Het Krijt had warm klimaat waarin er droge en natte seizoenen voorkwamen. De zeeën waren waarschijnlijk tropisch warm en de temperaturen zakten nooit onder het vriespunt. Toen het einde van het Krijt naderde gingen er spectaculaire klimaatsveranderingen aan vooraf.
Het klimaat was tijdens het Krijt wereldwijd over het algemeen een stuk warmer dan tegenwoordig. Twee keer koelde het klimaat desondanks duidelijk af, hoewel het nog steeds warmer bleef dan tegenwoordig, gemiddeld rond de 22 graden.
Het Krijt is een geologisch tijdperk dat duurde van ongeveer 145 tot 66 miljoen jaar (Ma) geleden. Het is de laatste periode van de era Mesozoïcum, het volgt op de Jura en wordt gevolgd door het Paleogeen, de eerste periode in het Cenozoïcum.
De wereld van het Krijt
De temperaturen waren hoog, vooral op gematigde breedtes en zelfs aan de polen, waar ijs ontbrak. Omdat er geen ijs was en opgewarmd zeewater uitzet, was de zeespiegelstand wereldwijd hoger dan tegenwoordig. Een groter deel van de continenten was dan ook bedekt door ondiepe zeeën.
In Noord-Europa ontstond krijt 70 tot 100 miljoen jaar terug in de krijttijd uit algen met kalkskeletjes. Dode algen zonken naar de zeebodem, waar zo weinig klei en zand was dat er bijna pure krijtafzettingen konden ontstaan. Algen met kalkskeletjes sloegen 70-100 miljoen jaar geleden in krijtlagen neer op de zeebodem.
Dino's lijken op vogels
Maar andere dinosauriërs, en de grote sauropoden in het bijzonder, zijn heel anders. ' Er is dan ook nog heel veel onbekend over de fysiologie van de sauropoden. Uiteindelijk bleek dat de Brachiosaurus een temperatuur van rond de 38.2 graden had, en de Camarasaurus een van ongeveer 35.7.
In de tijd dat de dinosauriërs heersten over de aarde, moesten de zoogdieren zich gedeisd houden. Ook in evolutionair opzicht. Pas toen een meteoriet de dino's had weggevaagd, 66 miljoen jaar geleden, bloeiden hun opvolgers op en ontstonden de vele soorten zoals knaagdieren, walvissen en primaten.
Tijdens het Trias, 251 tot 200 miljoen jaar geleden, lag vrijwel alle continentale massa bij elkaar in het supercontinent Pangea. Uit reptielen van de groep der Archosauria — waarvan tegenwoordig alleen nog de krokodillen en de vogels over zijn — ontstonden de eerste dinosauriërs.
Nederland lag rond de evenaar en had een vochtig tropisch klimaat, maar tijdens het Vroeg-Carboon en vooral tijdens het laatste deel van het Laat-Carboon zijn de omstandigheden droger geweest. De uitbundige plantengroei in de Carboonmoerassen onttrok grote hoeveelheden kooldioxide aan de atmosfeer.
Dinosauriërs hebben zo'n 165 miljoen jaar geleefd, kunnen wij mensen het ook zo lang uithouden? - NEMO Kennislink.
De gigant met de lange nek, met de naam Patagotitan mayorum, leefde ongeveer 102 miljoen jaar geleden en was waarschijnlijk zo'n veertig meter lang en 69 ton zwaar. Dat is ongeveer even zwaar als twaalf Afrikaanse olifanten (momenteel de grootste landdieren).
[grafisch materiaal] - Krijt is een vast materiaal dat voornamelijk uit calciumcarbonaat (CaCO3) bestaat. Krijt kan worden gebrand waardoor het wordt omgezet in ongebluste kalk (CaO); na afblussen met water ontstaat gebluste kalk (calciumhydroxide, Ca(OH)2).
Het leven op de zeebodem bestond in de Jura uit veel groepen die ook tegenwoordig nog voorkomen, zoals zee-egels, zeesterren, slangsterren, bivalven, oesters, brachiopoden (hoewel tegenwoordig veel zeldzamer) en gastropoden. Ook verschenen tijdens de Jura de eerste kreeftachtigen.
En dat levert een verrassing op. Zo'n 78 miljoen jaar geleden stampten op aarde enorme dinosaurussen rond. Ze leefden in een broeikasklimaat: de CO2-concentraties waren hoog en hadden tot een aanzienlijk opwarming van de aarde geleid.
Het Tertiair is een geologisch tijdperk dat volgt op het Krijt en wordt opgevolgd door het Kwartair. Het Tertiair duurde van 66,0 tot 2,58 miljoen jaar (Ma) geleden.
Het Tertiaire tijdperk, dat 70 miljoen jaar geleden begon wordt vooral gekenmerkt door de grote verandering in het dierenleven. De koudbloedige reptielen lieten het land over aan warmbloedige zoogdieren en vogels. Ook de ammonieten uit de Jura- en Krijt-periode waren opeens geheel uitgestorven.
Acht graden
De gemiddelde wereldwijde temperatuur lag in de ijstijd rond de 8 graden Celsius. Dat is zo'n zes graden lager dan de gemiddelde wereldwijde temperatuur in de vorige eeuw lag. “Dat klinkt misschien niet als een groot verschil, maar dat is het in feite wel,” aldus Tierney.
Nienke legt uit hoe dat werkt in een razendsnel lesje ijstijd! De laatste ijstijd begon ongeveer 115.000 jaar geleden en eindigde ruim 10.000 jaar geleden. Tussen 115.000 en 130.000 jaar geleden was het klimaat warm. Die periode is vergelijkbaar met nu qua temperatuur.
De warmte hield aan in de 12de eeuw, een periode waarin er weinig koude winters waren, maar ook geen drukkend warme zomers. Maar het plaatselijke weer kon sterk afwijken van het gemiddelde. In het noordoosten van het schiereiland waren er enkele uitzonderlijk strenge winters.
De kip is wel vaker de pineut als proefdier. Alle vogels stammen af van de dinosaurus, maar de kip lijkt genetisch nog het meest op een dinosaurus.
Zo'n 70 procent van het leven op aarde verdween. Maar op de grond overleefde een bijzonder dier door. Onderzoekers zijn er achtergekomen dat een weerbarstige schildpad de allesverwoestende meteoriet-inslag als enige op het noordelijk halfrond heeft weten te overleven.
De Sint-Pietersberg in Limburg bestaat uit materiaal dat zo'n 70 miljoen jaar geleden werd afgezet, toen Nederland nog zee was. Toch is er ook hier een echte dino gevonden, die zoals alle dinosaurussen op het land leefde.
Kan/mag het? Dinosaurussen tot leven wekken kunnen we dus niet. Nog niet. “Deze tak van de wetenschap evolueert echt gigantisch snel, de genetica en de celbiologie.
Tyrannosaurus was een reusachtige vleeseter, die tot veertien meter lang en acht ton zwaar kon worden. Hij liep op sterke, hoge achterpoten waarbij de horizontale, brede romp in evenwicht gehouden werd door een korte, zware staart. De voorpoten waren heel klein.
Pteranodon De pteranodon is een andere vliegende dino. Dit dier behoort tot de groep Pterodactyloidea, een groep van alleen maar vliegende dino's. Dit dier leefde in het late Krijt en was familie van andere vliegende dino's zoals de pterodactylus en quetzalcoatlus . De pteranodon had een spanwijdte van wel zes meter!