Coeliakie geeft vooral darmklachten, zoals buikpijn en diarree. Als een kind slecht groeit en vermagert, kan dat op coeliakie wijzen. De ziekte wordt vastgesteld met bloedonderzoek en onderzoek van darmslijmvlies. De enige behandeling is eten zonder gluten.
Coeliakie wordt vastgesteld met een bloedonderzoek. Een bloedtest kan vaststellen of er antistoffen tegen gluten in het bloed aanwezig zijn. Bij volwassenen wordt ook het dunne darmslijmvlies onderzocht. Als de diagnose coeliakie is vastgesteld bestaat de behandeling uit het volgen van een levenslang glutenvrij dieet.
Wat zijn de klachten bij coeliakie? Door de reactie van het afweersysteem op de inname van gluten kunnen klachten ontstaan zoals diarree, buikpijn, vermoeidheid, depressie en gewichtsverlies.
Als er een duidelijk verhoogde hoeveelheid IgA-TG2A in je bloed zit, wordt nog een keer bloed afgenomen om de hoeveelheid IgA-EMA te bepalen. Als er IgA-EMA in je bloed zit, dan is daarmee de diagnose coeliakie gesteld. Als er geen IgA-EMA in je bloed zit, is een biopsie van de dunne darm nodig.
Coeliakie kan ook aanwezig zijn bij mensen met weinig of geen klachten. Bij familieleden van mensen met coeliakie, die immers een groter risico lopen op coeliakie, kan deze ziekte daarom alleen gediagnosticeerd worden door gericht onderzoek.
De gluten veroorzaken bij mensen met coeliakie een overgevoeligheidsreactie in de darm. Door die overgevoeligheidsreactie raakt het slijmvlies aan de binnenkant van de darm beschadigd. Voedingsstoffen kunnen dan minder goed worden opgenomen. Er ontstaan darmklachten, zoals buikpijn en diarree.
Direct na het eten van een product met gluten, waaronder brood, kunnen klachten ontstaan zoals misselijkheid, een opgezette buik, buikpijn, energietekort, diarree of juist verstopping. Wanneer je elke keer nadat je iets met gluten eet, last hebt van buikpijn of een andere klacht, dan kan dit duiden op coeliakie.
Glutensensitiviteit is minder zeldzaam dan coeliakie. Maar liefst 5% tot 8% van de bevolking kan gluten slecht verdragen en krijgt er klachten door. Het klachtenbeeld lijkt op dat van coeliakie en er is daarom niet direct duidelijk of iemand NCGS of coeliakie heeft.
Op de signalen letten. Signalen van coeliakie negeren kan gevaarlijk zijn, aldus de MDL-arts. Onder meer ondergewicht, bloedarmoede, remming in de groei, humeurigheid en botontkalking kunnen gevolgen zijn. “In het ergste geval kan de ontsteking kwaadaardig worden, dan kan je het niet meer stoppen met gewone medicatie.
Uit onderzoek van diverse instituten is gebleken dat mensen met coeliakie een verhoogd risico hebben op kanker. Hoe hoog dit risico exact is, is nog niet bekend. De meest voorkomende vorm is lymfeklierklanker, en dan met name de vorm in de dunne darm, bekend als enteropathy associated T-cell lymphoma (EATL).
Om de coeliakieklachten te voorkomen, is het belangrijk om helemaal geen gluten meer te eten. Neem dus geen graanproducten zoals brood, pasta, beschuit, crackers, koekjes, koek, cake, gebak, muesli en pizza. Lees het etiket op de verpakking goed voordat u een voedingsmiddel koopt of gebruikt.
Als een van je ouders coeliakie heeft, dan heb jij een verhoogde kans op coeliakie met ongeveer 10 tot 15 procent. Maar daarbij zijn er ook veel mensen die geen aanwijsbare erfelijke verbanden hebben met deze ziekte. Bij hen kan het dus inderdaad 'zomaar' ontstaan.
Sommige personen krijgen direct klachten, bij anderen komen de klachten na een aantal dagen opzetten. Iemand met glutensensitiviteit zal waarschijnlijk minder heftig reageren op het binnenkrijgen van gluten dan iemand met coeliakie die per ongeluk gluten gegeten heeft.
Maar vaak is het lastig erachter te komen of het gaat om een glutenallergie. Veelvoorkomende klachten zijn, obstipatie, buikpijn, een opgezette buik, aanhoudende diarree, verminderde eetlust, overgeven en een plakkende ontlasting.
Bij iemand met coeliakie ontstaan door het eten van gluten ontstekingsreacties in het darmslijmvlies van de dunne darm. Hierdoor beschadigen de darmvlokken. Bij langdurige schade aan het darmslijmvlies worden belangrijke voedingsstoffen niet goed meer opgenomen. Let op!
Roomboter, melk, naturel yoghurt of kwark, room, verse kaas zoals ricotta, mascarpone, mozzarella, Parmezaanse kaas, Nederlandse harde kazen van koe, geit of schaap zijn glutenvrij.
Haver is van nature glutenvrij. Maar in de Europese wetgeving via de Verordening EG Nr. 828/2014 staat dat haver een glutenbevattende graansoort is. Dat is opmerkelijk omdat haver van nature geen gluten bevat.
Melk, yoghurt, kwark en Hollandse kaas van koe-, geiten,- of schapenmelk zijn vrij van gluten. Zuivelproducten met toevoegingen zoals vla, vruchtenkwark, smeerkaas en buitenlandse kazen kunnen wel gluten bevatten.
De test werkt net als een zwangerschapstest: bij twee streepjes is de testuitslag positief. De zelftests hebben een betrouwbaarheid van 95-98%. Dit is vergelijkbaar met de testen die in het laboratorium worden uitgevoerd.
Coeliakie is een auto-immuunziekte en komt alleen voor bij mensen met een erfelijke aanleg. Van coeliakie kun je niet genezen. Een levenslang glutenvrij dieet is de enige behandeling. In veel producten zit gluten, denk bijvoorbeeld aan brood, koekjes en pasta.
#3: verlichting van darmklachten
Het is logisch om glutenvrij te eten bij glutensensitiviteit en coeliakie. Maar ook bij een opgeblazen gevoel, obstipatie of winderigheid kan een glutenvrij dieet uitkomst bieden. Deze soms onverklaarbare klachten worden vaak bestempeld als prikkelbaar darm syndroom (PDS).
Symptomen die voor kunnen komen bij coeliakie:
Last van voortdurende en onverklaarbare problemen met de stoelgang. Last van buikpijn of buikkrampen. Last van een opgezette buik of een opgeblazen gevoel. Last van plotseling en onverklaarbaar gewichtsverlies.
Mensen met glutensensitiviteit krijgen klachten zoals buikpijn en vermoeidheid na het eten van graanproducten. Hoewel deze mensen geen aantoonbare coeliakie hebben, leidt het vermijden van glutenbevattende producten wel tot vermindering van de klachten.
Meestal worden glutenvrije pasta's gemaakt van mais, rijst of boekweit. In deze grondstoffen zijn van nature geen gluten aanwezig en hierdoor is de pasta glutenvrij. Glutenvrije pasta's zijn er in verschillende soorten zoals spaghetti, penne of fusilli.
Het fijnste brood voor je darmen is volkorenbrood. Van welk graan dan ook: tarwe, spelt, rogge. Als de hele graankorrel gebruikt wordt, bevat het brood namelijk meer gezonde voedingsstoffen en dus ook meer vezels.