Wanneer de bedekkende opperhuid direct na het sluiten van de wond weer de volle dikte bereikt, is nog goed te zien dat het onderliggende weefsel nog rood, dik en stug is. Het granulatieweefsel dat de lederhuid vervangt, moet nog verder uitrijpen tot een dun, soepel en wit bindweefsel.
Wij hebben het antwoord: het genezingsproces duurt bij kleine wonden meestal tussen de 24 en 72 uur. Wondgenezing bestaat uit 5 verschillende fasen. In de eerste fase, wanneer de wond ontstaat, zorgt de bloedstolling voor een tijdelijke afsluiting van de wond.
Gezond eten is extra belangrijk als u een wond heeft. Uw lichaam verbruikt namelijk extra energie (calorieën), eiwit en mogelijk extra vitaminen en mineralen om de wond te genezen. Daarnaast kan er bij wonden sprake zijn van verlies van eiwitten en vocht via het wondvocht.
Fasen van wondgenezing
Er zijn drie fasen die in het proces van de genezing van een wond: de reactiefase, de regeneratiefase en de rijpingsfase. In een grote wond kunnen soms meerdere fasen tegelijk voorkomen maar de uiteindelijke wondsluiting zal toch pas plaatsvinden als ook de laatste fase is voltooid.
Doordat de cellen in de basale laag zich voortdurend delen en deze uiteindelijk aan de bovenkant afschilferen, vernieuwt de opperhuid zich ongeveer één keer per maand. Het vermogen tot aanmaak van nieuwe cellen in de basale laag, maakt dat de huid bij een verwonding vrij snel dichtgroeit.
Bij een opengelaten wond geneest uw lichaam de wond zelf. Er groeit dan vanaf de wondranden een nieuwe huidlaag op de plek van de wond. Een open wond heeft tijd nodig om volledig te genezen. Het schoonhouden van een open wond versnelt de genezing.
Er zijn verschillende oorzaken waarom een wond niet goed geneest. De wond kan bijvoorbeeld erg groot zijn of vervuild. Het kan dan dat er hulpmiddelen nodig zijn om het proces voorspoedig te laten verlopen. Als een wond niet binnen een maand geneest, dan is er sprake van een chronische wond.
Slaap heeft een krachtig effect op het immuunsysteem, dus het is niet alleen wondgenezing, maar alle vormen van herstel van ziekte, verwonding en ziekte die worden beïnvloed door slaap. Uw risico's om ziek te worden, zijn groter als u beroofd bent van slaap en het duurt langer om te herstellen.
Wanneer de bedekkende opperhuid direct na het sluiten van de wond weer de volle dikte bereikt, is nog goed te zien dat het onderliggende weefsel nog rood, dik en stug is. Het granulatieweefsel dat de lederhuid vervangt, moet nog verder uitrijpen tot een dun, soepel en wit bindweefsel.
In de ontstekingsfase worden de bacteriën als het ware opgeruimd. Dit gaat gepaard met ontstekingsverschijnselen als warmte, zwelling, roodheid en pijn. Als de wond is verschoond en bacterie-vrij is, dan start het proces waarbij de beschadigde laag van het huidweefsel wordt vervangen door nieuw weefsel.
Daarnaast vonden de onderzoekers ook meer collageen – het belangrijkste structurele eiwit in de huid – op een wondje die overdag was opgelopen. De onderzoekers constateerden dat snij- en brandwonden die overdag opgedaan zijn, ongeveer 60 procent sneller genezen.
Genezing gaat minder snel als de wond ontstoken raakt
Bij een ontsteking is de plek rood, pijnlijk en warm en er komt vocht of pus uit. De verwonde persoon kan zelfs (lichte) koorts hebben. Een ontsteking ontstaat door vuil en bacteriën.
In principe moet je daarom verband dagelijks verschonen. Zeker in het begin en bij een wond die nog niet helemaal dicht is. Heeft zich overal op de wond al een korst gevormd, dan zou je om de dag of drie keer per week kunnen verschonen.
Neem contact op met uw huisarts in deze gevallen: Als een schaafwond veel bloedt of lang blijft bloeden. Dek de wond dan na het uitspoelen tijdelijk af (tot u bij de huisarts bent), bijvoorbeeld met een schoon verband of een schone theedoek. Als de wond meer vocht begint af te geven.
Speciaal vocht uit de bloed- en lymfevaten voert afval en bacteriën weg, zodat er geen infectie ontstaat. Dit goedje heet wondvocht en is doorgaans dus een teken van goede genezing. Toch is er ook een keerzijde: té veel vloeistof kan je verwonding zacht maken en het genezingsproces in gevaar brengen.
Droog houden
Heeft de huisarts de wond gehecht of geplakt? Dan moet u de wond 12 uur drooghouden. Is de wond in het ziekenhuis gehecht? Dan moet u de wond 24 uur drooghouden.
Het jeukende gevoel geeft aan dat het genezingsproces aan de gang is. Een jeukende wond ontstaat doordat er tijdens de wondgenezing een vochttekort ontstaat rondom de wond.
In de gele laag zitten celresten en samengeklonterde eiwitten. Deze laag moet worden verwijderd om de wondgenezing in gang te zetten. Het doel van de behandeling is het reinigen van het wondbed en absorptie van overmatig exsudaat. Ook gele wonden bevinden zich in de reactiefase.
Het litteken vet houden door het in te smeren met bijvoorbeeld vaseline. Hierdoor blijft het soepel en geneest het sneller. Bescherm het litteken tegen de zon met een zonnebrandcreme factor 50. U kunt massagetechnieken leren van uw huidtherapeut om het litteken thuis zelf te behandelen.
De pijn van uw wond kan veroorzaakt worden door de beschadiging van de huid en onderliggende weefsels. Deze pijn reageert meestal goed op paracetamol en bijvoorbeeld ibuprofen (of een soortgelijk medicijn).
Meestal wordt een doorsnee van 3 of 4 mm gebruikt. Er ontstaat een klein wondje die met een (druk) verbandje wordt verbonden of indien het erg nabloedt wordt dichtgebrand. Dit dichtbranden gebeurt met een elektrische naaldje of bolletje; hier voelt u niets van omdat de huid nog verdoofd is.
Een rode wond is een oppervlakkige of diepe, open wond die aan het helen is, zoals een schaaf- of brandwond. Een gele wond heeft veel wondvocht. Een zwarte wond duidt vaak op afgestorven weefsel.
Het risico van een open wond is dat deze geïnfecteerd kan raken. Hieronder staan een aantal symptomen wat een wondinfectie aanduiding zou kunnen zijn. Wanneer er sprake is van onderstaande symptomen neem dan direct contact op met een arts.
Betadine kan gebruikt worden om te ontsmetten, ook in de wond. Met een gaasje breng je dit aan op de wond en de huid eromheen. Betadine is geschikt voor het uitspoelen en desinfecteren van kleine en ondiepe snij- of prikwonden.
Beweging is van invloed op de wondgenezing, omdat daarmee de doorbloeding wordt gestimuleerd. Daarnaast is het belangrijk dat er niet te veel druk wordt uitgeoefend op de wond. Toevoer van bloed en zuurstof zijn essentieel voor de wondgenezing.