Leef gezond. Een gezonde leefstijl verkleint de kans dat een aneurysma ontstaat, groeit of scheurt. Een gezonde leefstijl bestaat onder andere uit gezond eten, veel bewegen en (leren) omgaan met stress. Dit draagt bij aan een goed gewicht en betere bloeddruk.
Als een aneurysma barst, ontstaat er een bloeding in de ruimte tussen schedel en hersenen, een subarachnoïdale bloeding (sab). Een aneurysma komt het vaakst voor in de buikslagader. Maar u kunt ook een aneurysma hebben in de slagaders in de borstkas, liezen, de knieholtes of naar de hersenen.
Symptomen. Meestal geeft een aneurysma geen klachten, maar soms geeft het buik- of rugklachten. In enkele gevallen voelt u het aneurysma als een “pulserende massa” in de buik.
De kans dat een aneurysma van 3 cm binnen een jaar scheurt is ongeveer 1 op 2000 (0,005%) voor mannen en 1 op de 500 (0,02%) voor vrouwen. De kans dat een aneurysma van 5 cm binnen een jaar scheurt is ongeveer 1 op 150 (0,66%) voor mannen en 1 op de 30 (3,3%) voor vrouwen.
Vanaf 65 jaar neemt de kans op het krijgen van een aneurysma toe. Mannen hebben een grotere kans op een buikaneurysma dan vrouwen. Je kans op een aneurysma van de buik is groter als je een andere aandoening hebt zoals Marfan of reuma.
Drie van de vier patiënten met een gescheurd aneurysma komt te overlijden. De kans op overleving is afhankelijk van de snelheid waarmee de patiënt op de operatietafel ligt. Patiënten, waarbij een aneurysma wordt ontdekt, worden ofwel geopereerd ofwel er wordt gecontroleerd hoe het aneurysma zich ontwikkelt.
De helft van de patiënten met een ruptuur van een aneurysma overlijdt voordat zij het ziekenhuis bereiken. Van de patiënten die wel in het ziekenhuis komen en een spoedoperatie ondergaan, overlijdt de helft. Kortom, slechts één op de vier patiënten overleeft een ruptuur van een aneurysma.
Tot 85 procent van de patiënten die een abdominaal aneurysma krijgen buiten het ziekenhuis, overleeft het niet. Bij een thoracaal aneurysma bedraagt de kans op overlijden binnen de 24 uur zo'n 50 procent.
Meestal geeft een aneurysma geen symptomen en wordt deze toevallig gevonden op een hersenscan. Soms kan een aneurysma, afhankelijk van de plaats en grootte, wel neurologische klachten geven door de druk op nabijgelegen hersen- of zenuwweefsel: Spraakproblemen. Dubbel zien.
Meestal merkt de patiënt op het moment van bloeding acute hoofdpijn en nekpijn, waarbij bovendien bewusteloosheid kan optreden. Vaak is er ook misselijkheid en moet men overgeven. Soms treden er ook epileptische trekkingen van de ledematen op of zijn er acute verlammingsverschijnselen.
Om het scheuren ervan te voorkomen worden aneurysmata met een diameter groter dan 5.5 centimeter en snel groeiende aneurysmata nu standaard geopereerd. Maar bij sommige patiënten scheurt het aneurysma toch al eerder, terwijl andere aneurysmata stabiel kunnen blijven bij een heel grote diameter.
Medicijnen en het aanpakken van leefstijlrisico's verlagen de kans dat het aneurysma groeit of scheurt. Meestal groeit een aneurysma langzaam, slechts enkele millimeters per jaar.
Soms heb je door een buikaneurysma klachten in de buik of rug. Je kunt pijn hebben of een kloppend gevoel in de buik. De verwijde slagader drukt dan tegen de zenuwen of organen in de buurt van het aneurysma. Soms zijn deze klachten een teken dat het aneurysma snel groeit.
Je kans op een aneurysma in de buikslagader is groter als iemand in je directe familie er al een heeft. Dit komt door je genen. Een aneurysma kan namelijk erfelijk zijn. Ook je omgeving speelt een rol.
In Nederland krijgen waarschijnlijk zo'n 700-750 mensen per jaar te maken met een ruptuur.
Aneurysma's kunnen in alle bloedvaten voorkomen. Ze komen het meest voor in de buikslagader. Maar ze komen ook voor in de bloedvaten van de hersenen, kransslagaders of het deel van de aorta in de borstholte.
Hoe vaak komt een hersenaneurysma voor? Uit studies in het buitenland is bekend dat bij ongeveer 2 op de 100 mensen een hersenaneurysma voorkomt. In Nederland weten we dat bij circa 7 op de 100.000 mensen een aneurysma bloeding optreedt. De meeste hersenaneurysma's bloeden dus niet.
Wanneer het aneurysma groter wordt, kunt u pijn op de borst, lage rugpijn, schorheid of problemen met ademhalen ondervinden. De meeste aneurysma's worden opgemerkt tijdens medische routineonderzoeken, zoals röntgenfoto's die worden gemaakt vanwege onderzoek naar andere aandoeningen.
Een operatie van een aneurysma is een zware operatie met een kans op grote complicaties en soms zelfs overlijden. De operatie kan gepaard gaan met veel bloedverlies en ook het hart en de nieren worden zwaarbelast. Van alle patiënten overlijdt ongeveer 5 % als gevolg van de operatie.
U merkt meestal niets van een verwijde buikslagader. Sommige mensen hebben wel klachten, zoals vage buikpijn of rugpijn. Ook voelen sommige mensen de slagader kloppen in hun buik.
Het Aorta Team van het Catharina Ziekenhuis heeft bepaald dat u geopereerd moet worden aan uw aneurysma. Het doel van de behandeling is om een aortadissectie of ruptuur, levensbedreigende situaties, te voorkomen. De operatie die u moet ondergaan hangt sterk af van de plaats waar het aneurysma zit.
Een aneurysma van de buikaorta kan ook plotseling vrij ernstige klachten veroorzaken. Bijvoorbeeld bij een dreigende bloeding, een scheur in de vaatwand met zeer geringe lekkage, of een acute bloeding. U krijgt plots pijn in de buik, in de flank of in de rug, mogelijk met een kortdurende wegraking.
Aneurysma's van de hersenvaten komen niet zo vaak voor. Ze ontstaan meestal op de splitsing van 2 slagaders onderaan de hersenen of de hersenstam. Zo'n hersenaneurysma kan groeien en dan uiteindelijk scheuren. Het gevolg is een hersenbloeding, meestal in de ruimte tussen de schedel en de hersenen.
In de meeste gevallen zal de behandeling van een aneurysma starten met medicatie. Wanneer de verwijding nog gering is, meestal onder de vijf centimeter, is de kans op scheuring van het bloedvat niet groot. Een operatie is op dat moment nog niet zinvol.