometer de minste CO2-emissies. Personenauto's zijn het meest vervuilend. Ook bij het goederenvervoer is het railverkeer de schoonste vervoerswijze.
Een dieseltrein rijdt één kilometer op één liter diesel. “Dit betekent voor ons een extra kostenpost van vier miljoen euro per jaar”, zegt directeur Anne Hettinga in de Leeuwarder Courant.
SPOORWEGMAATSCHAPPIJEN EN DUURZAAMHEID. Op wandelen en fietsen na is reizen per trein de meest milieuvriendelijke manier van reizen. Tot 75% minder CO2-uitstoot dan bij een vliegreis en tot 66% minder CO2-uitstoot dan per auto. Ook de uitstoot fijnstof is bij de trein zeer lag vergeleken met auto en vliegtuig.
Er ontstonden onder meer problemen met airco's bij treinen die rijden op de hogesnelheidslijn. “De koelsystemen vielen uit, omdat de olie waarop ze draaien heet wordt. En zodra er iets kapot is aan een trein moet die van het spoor”, legt een NS-woordvoerder uit aan Nu.nl.
Het is helaas wel zo dat er voor veel treintypes, zo niet alle, geen instelbare temperatuurregeling is. De temperatuur wordt met name bepaald door metingen van de temperatuur buiten, maar wordt ook bepaald door bijvoorbeeld de luchtvochtigheid aan boord.
Een vliegreis belast het milieu maar liefst 7 tot 11 keer zoveel als dezelfde reis per trein. Het verschil is het grootst op een korte reisafstand (minder dan 700 kilometer). Verder draagt een vliegreis 2 tot 4 keer zoveel bij aan het broeikaseffect als dezelfde reis per auto.
De meeste stoomlocomotieven. Veel tenderlocomotieven kunnen in beide richtingen gebruikt worden, maar veel grotere locomotieven mogen niet met volle snelheid achteruit rijden en moeten dus gekeerd worden, meestal op een draaischijf.
IJsland. IJsland is niet geheel spoorloos, het heeft hier en daar nog wat trajecten liggen. Deze stammen uit de tijd dat er in IJsland daadwerkelijk treinverkeer was. In 1913 werd een smalspoorbaan van ruim 12 kilometer in gebruik genomen, dit had te maken met de uitbreiding van de havens in IJsland.
Het huidige systeem van 1500 Volt (1,5KV) op de bovenleiding kent relatief veel energieverlies in het systeem en levert een beperkt tractievermogen.
De grootste energieleveranciers in Nederland zijn Essent, Eneco en Vattenfall. Andere grote energieleveranciers zijn onder andere Budget Energie, Green Choice, Vandebron, Energiedirect, OXXIO, Delta, NLE, Engie en UnitedConsumers.
Groene stroom is meestal duurder dan grijze stroom. Zeker als de stroom in Nederland opgewekt is. Omdat de vraag naar Nederlandse stroom toeneemt, is de prijs van Nederlandse garanties van oorsprong gestegen.
Herkomst van gas
Ons zicht op de herkomst van het gas houdt op bij onze leveranciers. De kans bestaat en het is aannemelijk dat de oorsprong van een deel van het gas dat wij afnemen Russisch is. Voor gas is er niet een systeem -zoals er voor groene stroom bestaat- met certificaten van oorsprong.
(Zonder rijtuigen kunnen locomotieven heel erg snel optrekken en makkelijk snelheden van 180 km/h halen).
Figuur 1 toont de resultaten en daaruit is te zien dat een trein met de tijd-optimale rijstrategie in ongeveer 103 minuten netto (inclusief verliezen in de tractie installatie) 9.895 kWh aan elektriciteit verbruikt, dus ongeveer 19,8 kWh per km.
1: Het is goedkoper
Reizen met de trein is vaak goedkoper dan reizen met de auto. Dit komt onder andere door de torenhoge benzineprijs van nu. Ook zijn de parkeerkosten, met name in de grote steden, soms niet meer te overzien. Voor een dagje parkeren in Amsterdam ben je al snel een aantal tientjes lichter.