Voer. De koeien krijgen een rantsoen van gedroogd gras, maïs, tarwe, brok, soja, vitaminen en mineralen. Ze worden elke ochtend gevoerd met een mengwagen waarbij alle voercomponenten door elkaar gemixt zijn.
Nadat de koe haar herkauwde voedsel heeft doorgeslikt, gaat het door naar de tweede maag: de netmaag. Die stuurt de te grote brokken eten weer de pens in. Eten dat fijn genoeg is, wordt doorgestuurd naar de derde maag. De boekmaag onttrekt stoffen zoals water, natrium en kalium aan het eten.
Melkkoeien zijn gedurende tientallen jaren zorgvuldig geselecteerd en gekweekt op de hoeveelheid melk die ze geven. Maar een koe geeft pas melk als ze gekalfd heeft. Na 15 maanden is een kalf geslachtsrijp om te worden bevrucht. Dat gebeurt meestal door kunstmatige inseminatie.
Het rantsoen van een koe bestaat voornamelijk uit ruwvoer: gras, hooi of luzerne. Per dag eet een koe zo ongeveer 50 tot 60 kilo ruwvoer, dat is op jaar basis al snel 20.000 kilo. Ruwvoer is daarmee het belangrijkste onderdeel van het dagelijkse rantsoen.
Krachtvoer. De voeding van Nederlandse koeien bestaat hoofdzakelijk uit gras en kuilgras. Hierin zitten voornamelijk eiwitten.
Sperziebonen en snijbonen hebben een hoge voedingswaarde, maar bevatten een bittere stof waardoor de koeien dit product minder graag opnemen. Rauwe bonen bevatten antitrypsine wat de eiwitopname remt. Daarom wordt humaan geadviseerd bonen altijd minimaal 5 minuten koken om de antitrypsine-activiteit te verwijderen.
Koeien krijgen soja, omdat daar relatief veel eiwit in zit, die ze nodig hebben voor een optimale melkproductie. Met succes: “Mijn opa molk 3000 liter per koe per jaar, maar nu kan een koe wel 10.000 liter geven”, zegt Zwier van der Vegte.
Dagelijks gaat het om een drogestofopname van 18 kilo per koe per dag, in de winter is dit 17 kilo droge stof. Ze krijgen jaarrond 7 tot 8 kilo droge stof uit mais, daarnaast dus 5 kilo droge stof uit weidegras aangevuld met kuilgras en krachtvoer.
Koeien eten heel veel. Wel 60 kilo voer per dag. Het grootste deel van haar dagelijks menu bestaat uit vers of gedroogd gras. Dat eet ze wel 6 tot 9 uur per dag.
Als de koe haar melk niet meer kwijtraakt, maakt het dier eerst nog wel een tijdje melk aan. Hierdoor neemt de druk op de uier toe. Dit is erg pijnlijk voor de koe, en er kunnen ontstekingen in de uier ontstaan. Daarom beginnen koeien ook hard te loeien wanneer ze te lang niet gemolken zijn.
Eerst worden ze bedwelmd met koolzuurgas (CO2) of ze krijgen een elektrische schok. Het bewusteloze dier wordt daarna gedood door een pin in het voorhoofd, een steek in het hart of door de halsslagader door te snijden. Voor halal vlees en koosjer vlees is er een uitzondering in de wet om onverdoofd te slachten.
Medewerkers krijgen een training, Animal Welfare Officer, in het goed omgaan met de kalveren en het zorgvuldig slachten. Het doden gebeurt met een schietmasker. Het dier is direct verdoofd. Daarna wordt een halssnede aangebracht en loopt het bloed weg.
Embed. Een koe eet de hele dag door, wel zo'n 100 kilo gras. Moet je je voorstellen! Om dat allemaal goed te kunnen verteren, heeft de koe vier magen.
Een koe heeft zeven magen, zei de vos - AT5.
De netmaag initieert de bewegingen van de voormagen. Daar naast zorgt deze voor de scheiding van nog onvoldoende gefermenteerd ruwvoer en de voldoende verkleinde voedseldelen naar de boekmaag. De binnenkant van de netmaag heeft een honingraatstructuur met opstaan de lijsten – dit lijkt op een net, vandaar de naam.
Om 1 kg FPCM (Fat-Protein Correct Milk), melk met 4% vet en 3.3 % eiwit) te maken, heeft een koe ongeveer 460 eenheden VEM nodig. Een koe die 30 kg melk produceert heeft ongeveer 19.000 VEM nodig. Hiervan is ongeveer 5300 eenheden nodig voor onderhoud, het overige voor de productie van melk.
Een 'gemiddelde' melkkoe heeft 5500 VEM onderhoudsbehoefte per jaar en 460 VEM per liter melk nodig. Gemiddeld is 15% RE in het rantsoen nodig en 3 gram fosfor (P) per kg drogestof.
Met 8 kg krachtvoer per koe per dag wordt er 29 kg brok per 100 kg melk gevoerd. Dit geeft 9,7 cent krachtvoerkosten per kg melk. De ruwvoerkosten (van eigen geproduceerd ruwvoer) zijn ingeschat op 10 cent per kg drogestof.
Het gebruik van snijmais op melkveebedrijven
Wel is snijmais een perfect voer om naast gras of voordroog bij te voeren omdat het de “zwaktes van gras” (veel onbestendig eiwit, geen zetmeel energie en overschot aan Kali) juist goed kan compenseren.
Snijmais past perfect naast gras in het rantsoen van de hoogproductieve Nederlandse koe. Mais levert veel glucose uit zetmeel en energie uit de restplant. Belangrijk is om je maisras(sen) goed af te stemmen op het aandeel gras in je rantsoen. Vervolgens is de belangrijkste raseigenschap: VEM-opbrengst (kVEM/ha).
Geen scheten, maar boeren
Niet alleen runderen, maar alle herkauwers stoten methaan uit bij hun verteringsproces. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt zijn het niet de scheten van runderen, maar de boeren die het gros van het methaan bevatten.
Conclusie: eet soja liever direct
Duurzaam geteelde soja 'direct' eten – dus in plaats van via de koe die het als voer heeft opgepeuzeld – is aanzienlijk beter voor het klimaat én de natuur dan producten van dieren die soja te eten kregen. Je kunt dus met een gerust hart wat minder vlees eten.
5 Toch moeten we wel eerlijk blijven, want voor één liter sojadrink zijn 80 gram gepelde sojabonen nodig. En datzelfde geldt voor tofu: voor 1 kilo tofu zijn 330 gram gepelde sojabonen nodig.
Melk kun je door sojadrink vervangen, mits er calcium en vitamine B12 aan toegevoegd is. Van alle zuivelvervangers is sojadrink wat betreft voedingswaarde de beste vervanger. Het lijkt op die van halfvolle melk wat betreft eiwit en energie. Calcium, vitamine B2 en B12 worden vaak toegevoegd en soms ook vitamine D.