De zuurgraad of Ph kent een beetje een merkwaardige schaalverdeling. Een Ph met als waarde zeven betekent dat de grond niet zuur en niet basisch is, maar neutraal. Is de Ph hoger dan zeven dan is de grond basisch, is de Ph lager dan is de grond zuur. Elk punt hoger of lager is tien keer zo basisch of tien keer zo zuur.
Je kunt eenvoudig testen met welke grondsoort je te maken hebt. Doe hiervoor wat van jouw grond in een glas, vul aan met schoon leidingwater, schud dit even flink en laat het dan ongeveer tien minuten staan. Op basis van wat er in het glas gebeurt, kun je vaststellen met wat voor soort bodem je te maken hebt.
Bij pH 3 is grond zo zuur als citroensap. Zure grond is meestal veenachtige grond. Bijna alle heidesoorten houden van zulke zure grond, vandaar dat die grond 'heideplantengrond' wordt genoemd. Maar er zijn veel meer planten die zure grond nodig hebben: Rhododendon's, Camelia's, Pieris, de Amerikaanse blauwe bosbes enz.
Je kunt de bodem ontzuren door het strooien van gazonkalk. Gazonkalk heeft een hoge neutraliserende waarde dat ervoor zorgt dat de bodem weer een gunstige pH-waarde krijgt. Bodems verzuren van nature, daarom wordt geadviseerd om het gazon tweemaal per jaar te injecteren met een kalk meststof.
Kalk neutraliseert het zuur in de bodem en maakt grond kalkrijker, verder verbetert kalk in de regel de bodemstructuur. Kalk voorziet de planten bovendien van twee zeer belangrijke voedingsbestanddelen: calcium (kalk, Ca) en magnesium in de vorm van magnesiumoxide (MgO) dat door veel planten makkelijk wordt opgenomen.
Om te verzuren kan turf gebruikt worden of verzurende kunstmeststoffen. Om de pH te verhogen en de grond minder zuur te maken, zijn er twee mogelijkheden: kalk strooien en/of bodembewerking.
Verzuring van bodem of water is naast natuurlijke oorzaken, vooral een gevolg van de uitstoot (emissie) van zwavel (wat wordt uitgestoten als zwaveldioxide SO2) en stikstof (wat wordt uitgestoten als stikstofoxiden, NOx en ammoniak, NH3) door fabrieken, landbouwbedrijven, elektriciteitscentrales en (vracht)auto's.
Kalk zorgt voor extra voedingsstoffen
Kalk kan op jaarbasis gestrooid worden over het gazon om de zuurgraad (of pH-waarde) van de bodem op peil te houden. Kalk is op zichzelf geen meststof die het gras voedt. Een kalkinjectie zorgt er juist voor dat het gras de aanwezige voedingsstoffen in de bodem beter opnemen.
Onkruid verklapt van alles
Vaak zijn akkerdistel, bernagie, brandnetel, vogelmuur en paardenbloem een indicatie voor vruchtbare grond. Spurrie, varkensgras en zuring groeien vaak op zure grond. Op alkalische grond (klei met hoge PH waarde) groeit vaak klaproos en op arme grond veldzuring.
Naast het feit dat potgrond veelal uit meerdere componenten bestaat, wordt potgrond bekalkt om een pH te bereiken die door de meeste planten gewenst is.Dit is een pH tussen de 5 en 6.
De pH-waarde wordt uitgedrukt in een schaal van 1 tot 14; 7 is neutraal, daaronder zuur en daarboven basisch ofwel kalkrijk. Gewoonlijk is zandgrond lichtzuur en humus-arm met een pH onder de 6. Veengrond is humusrijk met een pH tussen 4 en 6. Bij klei zit je vaak boven de 6 tot wel 7,5 en hoger.
De juiste zuurtegraad van potgrond ligt tussen 5,8 en 6,2. Bij pH-waarden hoger dan 6,2 kan er fosfaat (in de vorm van calciumfosfaat) neerslaan. Hierdoor wordt het minder makkelijk beschikbaar voor de plant.
Hoe lager het cijfer, hoe zuurder de grond: pH 3 is sterk zuur, pH 7 noemen we pH-neutraal en pH 14 is totaal niet zuur. Dit noemen we ook wel basisch. Vanaf pH 7 tot pH 14 wordt de grond dus minder zuur en dit betekent dat de grond kalkrijker wordt. Een andere naam voor basische grond is dus ook wel kalkrijke grond.
Er wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen vijf grondsoorten; zandgrond, leemgrond, kleigrod, kalkgrond en veengrond.
De meeste planten verkiezen een licht zure grond (pH tussen 5,5 en 7). Maar zuurminnende planten zoals azalea's en rododendrons voelen zich het best bij een pH tussen en 4,0 en 5,5. Kalkminnende planten zoals buxus en lavendel daarentegen verkiezen een licht alkalische bodem (pH tussen 7,0 en 7,5).
Vooral planten als rododendrons en hortensia's en houden wel van wat koffiedik. Koffiedik is namelijk licht zurig en deze planten doen het goed op een licht zure grond. Strooi ook wat koffiedik in de moestuin. Zeker weten dat je wortelen, pompoenen en tomaten het heel goed doen met net dat beetje extra!
Goede en rijpe compost is helemaal niet zuur. Compost heeft een pH-waarde van 6.8 tot 7.2 en werkt dus pH-verhogend. In 100 kg compost zit ongeveer 4 kg kalk die vrijkomt in jouw bodem.
Hortensia's hebben behoefte aan een humusrijke, vrij zure grond.
Zo verzuren zandgronden van nature sneller, en hebben die vaker te kampen met kalktekort. Elk jaar je gazon zomaar bekalken, zonder eerst de zuurtegraad van de bodem te meten, is geen goed idee. Teveel kalk is immers ook niet goed voor de bodem en je gazon. Doe elk jaar of elke twee jaar een bodemtest.
Het is aan te raden één keer per jaar te bekalken, want de grond wordt van zichzelf zuurder. Let op: zuurminnende planten zoals hortensia's, rododendrons en azalea's hebben liever géén kalk.
Tuinturf is zuur en zeer geschikt voor zuurminnende planten als rododendrons of coniferen. Voor planten die behoefte hebben aan minder zure grond is compost meer geschikt. Omdat turf niet snel afbreekt heb je een langdurige grondverbetering.
Welke meststof voor zuurminnende planten? DCM Meststof Rhodo, Hortensia & Azalea: dankzij de aangepaste samenstelling is deze meststof ideaal voor zuurminnende planten. Ze verzuurt de bodem lichtjes en bevordert een rustige groei en rijke bloei.
Voor zand- en veengronden geldt bijvoorbeeld dat deze over het algemeen wat zuurder zijn, met een pH-waarde tussen de 4,5 en 5,5. Kleigronden daarentegen zijn minder zuur met een pH-waarde vanaf ongeveer 6,7 en hoger.
Voor zorgen dat je PH waarde weer gezond is door de basis van iedere maaltijd alkalisch te laten zijn. Dit doe je door suikers, gluten, rijst, maïs en bewerkte granen te vermijden, koolhydraatarm te eten en zoveel mogelijk biologische water dragende groenten en fruit (m.n. citroen en appel) te eten.