Kenmerkend voor bedorven vis is de stank. Stinkende vis wordt niet gegeten. Daarom is bedorven vis nauwelijks een gevaar voor de volksgezondheid. Verder geldt dat eventuele aanwezig bacteriën en virussen tijdens het koken worden gedood.
Pas als een vis stinkt, kun je hem niet meer eten. Dat betekent overigens niet dat de betreffende vis onmiddellijk afgekeurd moet worden, maar voor sushi of sashimi - waarbij de vis rauw wordt gegeten - zou Kuijt hem niet meer gebruiken. "Stoven, grillen of roken kan vaak nog prima.
Vis kan besmet raken met ziekteverwekkers, zoals de bacteriën listeria en salmonella. Deze zijn niet met het blote oog te zien en u kunt ze niet proeven, zien of ruiken. Maar u kunt er wel ziek van worden. In rauwe vis kan ook de parasiet haringworm voorkomen.
De TGT-datum geeft aan dat het product tot de vermelde datum veilig te gebruiken is, daarna kunnen er risico's voor de gezondheid optreden. Dat komt omdat bij verse vis en vers vlees bacteriën snel kunnen groeien. Is het over de datum, geopend of ongeopend, gooi het dan weg.
De geur. Het klinkt misschien gek, maar verse vis stinkt niet. Het ruikt fris, ziltig en maar lichtjes naar vis.
Het beste kun je de vis dezelfde dag nog eten. Lukt dit niet, dan kun je het prima twee dagen later eten. Bewaar verse vis echter niet langer dan deze twee dagen in de koelkast. Wil je de vis langer dan twee dagen na aankoop eten, dep de vis dan goed droog en doe deze in de vriezer.
De geur van vis wordt voor een belangrijk gedeelte bepaald door een stof met de naam trimethylamine (CH3)3N. Een molecuul trimethylamine bestaat uit een stikstofatoom waar drie methylgroepen aan vast zitten. Vergelijk dit met een molecuul ammoniak (NH3) dat een stikstofatoom is met drie waterstofatomen eraan.
Een intense, zurige geur is een duidelijke indicatie dat je overgebleven maaltijd bedorven is. Als de zalm geen milde, smakelijke geur heeft, eet hem dan niet.
Hoe weet ik of een product niet meer goed is? De vis heeft een afwijkende geur en een doffe kleur. Eet geen vis die er raar uitziet of vreemd ruikt.
Niet iedereen die besmet is met salmonella wordt ernstig ziek. Deze klachten bestaan meestal uit diarree, buikkrampen, misselijkheid en braken. Deze klachten gaan meestal na 3 tot 7 dagen vanzelf voorbij. Soms hebben mensen ook hoofdpijn, koorts, spierpijn en/of gewrichtspijn.
De kogelvis is een delicatesse die in vele landen verboden is. Het eten van fugu – de Japanse benaming voor de vis – is namelijk als Russische roulette; een verkeerd bereid exemplaar leidt tot de dood en een tegengif is er niet. Toch is het de kogelvis die een foodtrend lijkt te worden in China.
Het klinkt misschien gek, maar verse vis hoort niet te stinken. Natuurlijk ruik je altijd een visgeur. Echter deze hoort niet doordringend te zijn, maar licht en fris. Verse vis ruikt ziltig.
Ruiken is niet alleen aan landdieren voorbehouden, ook vissen kunnen vaak uitstekend ruiken. Ze hebben twee neusgaten aan de voorkant van de snuit waarmee ze geurmoleculen uit het water halen. Het zebravisje kan de angstgeur van andere vissen ruiken.
ZiekteNa het eten van een met salmonella besmet product, veroorzaken de bacteriën een ontsteking in de dunne darm. Deze voedselvergiftiging kan onder meer leiden tot ziekte van organen en buik- en paratyfus. Enkele symptomen zijn buikkrampen, hoofdpijn, lichte koorts en overgeven.
Listeria in vis
Voorverpakte gerookte vis kan lang bewaard worden. Dit geeft de listeria-bacterie de kans zich te vermenigvuldigen tot schadelijke hoeveelheden. De kans dat je ziek wordt is groter. Kwetsbare groepen kunnen deze producten wel eten nadat ze zijn verhit, in bijvoorbeeld een gerecht.
Eerst en vooral: bevroren vis wordt niet echt slecht.
Vette vis zoals tonijn of zalm blijft op zijn best gedurende 2 à 3 maanden. Terwijl magere vis zoals kabeljauw en tilapia perfect tot 6 maanden bewaard kan blijven.
Houdbaarheid. Vis in blik kun je ongeopend tot wel vijf jaar bewaren. Echt iets om in te slaan dus, zeker gezien de blikjes voor iedereen bereikbaar én betaalbaar zijn. Na openen blijft de vis nog zo'n twee tot drie dagen goed.
U wordt misselijk, krijgt buikpijn, moet overgeven en heeft diarree. Drink genoeg en kleine beetjes tegelijk. Bijvoorbeeld elke 10 minuten 1 of 2 slokken. Meestal zijn de klachten na 1 dag tot 3 dagen weer over.
De tijd tussen het eten van het besmette voedsel en het ontwikkelen van symptomen verschilt per veroorzakende bacterie. Dit kan variëren van 3 uur tot 3 dagen na het eten. In de meeste gevallen treden de klachten binnen de 24 uur op. Diarree is bijna altijd het belangrijkste symptoom van een voedselvergiftiging.
De salmonellabacterie komt vooral voor in rauw vlees (met name varkensvlees en kip), eieren, rauwe melk en melkproducten, vis en garnalen. Normaal gesproken veroorzaakt het eten van besmet vlees niet direct een infectie. Pas wanneer de bacteriën zich op het voedsel hebben kunnen vermeerderen, ontstaat infectiegevaar.
Last van geur en slijmvliezen
Mensen kunnen last hebben van ammoniak doordat de geur sterk prikkelend is. Als mensen in korte tijd veel ammoniak inademen, kan het onder andere de slijmvliezen en de ademhalingsorganen aantasten. Het kan ook de ogen zeer sterk irriteren.
Een oude methode is een schaaltje met azijn in de keuken, een citroenschil in zout in de koelkast, en met kattenbakkorrels. Het hangt er dus vanaf waar de vieze geur in huis is, maar in alle gevallen is vieze geuren absorberen mogelijk.
Gedroogde vis, zoals stokvis en bakkeljauw, gaat wel een jaar mee als je het op een droge, koude plek bewaart! Vis pekelen gebeurt niet meer op dezelfde manier als vroeger: de originele gezouten vis was zo zout dat die bijna oneetbaar was, maar wel maandenland mee ging.