Alle vrouwen van 50 tot en met 75 jaar krijgen iedere 2-3 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. U ontvangt een uitnodiging vanaf het jaar dat u 50 jaar wordt tot het jaar waarin u 76 jaar wordt.
U overlegt met uw arts of u uw borsten zelf gaat onderzoeken elke maand. Door zelfonderzoek leert u uw borsten beter kennen. U kunt veranderingen van uw borsten dan misschien eerder merken. Het is niet zeker of u door zelfonderzoek een kleinere kans heeft om aan borstkanker te overlijden.
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat deze methode effectief is. Op dit moment is mammografie (röntgenfoto's van de borsten) de beste en snelste manier om te screenen op borstkanker bij een grote groep vrouwen met een gemiddeld risico op borstkanker.
Hoe vaak wordt borstkanker gevonden in het bevolkingsonderzoek? Van iedere 1000 vrouwen die deelnemen aan het bevolkingsonderzoek wordt bij 6,7 borstkanker gevonden. Van alle borstkankerdiagnoses in Nederland wordt 53 procent gevonden via het bevolkingsonderzoek (Borstkanker in Nederland, IKNL 2020).
Echoscopie is onder de 50 jaar meestal beter en ook geheel onschadelijk dit in tegenstelling tot de mammografie. Wie jaarlijks een echoscopie ondergaat vermindert aanzienlijk de gevolgen van borstkanker zonder enig bijkomstig nadeel.
Ademtest als alternatief voor screening. Ontwikkeling en evaluatie van een ademtest als alternatief of aanvulling op mammografie. Voor een aantal vrouwen is de mammografie heel vervelend en pijnlijk. Daarom is er de Breath Test (ademtest) ontwikkeld.
Echografie. Dit is een onderzoek met behulp van geluidsgolven. Zelf kun je deze golven niet horen, maar de weerkaatsing maakt organen en weefsel zichtbaar op een beeldscherm. Hierdoor kun je zien waar zich tumoren of uitzaaiingen bevinden.
Mammografie binnen het bevolkingsonderzoek borstkanker is gratis. De borstfoto's (mammogrammen) die u elke twee jaar via het bevolkingsonderzoek kunt laten maken, zijn gratis.
In Nederland krijg je van je 50e tot je 75e eens in de twee jaar een oproep voor het bevolkingsonderzoek borstkanker met behulp van mammografie. Ook wanneer je zelf een knobbeltje of andere veranderingen in je borst voelt, kan je huisarts je doorverwijzen voor een mammogram.
mammografie: röntgenfoto van je borst. echografie: echo-onderzoek van je borst en soms ook nog een echo-onderzoek van je oksel. biopsie of punctie: om weefsel of cellen uit de afwijking te halen. MRI-scan van je borsten.
Op een echografie zijn afwijkingen in de borst te zien. Zo kan de arts inschatten of het gaat om een holte gevuld met vocht (cyste), een goedaardige afwijking of een kwaadaardige tumor.
Soms wordt een afwijking tóch niet gevonden bij screening.
De kans bestaat dat in de twee jaar tussen twee screeningsmammografieën een vlug groeiende, agressieve borstkanker ontstaat die er nog niet was op het moment van uw screeningsmammografie. Dat heet een intervalkanker.
Om het weefsel in de borst goed te kunnen bekijken, wordt de borst hiertoe zo plat mogelijk gedrukt tussen twee beweegbare platen. Het platdrukken wordt veelal als onaangenaam tot zelfs zeer pijnlijk ervaren, met name als de borst gevoeliger is door bijvoorbeeld een ontsteking of na een operatie.
De meest voorkomende verandering in de borst is een 'knobbeltje'. Dit is een verdikking die anders aanvoelt dat de normale 'bobbeligheid'. Knobbeltjes kunnen heel verschillend aanvoelen. Het kan een plek zijn die niet echt rond is, maar wat stugger en harder aanvoelt dat de rest van het klierweefsel.
Wanneer je je borsten bevoelt kan het onder de huid hobbelig of bobbelig aanvoelen. Dat is het klierweefsel. Voel je in je borst een knobbeltje, dan kan dat wijzen op een tumor, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn.
Knobbeltjes kunnen heel verschillend aanvoelen. Het kan een plek zijn die niet echt rond is en wat stugger en harder aanvoelt dan de rest van het klierweefsel. Het kan ook een kogelrond knobbeltje zijn dat als een knikker onder de vingers wegglijdt. In de meeste gevallen doet een knobbeltje geen pijn.
De Europese en Belgische overheden raden vrouwen tussen 50 tot 69 jaar met een normaal risico aan om elke twee jaar een borstkankeronderzoek te doen (screeningsmammografie), in het kader van de georganiseerde opsporing.
Doet een mammografie pijn? Het platdrukken van de borst tussen de 2 platen kan pijn doen. De meeste vrouwen hebben geen tot weinig pijn, maar bij sommige vrouwen is het heel pijnlijk. Heb je last van pijnlijke borsten, dan kun je voor het onderzoek 2 paracetamol innemen.
Na het maken van een mammogram kunnen je borsten pijnlijk of beurs aanvoelen en kunnen er blauwe plekken ontstaan op of rond je borsten. Deze gevolgen nemen meestal binnen een paar dagen af.
De radioloog bestudeert de gemaakte foto's. De uitslag is na 4 à 5 werkdagen bekend bij de behandelend arts. Van uw behandelend arts krijgt u de uitslag.
In het begin geven uitzaaiingen meestal geen of weinig klachten. Groeien de uitzaaiingen, dan drukken zij vaak op het weefsel in de buurt of groeien in die weefsels. Dit kan klachten geven. Welke klachten u krijgt, hangt af van de plaats van de uitzaaiing(en) en de grootte van de uitzaaiing(en).
Met bevolkingsonderzoek kan men een bepaalde kankersoort in een vroeg stadium opsporen. Door deel te nemen aan bevolkingsonderzoek vergroot u de kans op vroegtijdige ontdekking en genezing van kanker.
Een goedaardig gezwel (benigne tumor) drukt het omringende weefsel opzij zonder al te veel schade aan te richten. Een goedaardige gezwel zal niet in het omringende weefsel groeien. Een cyste is een veelvoorkomende goedaardige afwijking in de borst. Dit is een klein, met vocht gevuld blaasje.
Artsen en therapeuten gebruiken medische thermografie vaak als ondersteuning bij het vaststellen van een diagnose en/of prognose. Het is een methode waarmee ziekten en lichamelijk letsel kunnen worden opgespoord. Ook onbegrepen pijnklachten kunnen op een thermografische foto soms worden gezien.