Een bakstenen muur heeft een maximale hechtspanning van 0,2 N/mm2 (metselwerk) ten opzichte van een druksterkte van 12,5 N/mm2 (rekenwaarde 3,85 N/mm2). Dit is de uiterste grens van het voegmateriaal. De maximale reken hechtspanning wordt daarbij bepaald middels 1,5*0,2/1,8 = 0,166 N/mm2.
Dragend metselwerk noemt men de bouwwijze waarbij het metselwerk naast andere functies ook de dragende structuur van het gebouw vormt, dit in tegenstelling tot bouwwijzen waarbij metselwerk alleen decoratief is bedoeld of gebruikt wordt om een skelet van staal of beton in te vullen.
Meestal wordt bij metselwerk gebruik gemaakt van bakstenen in het Waalformaat. Dat is de welbekende baksteen van 21 x 10 x 5 centimeter. Het meeste metselwerk is halfsteens waarbij de stenen in de lengterichting op elkaar worden gemetseld en het eindresultaat een muur is van 10 cm dikte.
- de hardheid van de uitgeharde metselspecie is o.m. afhankelijk van de hoeveelheid cement in de specie; bijvoorbeeld een gemiddelde druksterkte van 20 N/mm2 wordt met een verhouding van 1 deel cement op 3 delen zand bereikt (zie tabel in afbeelding verderop).
In de meeste gevallen wordt uitgegaan van 1800 kg/m3 soortelijk gewicht voor metselwerk (hierbij wordt uitgegaan van een kale muur die niet verder afgewerkt is door bijvoorbeeld bepleistering).
Elke betonnen of stenen muur kan onze kast dragen. Per element (die elk afzonderlijk worden opgehangen) kan de kast 35 kg dragen. Bij een muur die opgebouwd is uit gipsplaten en houten/stalen stijlen, moeten bijzondere maatregelen genomen worden en vaak is het niet mogelijk een kast aan een dergelijke wand te hangen.
De waalformaat metselsteen is verkrijgbaar in 210 x 100 x 50 mm. Tevens wordt dikformaat metselsteen ook veel toegepast. Deze steen is 15 mm dikker dan waalformaat en is 210 x 100 x 65 mm. Daarentegen is vechtformaat weer 10 mm dunner, waardoor de vechtformaat afmeting 210 x 100 x 40 mm is.
En dit houd in, is de steen glad of is die ruw. Bij een gladde steen heeft de specie als het ware geen grip. En vaak is het zo dat men bij een ruwe steen de zuigvermogen ook groter is. Doordat de steen zoveel water aan de metselspecie ontrekt stopt het chemische proces tussen cement en het water.
Bij Gedimat kunt u kant en klare mortel verkrijgen die voorzien is van een uithardingsvertrager zodat deze voldoende lang bewerkbaar blijft (+/- 8 uur). Deze gebruiksklare mortel kan vervoerd worden in mortelkuipen van 200 liter.
"Wanneer je afwasmiddel aan mortel toevoegt, verhoog je het luchtgehalte in de specie. Zeker de afwasmiddelen van tegenwoordig zijn erg geconcentreerd, denk maar aan het theelepeltje Dreft. Bij een kleine hoeveelheid afwasmiddel wordt het luchtgehalte van de specie met 5 tot 10% verhoogd."
Want een steen is ongeveer twee keer zo lang (210 mm) dan dat hij breed (100 mm) is. Een spouwmuur bestaat meestal uit twee halfsteensmuren.
Bij een halfsteens muur worden de bakstenen in de lengterichting op elkaar geplaatst. De muur is dan een halve baksteen dik. Bij een steensverband is de muur een hele baksteen dik. Voor een goed verband plaats je om en om een laag stenen dwars en twee stenen in de lengte.
Voorbeeld (traditioneel metselen): De gemiddelde dikte van een waalformaat is 50 mm. In veel projecten is sprake van 16 lagen per meter. Dit betekent een lagenmaat van 62,5 mm, met andere woorden een lintvoeg van 12,5 mm.
Een dragende muur is in de meeste gevallen minimaal 20 centimeter dik. Dat is echter niet altijd het geval. Een muur met een dikte tussen de 10 en 20 centimeter kan ook dragend zijn. Een muur met een dikte kleiner dan 10 centimeter is nooit een dragende muur.
Betonspecie verschilt van betonmortel omdat er in betonmortel geen gebruik wordt gemaakt van grind. De metselmortel samenstelling is net even anders dan die van betonspecie. Betonmortel kent verschillende toepassingen zoals het metselen van stenen of het afwerken van pleisterwerk.
Wat is het verschil dan tussen cement, beton en mortel? Het fundamentele verschil is dat cement een fijn bindend poeder is (dat nooit alleen wordt gebruikt), mortel is samengesteld uit cement en zand, en beton is samengesteld uit cement, zand en grind.
Mortel is van nature niet waterdicht en afhankelijk van de ingrediënten en hun verhouding heeft het een bepaalde hardheid. Door de toevoeging van een additief kan mortel een bepaalde extra werking gegeven worden.
Cement is een bindmiddel waaraan je zand en grind toevoegt om er beton van te maken. Cement is een bestanddeel van beton. Beton is enorm sterk doordat er cement is bij gedaan.
Cement zorgt er voor dat de mortel steviger is wanneer het uithard. Mortel is wanneer het de juiste verhoudingen heeft zelfs sterker dan de meeste bakstenen. Naast de toepassing in mortel en specie kan cement ook worden toegevoegd aan een mengsel voor beton. Cement is als grondstof voor beton een belangrijk bindmiddel.
Gemiddeld worden er door een metselaar zo'n 800 tot 900 stenen per dag opgepakt en weggelegd. Het aantal bukbewegingen kan oplopen tot 1600 tot 1800. Bij het werken met blokken zijn de aantallen lager door de grotere omvang en het gewicht van de blokken: 350 tot 450 maal bukken per dag.
Waalformaat bakstenen zijn verkrijgbaar in het formaat 210 x 100 x 50 mm. Ook dikformaat wordt vaak gebruikt. Deze is 15 mm dikker dan waalformaat. Vechtformaat is juist 10 mm dunner dan waalformaat.
tel hierbij een hak- en breekverlies van de baksteen van 3 % bij en je bekomt het aantal stenen per m² voor een halfsteense muur (ca. 10 cm dik); Verdubbel het aantal stenen en je bekomt het aantal stenen per m² voor een muur van één steen dik (ca. 20 cm);