Degene die in de woning blijft wonen na een scheiding, kan de ander 'uitkopen'. Dit betekent dat de een aan de ander hiervoor geld betaalt. U moet dan weten wat het huis waard is. Gebruik hiervoor de 'waarde in het economisch verkeer', die staat bijvoorbeeld in het taxatierapport.
Uitkopen van de ex-partner
De ex-partner die in de woning blijft wonen, betaald de andere een vergoeding voor zijn/haar deel van de woning. De berekening van de vergoeding gebeurt door middel van de woningwaarde minus de openstaande hypotheek. Het bedrag dat overblijft is voor de helft van beide ex-partners.
Rekenvoorbeeld partner uitkopen
Wil jij je ex-partner uitkopen en is er sprake van overwaarde? Dan zal je de helft daarvan aan je ex-partner moeten betalen. In dit rekenvoorbeeld leggen we je uit hoe dat werkt. Bij een overwaarde van € 150.000 heeft de vertrekkende partner recht op de helft hiervan.
Uitkopen houdt in dat de vertrekkende partner recht heeft op de helft van de waarde van het koophuis. Wat de uiteindelijke waarde is, hangt af van de taxatiewaarde en de hypotheek. Ligt de taxatiewaarde hoger dan de bijbehorende hypotheek, dan is er sprake van een overwaarde.
Beide partijen betalen alle notariskosten idealiter samen, maar in realiteit moet de uitkopende partij dat bedrag vaak alleen ophoesten.
U kunt via de rechter vragen om een zogenaamde 'machtiging tegeldemaking' ex artikel 3:174 BW. Met deze machtiging kunt u zonder de medewerking van de ander, zelf de woning verkopen. Meestal wordt deze machtiging via een kort geding gevorderd, zodat u snel verder kunt.
Bij echtscheiding gaat de koopwoning naar de eigenaar. Wie dat is, hangt af van uw situatie. Bent u allebei eigenaar, dan moet u de woning verdelen of verkopen. U kunt ook in het echtscheidingsconvenant afspreken wie er blijft wonen.
Omdat dit geld eigenlijk ook van de vertrekkende partner is, telt dit niet als inkomstenbron. De uitkoopsom is dus als het ware 'eigen geld', waardoor er geen belasting over betaald hoeft te worden.
Of je nu je partner uitkoopt, of wanneer jullie het huis gaan verkopen, we raden sowieso een taxatie van de woning aan. Een erkend taxateur stelt dan objectief de waarde van de woning vast. Hiermee vermijdt je discussies en is de kans op een vechtscheiding kleiner. Na de taxatie wordt een taxatierapport opgesteld.
Het verschil tussen jouw eigen inbreng en die van jouw ex-partner is € 10.000 (in jouw voordeel). Dit zou erop neerkomen dat jij bij een normale verkoop en vereffening recht zou kunnen hebben op € 50.000 (€ 45.000 + € 5.000) en jouw partner op € 40.000 (€ 45.000 - € 5.000). De uitkoopsom zou dus € 40.000 bedragen.
Hoe koop je je ex uit? Om je partner uit te kopen moet er in de eerste plaats voldoende geld zijn om dat te kunnen doen. De achterblijvende partner moet over een goed inkomen of flink wat spaarcenten beschikken. Bij uitkopen heeft de partner die het huis verlaat recht op de helft van de waarde van het koophuis.
Uitkopen is niet verplicht. Als u ervoor kiest uw woning samen te verkopen, hoeft geen van beide partners de ander uit te kopen. Er is alleen sprake van uitkopen als één van de partners in de woning blijft wonen. Degene die blijft betaalt de vertrekkende partner een uitkoopsom.
De vertrekkende partner krijgt de helft van de waarde van het huis. Minus de helft van de eventuele restschuld van de hypotheek. De blijvende partner zal de vertrekkende partner moeten uitkopen. Hiervoor kun je mogelijk de hypotheek verhogen of een tweede hypotheek nemen.
Uit elkaar met koophuis zonder samenlevingscontract
Jullie verdelen het huis dan in dezelfde verhouding als jullie inbreng. Vaak zal dit 50/50 zijn, maar het kan ook best zijn dat jij 20.000 euro hebt geïnvesteerd. Deze inbreng zou je dan moeten terugkrijgen als je ex-partner je uitkoopt of bij verkoop van de woning..
Op grond van de wet kunnen ex-partners de verdeling van de woning niet weigeren. Indien één partner de woning niet langer samen wil aanhouden, dan moet de woning worden verkocht of worden verdeeld. Indien jij de woning toebedeeld krijgt, dan moet je de helft van de overwaarde aan de ander betalen.
Goed nieuws: als je een woning met overwaarde verkoopt, dan hoef je over die overwaarde geen belasting te betalen.
Wij krijgen regelmatig de vraag of het niet beter is om eerst de woning te verkopen en pas daarna de scheiding te regelen. Dat is helemaal niet nodig. In het echtscheidingsconvenant kan je de situatie opnemen zoals die exact is.
Van uitkopen is sowieso sprake wanneer u vóór 2018 getrouwd bent in gemeenschap van goederen. U hebt dan namelijk allebei recht op de helft van de waarde van het huis. Dat betekent dat u vijftig procent van die waarde aan de ander moet kunnen betalen om volledig eigenaar te worden van het huis.
Wanneer het gaat om het welzijn van de kinderen is het doorgaans bijna altijd beter om niet te scheiden. Uit recente studies blijkt dat kinderen van gescheiden ouders onder andere op sociaal en emotioneel vlak minder goed presteren en meer gedrags- en gezondheidsproblemen ondervinden.
Als je het huis verlaat, vervallen alle rechten
Indien ten tijde van het huwelijk jullie gezamenlijk eigenaar waren van het huis, blijft dit ook zo in het geval één van beiden het huis verlaat. Het is niet zo dat degene die vertrekt ook het eigendom verliest.
Je mag niet zomaar je partner uit de woning zetten als de woning van jullie beiden is. Bij een echtscheiding moeten er afspraken gemaakt worden over de verdeling van de woning. Dit kan betekenen dat één van jullie beiden de woning overneemt of dat de woning verkocht wordt.
Wie betaalt de hypotheek als je allebei in de woning blijft wonen? Dan blijf je samen de hypotheek betalen. Je kunt onderling afspraken maken voor de verdeling van de gezamenlijke kosten en dat je daarnaast ieder je eigen kosten voldoet zodat daar geen discussies over zijn. Een mediator kan je daarbij helpen.
De ex-partner die in de echtelijke woning woont kan op grond van art. 3:178 lid 1 BW de rechter verzoeken de woning voor maximaal drie jaar onverdeeld te laten.