Bij nat weer zet hout uit doordat het vocht opneemt. In de zomer droogt het hout en gaat het weer krimpen. Aangezien buitentoepassingen onderhevig zijn aan het weer, zal hout blijven uitzetten en krimpen. De vochtigheid en elasticiteit (de werking) zal wel iets minder worden naarmate hout ouder wordt.
Krimpen en uitzetten
Bij vochtige lucht zet hout uit en bij droge lucht krimpt het. De mate waarin een plank werkt is verschillend. Dosse gezaagd hout bijvoorbeeld heeft een grotere krimp dan kwartiers gezaagd hout. Op de lengte van het hout heeft de luchtvochtigheid geen invloed.
Hout is als een spons. Als het droogt dan krimpt het - wordt het nat dan zwelt het. Dat gaat nooit over, uitgewerkt hout bestaat niet. In tegenstelling tot kunststof en metaal zet hout niet uit onder invloed van warmte.
Het langdurig onder gecontroleerde omstandigheden drogen van hout vermindert de werking ervan. Vochtverschilllen worden tijdens het drogingsproces geminimaliseerd en zo ook de spanningen en vervormingen. Daarnaast beïnvloedt de manier van hout zagen de werking.
Het krimpen en uiteenzetten van hout
Over het algemeen is er een tangens krimping van 8 tot 10 procent, een radiale krimping van 4 tot 5 procent en haast geen verandering in de lengte. Met andere woorden, het oppervlak van de plank waar de pulp er loodrecht doorheen gaat (of bijna loodrecht), verandert het meest.
Daarentegen is taekhout een houtsoort dat het minste krimpt tijdens de droging. Taekhout wordt dan ook een “stabiele” houtsoort genoemd.
Is het erg als mijn haardhout nat regent? Voor het droogproces is het niet heel erg. Hout droogt van buiten naar binnen waarbij de sapstromen langzaam afsterven en drogen. Indien het hout nat regent, trekt het vocht enkel via de buitenkant iets in het hout.
Hoelang het hout precies moet drogen hangt af van het vochtgehalte bij het begin, het soort hout, het weer en de stukgrootte. Gekliefd hout in standaardmaat droogt tot ongeveer 28% in één jaar en tot onder de 20% bij twee jaar drogen.
Onder het 'werken' van hout verstaan we het krimpen en zwellen van luchtdroog hout als gevolg van normale veranderingen in de relatieve vochtigheid. Wanneer het hout vanaf het vezelverzadigingspunt nog meer vocht kwijtraakt moet dit dus uit de celwanden komen, waardoor deze gaan vervormen. Het hout gaat dan krimpen.
Hoe hout werkt
De wanden van de strootjes bevatten ook vocht, dit wordt 'gebonden water' genoemd. Het is dit gebonden water dat verantwoordelijk is voor het krimpen en uitzetten van hout. In een vochtige omgeving nemen de celwanden vocht op, in een droge omgeving staan ze vocht af.
Het brandhout mag een vochtigheidspercentage hebben tot maximaal 20 procent. Vers gekapt hout heeft een vochtigheidsgehalte van ongeveer 50 procent. Na een jaar drogen daalt dit tot ongeveer 28 procent en na 2 tot 3 jaar drogen heeft het hout het geschikte vochtigheidspercentage van 20 procent of minder.
Onvoldoende ruimte voor zwel en krimp.
Ten gevolge van verschillen in temperatuur en luchtvochtigheid kan hout 0,5 tot 1% in de breedte variëren.
Droog het hout op een koele plek. Dus niet vlak bij een kachel, verwarming of in de volle zon. Een plekje buiten (uit de regen, uit de zon) is prima, of in een onverwarmde schuur. Dan droogt het hout langzamer en dat is het beste tegen scheurtjes.
Droog het hout altijd buiten. Ideaal is een open plek in je tuin zodat de wind langs alle kanten door het hout blaast. Plaats het hout liever niet tegen een muur tenzij het niet anders kan. Vermijd zeker de garage.
Hout als grondstof heeft een aartsvijand: water. Niet alleen regen en vocht bederven het uiterlijk van hout, maar bevorderen ook blauwe vlek schimmel, andere schimmels en insecten aanvallen – wat kan leiden tot onherstelbare schade van het hout.
Hout impregneren doe je door het te behandelen met Woodseal Pro. Dit is een duurzaam en milieuvriendelijk hout impregneermiddel. Het geeft het geïmpregneerde hout langdurig bescherming. Door hout te behandelen wordt het waterafstotend en daarmee weerbestendig.
Openhaardhout wordt zogenaamd “droog” genoemd als het vochtigheidspercentage onder de 20% is. Vanaf dit moment is het haardhout droog genoeg om direct te kunnen stoken. Als het vochtigheidspercentage meer dat 20/25% is, dient u het openhaardhout nog langer te laten drogen.
Het stoken van nat hout zorgt voor onvolledige verbranding. Bovendien geeft nat hout veel minder warmte af en leidt het stoken van nat hout eerder tot roetaanslag en schoorsteenbranden.
Hout moest namelijk eerst drogen om te voorkomen dat het gaat trekken of krimpen. Als vuistregel hanteert men wel een jaar voor elke centimeter die het hout dik is. Planken worden bijvoorbeeld smaller gedurende het droogproces.
Hygroscopische eigenschappen vurenhout
Vurenhout is opgebouwd uit verschillende cellen met daaromheen een verharde celwand. Deze cellen zijn hygroscopisch en kunnen vocht afstaan of opnemen uit de lucht. In een droge omgeving zal hout vocht afgeven, terwijl droog hout in een natte omgeving vocht juist op zal nemen.
Winter: hout krimpt
Als het langdurig vriest en niet regent, kan de luchtvochtigheid dalen. in combinatie met het stoken van de verwarming zorgt dit voor extreem droge lucht. Dit is niet alleen slecht voor je gezondheid en leefklimaat, maar ook voor je houten vloer. Deze kan gaan krimpen, scheuren of schotelen.
Reacties. Sommige houtsoorten zoals eiken en vooral esdoorn zijn erg hard. Andere zijn erg goed bestand tegen drukbelasting vanwege hun hoge dichtheid, zoals b.v pokhout. Weer andere houtsoortsen zijn heel erg taai en buigzaam, zoals b.v. populier.
Hardhout. De meest duurzame houtsoort is hardhout. Deze houtsoort is dus het best bestand tegen vocht, zonder dat het behandeld hoeft te worden, en gaat wel meer dan 25 jaar lang mee. * Bij Hout en Bouwmaterialen vindt u daarom onder andere een ruim assortiment aan palen en balken van hardhout.