Stormen, ze komen meestal een aantal keer per jaar voor. Toch lijkt het voor het gevoel alsof het vaker in de herfst stormt. Van de 66 zware stormen, stormen van tenminste windkracht 10, die ooit zijn gemeten in Nederland kwamen er 21 voor in de herfstmaanden september tot en met november.
Kust en binnenland
In Vlissingen stormt het gewoonlijk meerdere keren per jaar. In De Bilt stormt het eens in de zeventig jaar met windkracht 9. Windkracht 10, een zware storm, is boven land een zeldzaamheid.
Op KNMI-weerstation Cabauw, bij Lopik, werd een windsnelheid van 145 kilometer per uur gemeten. Niet eerder werd in ons land zo ver landinwaarts zo'n zware windstoot gemeten. Bij de storm begin 1990, de zwaarste ooit in Nederland, werd uiteindelijk zelfs orkaankracht 12 gehaald, iets dat in ons land zelden gebeurt.
Veel mensen denken dat het in de herfst het vaakst stormt, maar dat is niet waar. De maanden november, december, januari en februari tellen de meeste stormen, waarvan januari de topper is. De meteorologische winter, die van december tot en met februari loopt, telt gemiddeld 4 dagen met storm in ons land.
Het wereldrecord staat op 870 millibar en werd op 12 oktober 1979 gemeten in een tyfoon, zoals orkanen in de Grote Oceaan worden genoemd. Tyfoon TIp bereikte de enorme kracht bij Guam in de Grote Oceaan.
De tabel van zwaarste stormen, die we in Nederland in de laatste 52 jaar hebben gehad, wordt op die manier aangevoerd door de storm van 25 januari 1990, gevolgd door de stormen van 3 januari 1976, 26 februari 1990, 13 november 1972, 18 januari 2007 en 27 oktober 2002.
Het is vandaag op de kop af 32 jaar geleden dat Nederland door één van de zwaarste stormen uit de moderne geschiedenis getroffen werd, de orkaan die nu ook wel als orkaan Daria bekend staat. Terwijl de storm toesloeg, kwam het land in de loop van de dag meer en meer tot stilstand.
Tornado's komen vooral in het centrale deel van Verenigde Staten voor, gemiddeld zo'n duizend per jaar. In Nederland bereikt een windhoos zelden de kracht van een Amerikaanse tornado. In de twintigste eeuw gebeurde dat slechts enkele malen.
Een zomerstorm duurt gemiddeld ongeveer 9 uur, terwijl een winterstorm gemiddeld 15 uur woedt, maar soms ook enkele dagen kan aanhouden. Heel zware stormen duren in het algemeen het langst omdat het een tijd duurt voor de storm zijn maximum bereikt en de wind meestal maar langzaam afneemt.
Die orkanen krijgen een naam: Dianna, Rita, Gustav, Hugo. Volgens onderzoekers zijn orkanen met een vrouwennaam dodelijker dan orkanen met een mannennaam. Dat heeft niets te maken met de kracht van de orkaan, maar met de impliciete vooroordelen van de Amerikanen over de man-vrouwverhouding.
Stormen waarvoor het KNMI een code oranje of rood voor windstoten uitgeeft, krijgen sinds 2019 een naam. In sommige gevallen kan een storm ook bij code geel een naam krijgen. Met de stormnamen willen we het bewustzijn van gevaarlijk weer vergroten voordat het toeslaat.
Het ABC van stormnamen
Twee dagen later, op 18 februari, ontregelde Eunice het land. De eerstvolgende storm zal Franklin heten. Als de storm die op zondag en maandag wordt verwacht van het KNMI code oranje krijgt, is Franklin een feit. De lijst met namen van stormen werkt het alfabet af.
Ter vergelijking: Windkracht 9 schoorsteenkappen, antennes en dakpannen waaien weg, kinderen moeten moeite doen om te blijven staan, takken breken af, alleen zwaluwen en eenden vliegen nog Windkracht 10 aanzienlijke schade aan gebouwen, volwassenen hebben veel moeite om te blijven staan, bomen raken ontworteld, vogels ...
Boven zee is die wrijving vele malen minder aanwezig, waardoor het langs de kust vrijwel altijd harder waait. De meest windluwe plaats in ons land is Arcen met een jaargemiddelde windsnelheid van ongeveer 11 km/uur. Vlieland is het meest winderig met een gemiddelde windsnelheid van ongeveer 28 km/uur.
Bereikt een windvlaag een snelheid van minstens 50 kilometer per uur, dan is er sprake van een windstoot. Zodra de windstoten snelheden van boven de 75 kilometer per uur bereiken, dan volgt er een waarschuwing voor zware windstoten.
Ga de caravan uit als er een tornado of een flinke windhoos er aan komt: beter is om te schuilen in een huis. Als er geen onderdak in de buurt is, ga dan in de greppel of in een sloot liggen en bescherm je hoofd met je armen.
Probeer in ieder geval nóóit weg te rijden van de storm, deze kan snelheden van wel 200 kilometer per uur bereiken dus daar is geen ontkomen aan. Het beste is om gewoon uit je auto te stappen. Zoek greppels en riolen langs de weg. Als je hier in gaat liggen ben je veilig voor naderende draaikolken.
Een tornado is een kolom van draaiende lucht onderaan een flink ontwikkelde buienwolk en daarbij contact maakt met het aardoppervlak waarbij de sneldraaiende lucht snelheden haalt van minimaal 65 km per uur.
De meest krachtige windstoot ter wereld
Op Barrow Island, een eiland bij het noordwesten van Australië, werd de meest krachtige windstoot ooit ter wereld gemeten. Op 10 april 1996 trok de tropische cycloon Olivia over het eiland en haalde de wind uit naar een bizarre 408 km/uur.
De hardste windvlaag ooit gemeten is er nu eentje van een verbazingwekkende 407 kilometer per uur. De windvlaag van 407 kilometer per uur werd in 1996 gemeten op het Australische Barrow Island tijdens de cycloon Olivia.
De laatste keer dat we een tornado in ons land zagen is slechts een maand geleden. Op 20 mei 2022 trok een windhoos over het Limburgse Beek, nabij Maastricht.
Op 6 februari viel in een groot deel van het land tussen 20 en 50 millimeter. Vlissingen noteerde een uurgemiddelde van windkracht 9 en daarmee was de tweede officiële storm van 2022 een feit en de eerste van februari.
Bekijk het hier. Storm Eunice nadert Nederland. Vanaf 14.00 uur is het alle hens aan dek.