Bij een trauma reageert het zenuwstelsel op triggers die in het onbewuste geheugen zijn gekoppeld aan eerdere stressvolle situaties, het zogenoemde trauma-netwerk en komt het meteen in actie. Dit zijn vaak onbewuste automatische reacties zonder aanwezigheid van feitelijke gedachten.
Patiënten met PTSS hebben verhoogde levels van noradrenaline in hun hersenen.Deze chemische boodschapper is betrokken bij onrust en stress. Dit kan verklaren waarom het voor mensen met PTSS moeilijk is om zich weer veilig te voelen na het meemaken van het trauma.
“Niet iedereen slaat hun trauma op in de heupen. Sommige mensen doen dit in hun borst, schouders, nek, rug, of onderrug. Je kan je trauma op allerlei plekken opslaan,” antwoordt ze. De gevolgen van mentale trauma's worden steeds meer besproken in video's op social media als Instagram en TikTok.
Het lichaam- en zielsgeheugen bewaren herinneringen aan het trauma . Spanning, woede, angst en verdriet worden als verborgen ladingen in het lichaam opgeslagen en hoe langer de traumagevoelens worden weggedrukt, hoe vaster de beschermende structuren eromheen lijken te worden.
Een populaire en goed werkende therapievorm voor traumaverwerking is Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR). Deze succesvolle techniek helpt vastgelopen verwerking van traumatische ervaringen weer op gang. Dit gebeurt zonder uitgebreide gesprekken en in een zeer korte tijd.
Zo'n traumatische ervaring kan je leven helemaal ontregelen. Het kost tijd om van zo'n gebeurtenis te herstellen. Je verwerkt de gebeurtenis langzaam en pakt de draad van het dagelijks leven weer op. Hoe lang zo'n verwerking duurt, is voor iedereen verschillend.
Iedereen verwerkt een trauma op zijn of haar eigen manier. Het ene trauma is het andere niet. En de een verwerkt een schokkende gebeurtenis gemakkelijker dan de ander. Het kan ook zijn dat je jezelf bewust of onbewust afsluit voor de verwerking van het trauma.
Wanneer je een trauma niet goed kunt verwerken, levert dit langdurig klachten op: er kan PTSS ontstaan. PTSS beïnvloedt je leven op verschillende vlakken. Sommige mensen met PTSS kunnen tijdelijk niet meer naar werk of naar school.
Zoals de Franse schrijver Honoré de Balzac schreef: 'Herinneringen maken het leven mooi, vergeten maakt het leven draaglijk. ' Maar een traumatische gebeurtenis kan niet vergeten worden, omdat deze ook niet herinnerd kan worden. In plaats daarvan kan het trauma door bepaalde 'triggers' weer bij je terugkeren.
Hoelang het duurt voordat iemand een trauma verwerkt heeft, verschilt sterk per persoon. Van een eenvoudig trauma heb je minimaal één tot drie maanden last. Als je een paar keer in aanraking bent gekomen met de trigger en hierbij niks gebeurt, krijgt jouw lichaam door dat er geen echt gevaar is bij de trigger.
Een trauma herkennen
Je hebt last van sombere gevoelens en / of huilbuien en vaak ben je voortdurend gespannen. Een traumatische ervaring kan leiden tot het hebben van flashbacks van de gebeurtenis, herbelevingen van de gebeurtenis overdag of in je slaap.
In je leven kunnen er dingen gebeuren die zo erg zijn dat we het een trauma noemen. Als gevolg van een traumatische ervaring kun je een PTSS ontwikkelen (posttraumatische stressstoornis). De klachten kunnen zo erg zijn dat ze je leven negatief veranderen.
PTSS en triggers
, hebben vaak last van triggers. PTSS is een psychische aandoening die iemand soms krijgt na het meemaken van een traumatische gebeurtenis. Triggers kunnen klachten die bij PTSS horen veroorzaken, zoals flashbacks, nachtmerries, heel erge angst en vermijdingsgedrag.
De posttraumatische stressstoornis PTSS wordt ook wel als PTSD post-traumatic stress disorder aangeduid en heeft als belangrijk kenmerk dat de traumatische ervaring, zonder dat je het zelf wilt, weer naar boven komt. De traumatische ervaring wordt dan dus opnieuw beleefd.
Tips voor naasten
Laat iemand met een posttraumatische stress-stoornis zijn of haar verhaal doen. Luister aandachtig en oordeel niet. Het kost tijd om te herstellen van een trauma. Zeg dus niet “het gaat vast snel over” en schep geen valse verwachtingen.
Traumatische ervaringen kunnen leiden tot problemen in het omgaan met uzelf en anderen. U heeft bijvoorbeeld minder controle over uw gevoelens en gedrag. Er is sprake van een grotere kwetsbaarheid of gevoeligheid. Sommige mensen trekken zich terug en zijn somber.
Jezelf geruststellend toespreken
Zeg hardop: “Ik heb een herbeleving. Het is niet echt, ik ben veilig.” Probeer deze zin steeds langzamer te herhalen. Benoem eventueel ook waar je nu bent en hoe de ruimte er uitziet. Benoem de datum van vandaag, het jaar, hoe oud je bent en zeg: “Ik ben veilig.”
Na een EMDR-sessie kan het gebeuren dat deze klachten verergeren.Als alles goed gaat, is dit maar tijdelijk. Dit heeft te maken met de soms heftige emoties die naar boven komen als je in therapie gaat en met mogelijke problemen uit het verleden die je hebt onderdrukt maar niet goed hebt verwerkt.
Bij een trauma reageert het zenuwstelsel op triggers die in het onbewuste geheugen zijn gekoppeld aan eerdere stressvolle situaties, het zogenoemde trauma-netwerk en komt het meteen in actie. Dit zijn vaak onbewuste automatische reacties zonder aanwezigheid van feitelijke gedachten.
Kinderen van ouders die getraumatiseerd zijn door bijvoorbeeld een oorlogssituatie, kunnen daar psychische klachten door krijgen, zoals somberheid, angsten en moeite om zich aan mensen te hechten. Ook kan een trauma invloed hebben op de genen van volgende generaties.
De EMDR-procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Na afloop van de EMDR-sessie kan men zich heel prettig en energiek voelen.Het kan ook gebeuren dat de effecten anders zijn en dat men zich (erg) moe voelt.
Na een schokkende gebeurtenis
Bij een psychisch trauma kunnen mensen last hebben van overweldigende gevoelens en emoties. Dit kan veel angst en verwarring veroorzaken. De heftige gevoelens en emoties zijn normaal na een trauma en zullen na verloop van tijd minder worden.