Als de BMI hoger is dan 30 is er sprake van overgewicht (obesitas). Ernstig overgewicht wordt aangeduid als 'morbide obesitas'. Morbide obesitas heet zo omdat het wordt beschouwd als een medische aandoening, ofwel als een ziekte.
Je gewicht is te hoog als je body mass index (BMI) hoger is dan 25 of als je buikomvang te groot is (bij vrouwen >88 cm en bij mannen >102 cm). De BMI geeft de verhouding tussen je lengte en gewicht weer. Als je BMI hoger is dan 30, dan heb je obesitas (ernstig overgewicht).
Die is van een vrouw van 175 cm. Neem je 175 – 100 dan hou je 75 kilo als bovengrens aan en ongeveer 18% van 75 is 13,5 kilo eraf als benedengrens. Zo mag deze vrouw dan tussen 61,5 en 75 kilo wegen.
Bij een BMI tussen de 18,5 en 25 heb je een gezond gewicht. Heb je een BMI tussen de 25 en de 30, dan heb je overgewicht en neemt de kans op aandoeningen als diabetes en hart- en vaatziekten toe. Bij een BMI boven de 30 is er sprake van obesitas.
Je hebt risico op ondergewicht bij een omtrek onder de 79 cm (voor mannen) of 68 cm (voor vrouwen). Gezond is tussen 79 en 94, of tussen 68 en 80. Tot 102 en 88 cm wijst op overgewicht, daarboven wijst op obesitas.
BMI berekenen
Deel je lichaamsgewicht door het kwadraat van je lichaamslengte (lengte keer lengte). Bijvoorbeeld: voor iemand van 1,70 meter en 65 kilo geldt: 65 / (1,7 x 1,7) = 22,5.
Ons gewicht is een optelsom van het aantal kilo vet, bot en spier en liters vocht in ons lichaam. Dit noemen we ook wel de lichaamssamenstelling. De samenstelling van jouw gewicht uit vet, bot, spier en vocht is persoonlijk, het is voor iedereen anders.
Extreem overgewicht is niet meer op te lossen met simpelweg veel bewegen en gezond eten. Er moet een behandeling aan te pas komen, wil je dat tegengaan. "Obesitas is een ziekte, zo moet je het ook behandelen. Daar doen we nu echt te weinig aan", zegt Van Rossum.
Sommige ziektes, zoals een langzaam werkende schildklier of het syndroom van Cushing, kunnen ook een rol spelen bij het ontstaan van overgewicht. Soms ontstaat obesitas door een foutje in een gen. Of is obesitas een kenmerk van een erfelijke ziekte, zoals het Prader-Willi syndroom of het Bardet-Biedl syndroom.
Veilig: halve kilo per week
Een veilig doel om af te vallen is een halve kilo in de week. Meer dan 1 kilo per week is te veel. Bij geleidelijk afvallen haal je namelijk de meeste energie uit je vetreserves.
Maaltijden overslaan en onvoldoende eten gedurende de dag kan letterlijk je hoofd doen tollen. Je kunt je duizelig gaan voelen, zelfs het gevoel hebben dat je flauwvalt. Je voelt je slap en futloos. De oorzaak ligt in een lage bloedsuikerspiegel waardoor er onvoldoende glucose naar de hersenen wordt vervoerd.
Schommelingen in het gewicht hebben veelal te maken met wisselingen in de hoeveelheid vocht. In de loop van de dag houd je vocht vast. Daarom weeg je 's avonds sowieso meer dan 's morgens. Ook veel zoutrijke voeding zorgt ervoor dat je lichaam meer vocht vasthoudt en je dus ook iets meer weegt.
's Avonds kun je 1,5 tot 2 kilo zwaarder zijn dan 's morgens. Vergelijk een ochtendmeting dus niet met een avondmeting. Waar komt dit verschil vandaan? Gedurende de dag eet en drink je en dus raken maag, blaas en darm steeds gevulder.
Zo lang duurt het om af te vallen. Wist jij dat je, om 1 kilo zuiver lichaamsvet te verliezen, 7000 calorieën minder zou moeten eten? Dus met een calorietekort van 500 calorieën per dag, heb je ongeveer 2 weken nodig hebt om dat vet te verbranden.
Hoeveel kilo moet ik afvallen om 1 cm buikomtrek te verliezen? Onderzoek (1) heeft aangetoond dat 3 kg aan gewichtsverlies gelijk stond aan 3 cm verlies in buikomtrek. Toch is het lastig om hier een echte maatstaf voor te geven, omdat sommige mensen vet meer opslaan rond hun buik en anderen meer op hun heupen.