Dikke voeten, dikke enkels en opgezwollen onderbenen zijn gemakkelijk te herkennen. Daarnaast heb je soms last van andere klachten bij vochtophoping: Vermoeide of zware benen. Spataderen.
Bij vochtophoping houdt het lichaam te veel vocht vast waardoor zwelling ontstaat van, met name de benen, handen en buik. De zwelling ontstaat doordat het vocht op die plaats niet via de bloedsomloop kan worden afgevoerd. Vochtophoping kan onschuldig zijn, maar het kan ook wijzen op een hartziekte zoals hartfalen.
Vocht in de benen wordt veroorzaakt door slechte aderen. Het is de taak van de aderen om bloed van en naar uw lichaamsdelen te brengen. Als de aderen verslecht zijn, kan het zijn dat ze het bloed niet meer goed kunnen afvoeren. Het vocht blijft dan zitten, met als resultaat dikke enkels en uiteindelijk ook dikke benen.
Bij ontstekingsprocessen zullen weefselontstekingsmediatoren (histamine) de capillairen meer doorlaatbaar maken, waardoor vocht zal uittreden uit de bloedbaan. Bij een verhoogde veneuze druk zal de capillaire druk toenemen, waardoor de capillaire doorlaatbaarheid toeneemt en oedeem in de benen ontstaat.
Bepaalde voedingsmiddelen hebben van nature een vochtafdrijvend effect. Ideaal dus als je vocht vasthoudt. Zet kruiden op het menu zoals bleekselderij, mierikswortel en peterselie. En maak thee op basis van guldenroede, rozenbottels, berkenblad of jeneverbes.
Manuele lymfedrainage is een zeer rustige en zachte massagetechniek. De fysiotherapeut past speciale zachte aanrakingstechnieken toe om de lymfeklieren te stimuleren het vocht en daarmee de afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen. De massage heeft een 'drukfase' en een 'drukloze fase'.
Van sommige soorten thee, zoals paardenbloem, paardenstaart, brandnetel en peterselie, is bekend dat ze het lichaam overtollige vloeistoffen verwijderen door te plassen, vergelijkbaar met de werking van diuretica of waterpillen.
Er zijn namelijk theesoorten die bekend staan om hun vochtafdrijvend werking. De meest bekende is brandnetelthee. Deze thee zit namelijk vol vitamine C, flavonoïden, foliumzuur, magnesium, ijzer en kiezelzuur. Allemaal stofjes met een vochtafdrijvende werking.
Bleekselderij, komkommer, venkel, artisjok, andijvie, gedroogde abrikozen zijn allemaal groente die een licht vochtafdrijvende werking hebben. Ze zijn allemaal rijk aan kalium en dat is een belangrijk mineraal onder meer voor een goede bloeddruk en vochthuishouding.
Het is dus belangrijk bij vocht vasthouden veel water te drinken. Hoe gek het ook klinkt, door meer water te drinken houdt je lichaam minder vocht vast [3]. Drink in ieder geval 2 liter water per dag. Bij een actieve leefstijl is het zelfs nodig om meer dan 2 liter te water te drinken.
Voor elke gram glycogeen die je lichaam opslaat, houd je 3 gram vocht vast. Dit kan al snel oplopen tot 2 tot 3 kilogram. Behalve de invloed van onze voeding op de vochthuishouding hebben ook hormonen impact op je vochtbalans. De meeste vrouwen zijn namelijk zwaarder als ze ongesteld zijn.
Vochtophoping en verwijde bloedvaten geven pijnklachten. Bekende oorzaken hiervan zijn bijvoorbeeld hoge bloedruk, trombose en spataders.
Mythe: thee werkt vochtafdrijvend
Er zijn namelijk meer manieren om voldoende vocht binnen te krijgen: water, thee, koffie… Noem maar op. Groene thee heeft wel eens het labeltje gehad dat het juist vocht afdrijvend zou werken, maar daar is geen enkel concreet wetenschappelijk bewijs voor.
Nee, je lichaam verliest niet meer vocht als je koffie drinkt. Koffie voorziet je lichaam net als andere dranken van vocht. De cafeïne in de koffie zorgt er voor dat vocht je lichaam sneller verlaat, doordat het de nieren stimuleert. Je droogt dus niet uit van koffie.
Een nadeel van plaspillen is dat u te veel kalium kunt verliezen. Spiercellen hebben juist kalium nodig voor de geleiding van elektrische prikkels. Er zijn speciale plaspillen die ervoor zorgen dat u niet te veel kalium verliest. Vaak krijgt u plaspillen in combinatie met andere medicijnen, zoals bloeddrukverlagers.
Furosemide behoort tot de groep geneesmiddelen die lisdiuretica (lis-plasmiddelen) wordt genoemd. Het voert overtollig vocht snel af en verlaagt de bloeddruk. Artsen schrijven het voor bij hartfalen, oedeem, nierziekten en hoge bloeddruk.
Op een warme dag krijgen veel mensen opgezette voeten en enkels. Niet direct verontrustend, maar als je wekenlang vocht vasthoudt, kan dit betekenen dat het hart niet genoeg bloed rondpompt. Dit kan wijzen op hartfalen.
Selderij. Selderij is een sterk vochtafdrijvende groente met zeer weinig calorieën. Het bevat wel veel natrium, maar dit wordt gecompenseerd door een hoog gehalte aan kalium. Hierdoor zit er veel smaak aan het product, zonder schadelijk te zijn en doet het het goed in een soep of als hartige snack.
Er kunnen verschillende pathologische huidproblemen ontstaan als vochtophoping niet behandeld wordt, zoals jeuk, littekens, pigmentafwijkingen, schilfering, huidverruwing en fibrose. Specifiek bij lymfoedeem kunnen ook de volgende huidproblemen optreden: papillomatosis, verrucosus, elefantiasis, lymffistels.
Een ontbijt met magere yoghurt of amandelmelk houdt ook je vochthuishouding in balans. Vul aan met wat vers fruit of diepvriesfruit, zoals bosvruchten of framboos.