Het kan gaan om traumatische ervaringen uit de kindertijd, zoals seksueel misbruik of geweld, maar ook om acute stressvolle gebeurtenissen. Verder is bekend dat ook drugsgebruik een psychose kan uitlokken.
In principe kan iedereen psychotisch worden. Een enkele keer is er een duidelijke aanleiding, bijvoorbeeld een zware operatie of tumor. Meestal is het niet mogelijk om één bepaalde oorzaak aan te wijzen, maar gaat het om een samenspel van factoren.
Veel mensen kunnen zich haarfijn herinneren wat er zich tijdens een psychose afspeelde. Mensen komen tijdens een psychose voor buitenstaanders vaak wel verward over, maar er is meestal niks mis met het bewustzijn en het geheugen. Zaken worden dus vaak zeer goed herinnerd.
Er zijn een aantal voortekenen die kunnen wijzen op een psychose: verwardheid, ander gedrag, hallucinaties en waanbeelden. Maar het kan dat er wat anders aan de hand is. Vroege symptomen en kunnen ook wijzen op een depressie of angst.
Iemand met een psychose ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en heeft bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen). Iemand kan bijvoorbeeld stemmen horen of erg achterdochtig zijn. Een psychose heeft veel invloed op het dagelijks leven, bijvoorbeeld in relaties, sociale contacten, werk of studie.
Bij een lichte psychose kun je je daardoor onrustig of verward voelen en je hebt een angstig gevoel, omdat je dingen hoort die heel raar of naar zijn. Soms kan het zo zijn dat de stem je een opdracht geeft om iets te doen.
Tijdens een psychose ervaart u de wereld anders dan andere mensen: U hoort bijvoorbeeld stemmen of ziet mensen die er niet zijn (hallucinaties). Uw gedachten veranderen. U legt de dingen om u heen op een andere manier uit, en geeft ze een speciale betekenis (wanen).
Mensen die een psychose doormaken zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk. Fout: Niet alle mensen met een psychose zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk. Ieder mens is anders – en ieder mens heeft andere ervaringen in het dagelijks leven. Dus ook andere psychotische ervaringen.
Grote hormonale schommelingen kunnen leiden tot een psychose. Denk bijvoorbeeld aan zwangerschapspsychose of een kraambedpsychose. Een psychose kan ook een reactie zijn op een ernstige depressie of burn-out. Een traumatische ervaring kan (in de toekomst) later ook een veroorzaker zijn van een psychose.
Een psychose gaat, met een goede behandeling, meestal ook weer over. Het lijkt dus op een trip, maar duurt veel langer dan de werking van een trip. Vaak is het zo dat mensen van tevoren al een aanleg hadden om een psychose te ontwikkelen.
Een psychose duurt meestal enkele dagen tot enkele maanden. Ongeveer 2 tot 3 van de 100 mensen heeft ooit in zijn leven een psychose. Een psychose komt vaker op jong-volwassen leeftijd voor. Sommige mensen krijgen één keer een psychose, anderen vaker.
Als je een psychose hebt, verwerken je hersenen de prikkels anders, het netwerk in je hersenen is verstoord en uit zijn evenwicht. Ook neurotransmitters (zoals dopamine, glutamaat en GABA) zijn uit hun evenwicht, het dopaminesysteem is bijvoorbeeld heel actief.
3. Een beginnende psychose kán vanzelf overgaan. Als je bij de eerste signalen hulp krijgt, kan een beginnende psychose in de kiem worden gesmoord, zelfs zonder behandeling. Die aanloopfase kan weken tot maanden duren.
Mensen tussen 14 en 30 worden het vaakst getroffen. Bij mannen begint een psychose gemiddeld drie jaar eerder dan bij vrouwen. Vrouwen hebben vaker een combinatie van psychosesymptomen en stemmingsverandering, zoals depressie.
Een psychose zonder medicatie kan binnen een week weg zijn of een jaar of langer aanhouden. Er is geen precies antwoord op te geven, behalve dat je ook zonder medicatie uit de psychose kan komen. Het is over het algemeen niet zinvol om iemand te proberen overtuigen dat anderen zijn ideeën niet hebben.
Een depressie is een stemmingsstoornis, gekenmerkt door een verlaagde, sombere stemming en plezierverlies. Als de depressie ernstig is, kunnen psychoses voorkomen, vaak met wanen over armoede, schuld of dood. We spreken dan van een psychotische depressie.
Per persoon verschillend. Sommige mensen krijgen één keer in hun leven een psychose. Anderen krijgen er vaker mee te maken. Hoe erg je het hebt, welke vorm het heeft en hoe lang de psychotische fase duurt, verschilt per persoon.
Als u stemmen hoort in uw hoofd, komt dat doordat er iets mis gaat in uw hersenen. In de hersenen zitten speciale plekken die geluiden van buiten verwerken. Hersenscans laten zien dat die plekken ook actief zijn tijdens het horen van stemmen, terwijl er geen geluiden van buiten zijn.
Wat is het Charles Bonnet Syndroom? Het Charles Bonnet Syndroom is een aandoening waarbij verstandelijk gezonde mensen dingen zien die er in werkelijkheid niet zijn (hallucinaties). Het is geen psychische stoornis. Het is een afwijking in de waarneming.
De gevolgen van een psychose kunnen zeer ernstig zijn. Schaam je niet voor je klachten en blijf er niet alleen mee zitten. Het is erg belangrijk dat jouw psychose wordt behandeld en je steun krijgt om jouw leven weer op te pakken.
Veelvoorkomende symptomen van schizofrenie zijn wanen, hallucinaties en denkstoornissen, verstoring van aandacht, gebrek aan emoties, en geheugenstoornissen. Daarnaast komt ook depressie veel voor en is het risico op zelfdoding zo'n 10%.
Als je aanleg voor schizofrenie hebt, wordt een psychose vaak uitgelokt door iets wat in de omgeving gebeurt. Dat is niet altijd één gebeurtenis. De manier waarop je leven verloopt speelt ook mee. Als je bijvoorbeeld opgroeit met veel ruzie en stress in huis, heb je een grotere kans dat je last van psychoses krijgt.