Ouderverstoting heet ook wel oudervervreemding of Parental Alienation Syndrome (PAS) genoemd en is eigenlijk een vorm van kindermishandeling. Een kind dat te maken krijgt met ouderverstoting kan hier vaak levenslang last van houden.
Dit kan bij de kinderen leiden tot een laag zelfbeeld, verwarring, een identiteitscrisis, angsten, depressie en alcohol- of drugsmisbruik. Niet alleen bij de kinderen, ook bij ouders heeft ouderverstoting grote gevolgen. De buitengesloten ouder heeft soms jarenlang geen contact meer met de kinderen.
Feitelijk is de enige mogelijkheid die je hebt om oudervervreemding aan te tonen, door een dossier op te bouwen van onwil of inactie van de andere ouder om het contact tussen je kind en jou te bevorderen.
Nee, het strafrecht is (nog) niet toegerust om om te gaan met oudervervreemding en ouderverstoting. Binnen het huidige kader is het onwaarschijnlijk dat er een aangifte wordt opgenomen, laat staan dat deze tot vervolging leidt.
De raad adviseert berusting in de situatie om het kind (en de situatie) rust te geven. De raad adviseert het kind uit huis te plaatsen bij de verstoten ouder (of mogelijk eerst bij een derde, terwijl hulpverlening de band tussen het kind en de verstoten ouder tracht te herstellen).
Ouderverstoting is strafbaar volgens art. 279 en 300 Wetboek van strafrecht! Veel kinderen van verstoten ouders ontwikkelen op latere leeftijd zelf psychische en emotionele problemen.
De gevolgen van PAS kunnen voor het kind zeer ernstig zijn, van kleinere psychische klachten tot depressie, identiteitsproblemen, het niet kunnen aangaan van eigen relaties, angst, depressie, drugs- of alcoholmisbruik, valse inschattingen van de werkelijkheid, verwarring, laag zelfbeeld.
Gedrag van de controlerende ouder:
Uitsluitende negatieve informatie over de andere ouder delen met het kind. Met smoesjes het contact tussen het kind en de andere ouder beperken. Niet of moeizaam nakomen van de (gerechtelijke) contactregeling. Ex-partner niet informeren over het welzijn en de ontwikkeling van het kind.
Als een kind roept dat hij niet meer naar de andere ouder wil gaan, besef dan dat dit in de regel niet in het belang van het kind is. Echter, als een kind roept dat hij of zij niet meer naar de andere ouder wil, moet dit wel serieus genomen worden. Het kind laat door deze roep zien dat er iets aan de hand is.
Ouderverstoting komt vooral voor bij vechtscheidingen. Eén van de ouders maakt de andere ouder (on)bewust zwart. Vaak maakt de moeder de vader zwart, maar andersom komt ook voor. Het achterliggende doel is dat het kind het contact met die ouder verbreekt.
Het gebrek aan contact tussen het kind en zijn ouder [1]
In het Engels noemt men dit het PAS syndrome (Parental Alienation Syndrome). In de praktijk is het PAS syndroom een gecontesteerd begrip en het syndroom is dan ook niet als dusdanig psychologisch erkend door de American Psychiatric Association.
Wat kunt u doen als uw ex de omgangsregeling niet nakomt en u de kinderen niet meekrijgt? In het geval u de kinderen niet meekrijgt en de omgangsregeling door uw ex niet wordt nagekomen, dan kunt u via de rechter proberen nakoming van de omgangsregeling af te dwingen.
We noemen het een loyaliteitsconflict als een kind om wat voor reden dan ook een innerlijke strijd heeft, omdat hij/zij het gevoel heeft niet trouw te kunnen zijn of te kunnen blijven aan één van de ouders.
In de rechtspraak, maar ook zeker in de media, wordt er steeds vaker gesproken over de termen ouderverstoting, ouderonthechting en parental alienation. Daar worden situaties mee bedoeld waarin een kind aangeeft minder of geen contact te willen met één van de ouders na scheiding.
Het is aan jullie om te bepalen wie de verzorgende ouder is. Dit is de ouder die de meeste zorg- en opvoedingstaken op zich neemt. Hier zijn de kinderen het vaakst. Daarnaast moet er in de omgangsregeling komen te staan hoe vaak en wanneer de kinderen bij de niet-verzorgende ouder zullen zijn.
Als je kind niet meer naar jou toe wil
Op het moment dat jij de ouder bent waar het kind niet meer naar toe wil gaan, zoek dan contact met de andere ouder. Probeer samen tot een oplossing te komen, eventueel met een mediator erbij. In bijna alle gevallen heb je recht op omgang met je kind!
De ene ouder probeert bewust of onbewust het kind zodanig te beïnvloeden dat de band met de andere ouder verbroken wordt. Het kan om echte hersenspoeling gaan, maar ook om regelmatige, subtielere vormen van beïnvloeding.
Het kan zijn dat de moeder tijdens het huwelijk de moeder de touwtjes in handen had. Sommige vaders vonden dat fijn (konden ze lekker werken/sporten/televisie kijken), andere vaders hebben het gevoel dat ze geen kans kregen om een rol te spelen in de opvoeding omdat de moeder dit naar zich toe trok.
Parallel ouderschap betekent dat de ouders hun kinderen elk op hun eigen manier opvoeden, zonder dat ze dat onderling afstemmen. Bij parallel ouderschap is er weinig communicatie en emotionele betrokkenheid tussen de ouders. Er worden duidelijke afspraken gemaakt om conflicten te verminderen of te voorkomen.
Als uw kind zonder uw toestemming door de andere ouder is meegenomen naar het buitenland, kan er sprake zijn van een internationale kinderontvoering. Dit is in Nederland een strafbaar feit. We spreken dan van een onttrekking aan het ouderlijk gezag.
Wanneer een ouder de omgangsregeling niet nakomt kan een ouder met gezag aangifte doen wegens onttrekking van het kind aan het gezag. Onttrekking aan het ouderlijk gezag is strafbaar op grond van artikel 279 Wetboek van Strafrecht. Een aantal uitspraken van de Hoge Raad verduidelijken het begrip 'onttrekken'.
Recht op omgang met je kind is dus een wettelijk recht voor vaders. De wet geeft aan dat alleen in uitzonderlijke gevallen dit recht van vader op een omgangsregeling kan komen te vervallen. Moeder kan niet zomaar een omgangsregeling van vader weigeren en het kind weghouden bij vader.
Beheers de conflicten
Maak zo min mogelijk ruzie. Als je toch ruzie hebt gehad, laat je kinderen dan zien dat je in staat bent om je onderlinge conflicten op te lossen. Praat erover dat het weer is opgelost. Langdurige conflicten na de scheiding zijn de belangrijkste oorzaak van loyaliteitsconflicten.