Meestal begint een strafzaak bij de politie. De officier van justitie besluit vervolgens wel of niet te vervolgen. Bij vervolging doet de rechter een uitspraak (vonnis). In het strafrecht geldt dat de verdachte onschuldig blijft totdat het tegendeel is bewezen.
Zo heeft het slachtoffer onder andere recht op informatie over de strafrechtelijke procedure, recht op (informatie over de mogelijkheden van) schadevergoeding binnen het strafproces, recht om stukken toe te voegen aan het strafdossier, en kan het slachtoffer gebruik maken van zijn spreekrecht.
Het meemaken van een strafbaar feit heeft vaak een blijvende impact op het slachtoffer zelf of op de nabestaanden. Gelukkig sta je er in ons land niet alleen voor en heb je allerlei rechten. Zoals recht op hulp, recht op informatie, spreekrecht en vaak ook recht op een schadevergoeding.
Hoe lang het duurt voordat u een dagvaarding ontvangt, is afhankelijk van de omvang van uw zaak. Bij eenvoudige zaken ontvangt u bij voorkeur binnen 1,5 jaar na constatering van het strafbare feit een dagvaarding.
Als slachtoffer kun je ervoor kiezen aangifte bij de politie te doen. Vervolgens komt er een onderzoek. De politie verzamelt bewijs (neemt verklaringen op van getuigen, deskundigen, doet sporenonderzoek) voor de officier van justitie.
Iedereen die door de Politie wordt aangehouden, wordt overgebracht naar het Politiebureau voor verhoor. De politie mag een verdachte na aanhouding maximaal 6 uur voor verhoor vasthouden. De tijd van 12 uur 's nachts tot 9 uur in de ochtend wordt bij deze berekening niet meegeteld.
Door aangifte te doen laat je de politie weten dat er een misdrijf is gepleegd. Zij kunnen dan een onderzoek starten naar het strafbare feit. Dit is nodig om de dader te vinden. Ook heb je meer kans op schadevergoeding als je aangifte doet.
Bent u het slachtoffer van een gewelds- of een zedenmisdrijf, bijvoorbeeld een verkrachting of aanranding? Of bent u nabestaande van een slachtoffer? Dan heeft u onder omstandigheden recht op een gratis advocaat. De politie en officier van justitie mogen bijstand door een advocaat nooit weigeren.
Rollen van het slachtoffer in de rechtszaal
Procespartij: Eist een schadevergoeding voor geleden schade. Procesdeelnemer: Maakt gebruik van het spreekrecht, zelf of door een gemachtigde. Treedt op als getuige. Belangstellende: Volgt de strafzaak in de rechtbank, kan gebruik maken van speciale voorzieningen.
Bewijsregels. In hoofdlijnen en vrij vertaald gelden de volgende bewijsregels binnen het strafrecht; Voor een bewezenverklaring zijn slechts twee bewijsmiddelen nodig. Dit noemen we ook wel het strafrechtelijk bewijsminimum.
De belangrijkste straffen zijn een boete, een taakstraf en gevangenisstraf. De rechter kan ook maatregelen opleggen. Daaronder valt bijvoorbeeld ontneming van geld dat door het misdrijf is verkregen, het betalen van schadevergoeding of – de meest ingrijpende – tbs.
Als de officier van justitie besluit om uw zaak te seponeren wordt u niet verder vervolgd en hoeft u niet voor de rechter te verschijnen. De reden waarom uw zaak is geseponeerd wordt bewaard in het justitiele documentatieregister (in de volksmond ook wel strafblad genoemd).
Sinds 1 maart 2017 heeft een verdachte recht op bijstand van een advocaat voorafgaand en tijdens het politieverhoor. De politie mag u bij een verdenking van een ernstig feit iets langer vasthouden voor onderzoek dan vroeger. Zo is er voldoende tijd voor de bijstand van een advocaat rondom het politieverhoor.
Een aanhouding betekent dat iemand door een overheidsinstantie van zijn vrijheid wordt beroofd. Een aanhouding gebeurt over het algemeen door de politie. Iemand kan worden aangehouden omdat deze een strafbaar feit heeft gepleegd of de politie kan een inhechtenisneming verrichten om de orde te handhaven.
U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten.
er is geen bewijs of onvoldoende bewijs. het belang van de aangifte is te klein. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een gestolen fiets. er is al te veel tijd verstreken sinds het strafbare feit is gepleegd.
Als u slachtoffer bent van geweld, moet u altijd aangifte doen. Bel 0900 - 8844 (belkosten). Dan kunt u bespreken welke manier voor u het beste is. Voordat u aangifte doet, vertelt de politie u graag wat uw rechten als slachtoffer zijn.
Slachtoffers en nabestaanden van ernstige strafbare feiten mogen in de rechtszaal spreken over de gevolgen en de straf. Een advocaat of Slachtofferhulp Nederland kan je helpen om dit voor te bereiden.