Kolf je borsten af tot ze veel zachter aanvoelen – minimaal acht keer per 24 uur.
Als de stuwing zo hevig is dat de tepel vlak of verstreken is, kun je met je handen of met een borstkolf de ergste spanning wegkolven. Als de tepel en tepelhof zacht aanvoelen, kan je kindje makkelijker de tepel en een flink stuk van de tepelhof in zijn mond nemen. De kans dat de huid beschadigd raakt is dan kleiner.
Stuwing duurt meestal zo'n twee dagen. Belangrijk om in de gaten te houden is of er geen harde, rode plekken ontstaan in je borst. Dit kan een voorteken zijn van een borstontsteking en dat wil je natuurlijk voorkomen. Dit kan overigens nog je volledige borstvoedingsperiode gebeuren.
Als je erg last hebt van de stuwing, kun je je borsten koelen. Zo vernauw je de bloedvaten in je borsten waardoor de melkproductie (tijdelijk) terugloopt. Omdat je niet wilt dat de productie blijft afnemen, koel je alleen vlak na de voeding.
Als kolven nodig is omdat de baby bijvoeding krijgt, kolf je direct nadat de baby aan de borst gedronken heeft. Om de melkproductie goed op gang te brengen, is het belangrijk regelmatig te kolven: minstens 7 keer per 24 uur, waarvan één keer in de nacht.Het is belangrijk om minstens 7 keer per dag te blijven kolven.
Kolf bij je eerste kolfsessie gedurende ten minste 15 minuten. Maak je geen zorgen als je in het begin niet veel melk opvangt – een regelmatige extra zuigstimulans zou je borsten snel moeten aanzetten om meer melk te produceren.
Afkolven duurt in principe even lang als voeden. Dubbelzijdig kolven duurt gemiddeld 10 tot 15 minuten. Langer kolven om meer melk te krijgen heeft geen zin. Het kan zelfs de borst en tepels beschadigen.
Stuwing komt het meest voor tussen dag drie en vijf, maar kan ook later voorkomen tot zelfs bij negen tot tien dagen na de geboorte. Door de volheid van je borsten kan je tepel vlakker worden. Hierdoor kan je baby de borst moeilijker in de mond nemen.
Een harde schijf in je borst is pijnlijk. Massage kan helpen. Maak eerst je borsten warm door bijvoorbeeld in een warm bad te gaan zitten of een warme handdoek op je borst te leggen.Masseer daarna rustig je borst met draaiende bewegingen van je vingers.
Draag de juiste BH
Je kunt de melkproductie namelijk af laten nemen door de borst aan de buitenkant tegendruk te geven. Een stevige BH zorgt voor deze druk en kan hiermee ergere stuwing voorkomen.
Dit hangt af van het gewicht van je baby, het aantal voedingen en de samenstelling van de gekolfde melk. Een baby drinkt per dag gemiddeld ongeveer 150 ml per kilo lichaamsgewicht. Een baby van 5 kilo heeft dus elke dag 750 ml moedermelk nodig. Als hij zes voedingen krijgt is dat ongeveer 110 ml per voeding.
Tussen de tweede en zesde dag na de bevalling komt je melkproductie op gang. Dit merk je aan het voller worden van je borsten. Het lijkt of ze op springen staan: de (kraambed)stuwing. Het wordt veroorzaakt door verhoogde doorbloeding en toename van lymfevocht.
Ongeacht de manier van kolven zal elke kolfsessie moeten worden begonnen door het opwekken van de toeschietreflex. Vaak verdient het aanbeveling om ook tijdens het kolven opnieuw de TSR op te wekken wanneer de melkstroom sterk afneemt.
Hoe lang je moet kolven om genoeg melk te hebben voor je baby is niet in het algemeen te zeggen, dat verschilt per moeder. Neem in elk geval genoeg tijd, zodat je je goed kunt ontspannen. Als je te gehaast bent, gaat het toeschieten van de melk minder makkelijk. Daardoor gaat het kolven ook lastiger en langzamer.
Koop je een voedingsbh vanaf week 36 van je zwangerschap óf als je net bevallen bent? Kies dan een voedingsbh die goed zit op het laatste haakje. Wanneer je omvang en stuwing afneemt kan je eenvoudig de bh wat strakker zetten.
Het geven van kunstvoeding, thee, sap of water, heeft invloed op je melkproductie. Het vult het maagje, waardoor je baby langer wacht met vragen om de volgende voeding en hij dus minder aan de borst drinkt. Dit zorgt ervoor dat je borsten minder melk gaan maken.
Laat je pijnlijke borst zoveel mogelijk met rust, probeer zo min mogelijk te masseren, duwen en knijpen. Voed/kolf zoals je gewend bent, niet vaker. Je kunt je kindje éérst aan de andere borst laten drinken. Slik een ontstekingsremmer: een ontstekingsremmer gaat (o.a.) zwelling tegen.
Door de stuwing kan je temperatuur iets stijgen tot 38 C en kun je je wat rillerig voelen.
Ondanks dat je geen borstvoeding geeft, kan het zijn dat je na 3-5 dagen na de geboorte last krijgt van stuwing. Zorg er dan voor dat je dag en nacht een strakke BH draagt. Na een paar dagen zal de stuwing weer verdwijnen.
De melkklieren en -kanaaltjes verwijden zich door de warmte waardoor de melk gemakkelijker stroomt. Het afkolven is door de warmte ook minder gevoelig. Kolven mag geen pijn doen.
Redenen om te gaan kolven:
Je melkproductie wilt niet op gang komen (raadpleeg een lactatiekundige). Aanleggen is te pijnlijk (raadpleeg een lactatiekundige). Je wilt een voorraadje melk opbouwen of je gaat weer aan het werk (zie Borstvoeding en werk in 13 tips) etc.
De hoeveelheid afgekolfde melk verschilt van keer tot keer. Als je gedurende een langere periode afkolft, is het normaal dat de melkproductie af en toe wat terugloopt. Maak je niet ongerust. Wil je je melkproductie opnieuw extra stimuleren, leg dan je baby vaker aan of kolf enkele dagen vaker af.
Meestal heb je in de ochtend de meeste melk, dus is het handig om na de eerste ochtendvoeding na te kolven. Dit kun je ook nog een keer 's middags of 's avonds doen. Sommige baby's slapen in de avond al wat langer achter elkaar door, dan kun je ook kolven voordat je gaat slapen.