Een tomaat is rijp als hij van groen naar rood, geel, wit, oranje of paars verkleurt. Hoe langer de vruchten aan de plant blijven hangen hoe beter de smaak. Bij groene tomatenrassen is het wel wat lastiger om te zien wanneer ze rijp zijn. De onrijpe vruchten zijn vaak witgroen en bij het rijpen worden ze geelgroen.
Pas als de vrucht volgroeid is, begint de plant met het aanmaken van ethyleen waardoor de tomaten rood verkleuren. Als de temperatuur beneden de 10 graden of boven de 27-29 graden komt dan stopt de plant met het aanmaken van lycopeen en caroteen.
Onrijpe tomaten binnenshuis narijpen
Leg de vruchten in een kistje of bakje en leg er meteen een rijpe banaan of appel bij. Dek af met krantenpapier en wacht anderhalf tot twee weken. Bananen geven ethyleengas af, een rijpingsgas dat ervoor zorgt dat de vruchten uiteindelijk toch nog hun mooie kleur krijgen.
Nog al te vaak is er verwarring of de onrijpe, groene exemplaren voor consumptie zijn of niet? Wel, niet-rijpe exemplaren eet je beter niet, wegens de giftige bestanddelen solanine en tomatine die erin voorkomen.
Oogsten. In de maand augustus, zo'n tien weken na het zaaien, zijn de eerste tomaten in je tuin rijp om te oogsten. Pluk altijd boven het kroontje, zo blijven de vruchten langer vers. Wanneer in de maand september de kou toeslaat is het vaak verstandig om ook de nog niet rijpe tomaten te plukken.
Tomaten kunnen niet rood worden, wanneer ze niet 'groen volwassen' zijn, zelfs niet door technologie. De tomaten beginnen dus pas kleur te krijgen wanneer ze groen volwassen zijn. De groen volwassen groeifase is de fase waarop supermarkt tomaten geplukt worden. Deze rijpen dan af tijdens het transport of in gaskamers.
Duw bij de kroon met je duim de tomaat van de steel af. Dit gaat het makkelijkste bij wat kleinere tomaten. Bij de grotere tomaten vind je het misschien makkelijker om een schaartje te gebruiken. Je knipt dan net boven het kroontje.
Het is niet helemaal onwaar: om rauw te eten zijn onrijpe tomaten niet geschikt, je kunt er buikpijn van krijgen. Maar in een warme bereiding waarvoor je stevige tomaten nodig hebt, kan het wel. Van fried green tomatoes heb je misschien al eens gehoord: een specialiteit uit het zuiden van de Verenigde Staten.
Teveel tomaat heeft z'n keerzijde
Maar bij een te hoge inname vergroot het de kans op hartproblemen variërend van hoge bloeddruk tot hart- en vaatziekten.
1. Zet ze in het zonnetje. Zoek een vensterbank waar de zon flink schijnt: tomaten houden van zon en zullen in enkele dagen mooi rijp zijn.
Groeien. Struiktomaten groeien over het algemeen minder hard dan andere tomaten en stoppen al vrij snel met groeien in de lengte. De grootste rassen worden ongeveer vijftig centimeter hoog en één meter in doorsnee.
Pluk ook niet in één keer te veel bladeren van een plant af, daar schrikt een tomatenplant van en dat vindt hij niet fijn. Beter is het om regelmatig ( bijv. 1x per week) 2 tot 3 bladeren te verwijderen.
Een bekend recept met groene tomaten is bijvoorbeeld groene tomatenchutney. Een variant voor onze streken is een jam of confituur. In het zuiden van de VS worden ze ook vaak gebakken of gefrituurd (Fried Green Tomatoes). Er zijn zelfs mensen die zeggen dat je ze kunt inmaken, of er soep van kunt trekken.
Aan een plant met grote tomaten, kan je meestal minstens een tros of vier, dus rond de 20 tomaten verwachten. Vaak wordt het echter nog meer, zodat je uitkomt tussen de 5 en 15 kilogram tomaten per plant.
Tomaat geel en oranje smaak
De oranje en gele trostomaat hebben een lekkere, volle smaak. Je kunt de oranje en gele trostomaat zo gebruiken: Door de opvallende kleuren en sappige bite zijn ze heerlijk in frisse salade. De tomaat kun je ook vullen, bijvoorbeeld met zachte geitenkaas of mager rundergehakt.
Tomaten. Bewaar tomaten buiten de koelkast, op een droge koele plek. In de koelkast drogen tomaten uit en wordt de smaak aangetast. Het velletje beschadigt waardoor ze sneller bederven.
Het eten van tomaten kan je helpen om je stoelgang gezond te houden en obstipatie te voorkomen. Dit komt doordat tomaten veel vocht en vezels bevatten. De combinatie van deze twee zorgt ervoor dat je ontlasting meer volume krijgt en soepel blijft.
Voor het effect op je gezondheid maakt het niet veel uit. De voedingsstoffen in de schil zijn heel gelijkend aan die in de vrucht en een stuk fruit of groente zit sowieso al boordevol vitamines en mineralen. Er zitten vaak wel net iets meer vezels in de schil.
Tomaten die nog niet rijp zijn bevatten de stof tomatine. Deze stof is verwant aan solanine en heeft een vergelijkbare werking. In grote hoeveelheden is tomatine of solanine giftig voor de mens.
Volgens de kwekers hebben de zwarte tomaten een hartige smaak, terwijl de witte exemplaren vooral zoet smaken.
Bruine plekken aan de onderkant van tomaten terwijl ze aan de planten hangen betekent dat je neusrot hebt. Bij neusrot zijn de tomaten niet aangetast door schimmels, die rot veroorzaken. Neusrot heeft een andere oorzaak, namelijk calcium gebrek. Door het tekort aan calcium worden de celwanden minder sterk.
Regelmatig water geven is belangrijk
Van elke dag water geven, bouw je na 2 weken af tot 2 à 3 keer per week en na anderhalve maand geef je de plant 1 keer per week water. Geef je de tomatenplant onregelmatig water, dan gaan de tomatenvruchten barsten.
Toppen doe je door de stam te verwijderen boven de 2 eerste bladeren na de laatste tros. Tomatenplanten kunnen echt groeien als onkruid. Het verwijderen van bladeren heeft als voordeel dat de plant beter opdroogt na regen (buitenteelt), maar ook dat er meer licht en lucht aan de plant en zijn vruchten kan.
Tomaat - aardappel, erwt, venkel, diverse koolsoorten.