Hoe wordt een diagnose bij psychische klachten (ggz) vastgesteld? Een diagnose wordt (na verwijzing door de huisarts) vastgesteld door een psycholoog of psychiater. Deze kijkt naar al je klachten en symptomen door vragen te stellen en naar je te luisteren, soms vragenlijsten af te nemen en je gedrag te observeren.
Een basispsycholoog mag echter geen diagnose stellen, dat mag alleen gedaan worden door GZ-psychologen, klinisch psychologen, psychotherapeuten en psychiaters. Een basispsycholoog mag onder supervisie behandelingen en onderzoek uitvoeren, maar mag geen diagnoses stellen.
Klinisch psychologen kunnen geheel zelfstandig aan het werk gaan.Zo mogen ze zelfstandig diagnoses stellen en complexe problematiek behandelen. Ook mogen klinisch psychologen andere (GZ-)psychologen superviseren.
Aanbeveling. De diagnose DCD wordt gesteld door een arts die hiertoe geschoold en competent is (kinderrevalidatiearts, kinderarts, jeugdarts, kinderneuroloog, kinderpsychiater) of door een GZ-psycholoog of orthopedagoog-generalist.
Diagnostiek geeft inzicht in het ontstaan en het beloop van de klachten, hoe deze een rol spelen in het leven van de patiënt en wat het effect van de klachten is op functioneren en welbevinden van de patiënt.
De huisarts bekijkt welke psychische klachten of aandoening u heeft, en welke behandeling en begeleiding het beste past. Ook kan de huisarts u zelf behandelen. Een huisarts kan daarbij medicijnen voorschrijven. Deze praktijkondersteuner kan u helpen om uw klachten beter te begrijpen en ermee om te gaan.
Een psychologisch onderzoek bestaat uit verschillende onderzoeksmethoden, waaronder een gesprek (met uzelf en indien nodig uw partner/familielid) en het afnemen van testen en/of vragenlijsten. Het doel hiervan is om informatie te krijgen over uw capaciteiten, persoonlijkheid en/of klachten.
Het stellen van een diagnose vraagt om kennis, kunde en zorgvuldigheid. Om die reden mag alleen een gekwalificeerd en bevoegd behandelaar de diagnose stellen, zoals een BIG-geregistreerd gz-psycholoog, psychiater of psychotherapeut.
ADHD-diagnose
Alleen een psycholoog of psychiater kan een diagnose stellen. De psycholoog of psychiater kijkt naar welke symptomen je hebt en of die samenhangen met de kenmerken van ADHD. De diagnose kan meestal gesteld worden na het invullen van een vragenlijst en een uitgebreid interview.
Het onderzoek duurt ongeveer 2½ uur. Een persoonlijkheidsonderzoek maakt duidelijk wat de invloed is van jouw karakter en je leefomgeving op je klachten.
Een psychiater is eigenlijk een dokter voor de ziel. Hij of zij is bevoegd om medicatie voor te schrijven aan patiënten met bepaalde psychiatrische stoornissen. Een psycholoog mag dit niet. Bij een psychiater kun je terecht met de meer ernstigere psychische problemen.
Een psycholoog is geen arts en mag geen medicijnen voorschrijven. Een psychotherapeut is gespecialiseerd in het behandelen van cliënten met complexe, psychische klachten.Deze behandeling is vaak intensiever en langduriger dan die van een psycholoog. Meestal valt deze behandeling onder de gespecialiseerde ggz.
Een cliënt behandelen als vriend of familielid in plaats van als professionele cliënt. Een cliënt behandelen als proefkonijn of als onderwerp voor onderzoek zonder hun toestemming. Een cliënt behandelen als ze zelf mentaal ziek zijn of ongeschikt zijn om te oordelen.
De klinisch psycholoog is te vinden als specialist binnen de specialistische ggz. Elke klinisch psycholoog is tevens GZ-psycholoog geweest, omdat de opleiding tot klinisch psycholoog alleen toegankelijk is voor GZ psychologen. De opleiding tot klinisch psycholoog duurt vier jaar en combineert theorie en praktijk.
Belangrijke verschillen tussen de psychologie en psychiatrie
Opleiding en training: Psychologen hebben een academische opleiding in psychologie, terwijl psychiaters een medische opleiding volgen, gevolgd door een specialistische opleiding in de psychiatrie.
De klinisch psycholoog is opgeleid in de psychotherapie op een niveau gelijkwaardig aan dat van de psychotherapeut, en heeft daarnaast expertise op het gebied van complexe diagnostiek, toegepast wetenschappelijk onderzoek, innovatie en management.
Onderzoek wordt gedaan door een hulpverlener die de diagnose mag stellen. Het wijkteam, Centrum voor Jeugd en Gezin, of je huisarts kunnen hiervoor doorverwijzen. Met een online test kom je er niet achter of je kind ADHD heeft. Ook de leerkracht kan dat niet vaststellen.
De diagnose ADHD kan worden gesteld door een huisarts of praktijkondersteuner huisarts – GGZ met voldoende kennis van ADHD of een kinderarts met ADHD expertise.
Dit mag een GZ-psycholoog
Een GZ-psycholoog mag zelfstandig diagnoses stellen, diagnostisch onderzoek uitvoeren en interpreteren en patiënten behandelen. Een GZ-psycholoog mag ook optreden als coördinerend regiebehandelaar, maar mag bij meer complexe problematiek niet de rol van indicerend regiebehandelaar vervullen.
ADHD in de volwassenheid is een klinische diagnose. Geen enkel diagnostisch instrument kan het uitgebreide klinische onderzoek van een clinicus met expertise op het gebied van ADHD vervangen, waarbij de clinicus de antwoorden dient te wegen en beoordeelt of een symptoom aanwezig is of niet.
In het psychologisch onderzoek kijken we naar wie jij bent. Het onderzoek bestaat uit twee onderdelen.Je gaat in gesprek met een psycholoog over wie jij bent als persoon en welke levenservaringen jou beïnvloed hebben. Bij de uitnodiging voor het psychologisch onderzoek ontvang je een vragenlijst om in te vullen.
De kosten van een standaard psychodiagnostisch expertise onderzoek, inclusief anamnese en screening bedragen €2902. Mocht na een screening en anamnese blijken dat verder onderzoek niet geïndiceerd is, dan wordt het dossier gesloten en wordt alleen de anamnese in rekening gebracht ad € 612.
Het onderzoek bestaat uit een of een aantal gesprekken waarbij er ook eventueel aanvullend onderzoek, zoals een persoonlijkheidsonderzoek, lichamelijk onderzoek of neuropsychologisch onderzoek, kan worden verricht. De psychiater stelt zelf vragen, maar maakt ook gebruik van vragenlijsten.