Jam is dik genoeg als de borrelende fruitmassa (tijdens het inkoken na het toevoegen van de suiker) 105 °C is. Dit kun je meten met een jam- of suikerthermometer. Heb je die niet? Doe dan de stollingsproef, ook wel de rimpel- of schoteltjestest genoemd.
Pectine en geleisuiker
Jam is dik door de pectine die in vruchten voorkomt. Pectine komt vrij als het fruit wordt gekookt. Niet alle fruitsoorten zijn rijk aan pectine. Aardbeien, frambozen en perziken bevatten weinig pectine.
dan voeg je best een geleermiddel toe om je confituur goed stevig te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan gelatine, agar-agar, of een buideltje met de pitjes en schil van appels. Of voeg gewoon een fruitsoort toe die veel pectine bevat, zoals citroen, sinaasappel of rode besjes.
Is je confituur te lopend? Doe 'm dan uit de bokaaltjes, breng 'm opnieuw aan de kook en voeg er wat extra pectinepoeder en een scheutje citroensap aan toe. Let goed op de kooktijd die aangeduid staat op de verpakking van het pectinepoeder: als de pectine te lang of te kort meekookt, werkt hij niet.
Stap 1: Spoel het fruit schoon en breng het in een hoge pan aan de kook met (gelei)suiker en eventueel citroensap. Stap 2: Laat het 15 tot 25 minuten inkoken, totdat de jam een temperatuur heeft van 105 °C en het de gewenste dikte heeft. Je kunt dit meten met een keukenthermometer.
Citroensap vind je eigenlijk terug in alle recepten voor jam, omdat ze ervoor zorgt dat je jam zich tot een goede gel transformeert n omdat het helpt de bacteriën te doden. Daarnaast is het ook gewoon een lekkere toevoeging aan de smaak van je jam. Je kunt het zo gek maken als je wilt.
Laat de bokaal minstens 5 minuten ondersteboven staan – langer mag natuurlijk ook. Wanneer de lucht in de pot afkoelt, zul je het deksel horen klikken en zien naar binnen trekken: de bokaal is dan vacuüm afgesloten.
laat de vruchten goed uitlekken na het wassen, zodat er geen water bij uw vruchten achterblijft. gebruik meer suiker dan vruchten. toevoeging van een geraspte appel of het sap van een citroen bevordert de geleivorming.
Het schuim bestaat uit vuil en eiwitresten en heeft een bittere smaak. Door het schuim te verwijderen, wordt de bouillon of andere vloeistof helder en krijgt het een betere smaak. Afschuimen is de term voor het verwijderen van dit schuim.
TIP 3: Houd u aan de kooktijd
Blijft uw confituur lopend? Dan zit de oorzaak vaak verstopt in de kooktijd. Een te lange of te korte kookbeurt heeft een impact op de stijfheid van uw bereiding. Te kort: geef de pectine een kans om te werken.
Aan 1 kilogram schoongemaakt fruit voeg je dus 750 gram suiker toe. Als je deze algemene richtlijn aanhoudt, heeft je jam aan het einde van het kookproces een suikerpercentage van 65 procent. Bij dit percentage wordt je jam voldoende dik en is deze lang houdbaar: 6 maanden tot een jaar.
Waarom moet je jampotten op de kop zetten? Doordat je de jampot omdraait gaat de zuurstof naar boven. In dit geval gaat de zuurstof naar de bodem van de jampot omdat de jampot op de kop staat.
Meng ze met de geleisuiker in een kookpot. 2 Breng aan de kook en laat 3 à 4 min. pruttelen. Van zodra het schuim verdwenen is, is uw confituur klaar.
Jam bevat geen vet, maar wel veel suiker. Als je het als broodbeleg gebruikt, weegt dat laagje jam ongeveer 15 gram, dus dan valt de hoeveelheid suiker die je binnenkrijgt best mee: 7-8 gram. Dat is een stuk minder dan in een paar koekjes, een portie vruchtenyoghurt of een glas frisdrank/sap zit.
Een nog niet geopende pot is tot een jaar houdbaar bij kamertemperatuur, nu het vullen van de jampotten. Is de jam suikervrij, dus niet gemaakt met suiker of geleisuiker, dan is de geopende pot nog maximaal 6 weken houdbaar in de koelkast. Een gesloten jampot ongeveer nog 6 weken houdbaar bij kamertemperatuur.
Producten zoals pindakaas en hagelslag zijn, zéker ongeopend, tot ver na de THT-datum nog eetbaar. Dit geldt ook voor jam, maar dat komt door het hoge suikergehalte. Eet je jam met minder of geen toegevoegde suikers? Dan kan het iets eerder bederven.
Vul de jampotten zo hoog mogelijk tot de rand. Sluit ze goed af met de deksels. Let op: deze manier van inmaken kan alleen met jam (fruit met geleisuiker of fruit met suiker en pectine) en niet met groente, vlees en fruit. Daarvoor moet u wecken met een weckketel of in een grote pan met water.
Glazen potten met schroefdeksel (of jampotten) kunnen voor het inmaken ook gebruikt worden. Vooral als u jam of chutney's inmaakt is een jampot een goede oplossing. Het gebruik van een jampot is mogelijk als u jam inmaakt met geleisuiker. Geleisuiker heeft een bewarende werking en voorkomt dat de jam bederft.
Wil je conserven langer bewaren, dan kun je ze wecken in een ketel of pan. Plaats de gevulde potten in een grote, brede kookpan. Voeg lauwwarm water toe en zorg dat alle potten onder water staan. Breng het water aan de kook en laat 30 minuten koken.
Tips bij het maken van jam
De verhouding fruit/suiker is 1:1, zodat de jam de juiste dikte krijgt. Wil je een minder zoete jam? Dan kun je naar smaak geleisuiker toevoegen en de laatste 3 minuten van de kooktijd een beetje maïzena losgeroerd met water door de jam roeren.
Voor het maken van jam heb je naast de vruchten suiker nodig. De meeste mensen gebruiken geleisuiker, wat een mengsel is van suiker, pectine en citroenzuur. Veel goedkoper is het om zelf pectine en citroenzuur toe te voegen. Reken op 2 – 4 gram pectine en 5 – 15 gram citroenzuur (per kilo suiker).
Het is een natuurlijk bindmiddel, dat zich in de celwanden van fruit en planten bevindt. Bij verhitting in combinatie met suiker vormt pectine een gelei. Pectine is daarom een ideaal bindmiddel voor het maken van jam. Voeg pectine in combinatie met suiker toe bij het inkoken van de jam.
Je maakt producten in door ze in zuur, suiker, zout of zelfs alcohol te doen in een glazen pot. Vervolgens worden de potten verhit (steriliseren) om zo bacteriën te doden. Een andere techniek/systeem is wecken wat vaak verward wordt met inmaken. Dit komt door de Duitse fabrikant van materialen voor het inmaken, Weck.
Plaats de potten die je wil steriliseren in een grote pan. Giet kokend water over de potten tot ze volledig onder water staan. Breng het water aan de kook en laat het 15 minuten doorkoken. Haal de potten uit de pan en plaats ze ondersteboven op een schone theedoek om te drogen.
Zoals reeds geschreven kun je jam met suiker of geleisuiker, tot 3 maanden in de vriezer bewaren. In een ongeopende jampot, kan de jam tot 2 jaar bewaard worden, en hoeft de jam niet in de koelkast bewaard worden.