Het verschilt per persoon hoe snel bovenstaande klachten verergeren. Bij de één duurt het jaren, terwijl bij de ander binnen enkele maanden het gezichtsvermogen merkbaar achteruit gaat. U kunt slechtziend maar niet blind worden door staar.
Meestal gaan de ogen langzaam achteruit. Het duurt dan jaren voordat u serieuze problemen krijgt met zien. Maar het proces kan ook veel sneller gaan. In een paar maanden tijd gaat uw zicht dan fors achteruit.
Staar wordt immers nooit minder; het gezichtsvermogen gaat langzaam maar zeker achteruit. Is (beginnende) staar eenmaal ontdekt, dan is controle nodig indien de klachten erger worden. Zodra de staar te hinderlijk wordt, kan uw gezichtsvermogen weer worden hersteld met een staaroperatie.
Als u zich niet laat opereren, kunt u niet blind worden. Uw zicht gaat dan wel langzaam achteruit. Een staaroperatie is pas nodig als de staar u gaat belemmeren in uw dagelijkse bezigheden. Uiteindelijk ondergaan de meeste mensen met staar vroeg of laat een operatie.
Staar kan niet behandeld worden met medicijnen of laseren. De enige behandeling van staar is een staaroperatie, waarbij de troebele lens wordt vervangen door een heldere kunstlens. Voor de staaroperatie wordt door middel van een onderzoek (biometrie) gemeten welke sterkte de kunstlens moet hebben.
Als u slecht ziet of een oogaandoening heeft zoals staar, glaucoom of maculadegeneratie, kan dit risico's opleveren in het verkeer. U kunt bijvoorbeeld moeite hebben met diepte zien, verkeersborden lezen of gevaar zien aankomen.
Oorzaken van staar
Dit is een normaal ouderdomsverschijnsel dat al vanaf 55 jaar kan ontstaan. Rond de 75 jaar heeft 70% van de mensen staar. Ouderdomsstaar is dan ook de meest voorkomende vorm van staar.
Als u eerst kiest voor afwachten, kunt u altijd later nog kiezen voor een operatie. De oogarts haalt de troebele lens uit uw oog. Het lenszakje waar de lens inzat, wordt helemaal schoongemaakt. Daarna plaatst de oogarts een kunstlens in het lenszakje.
De dag na de staaroperatie kan het zicht nog wazig of verminderd zijn. Dit kan komen door een tijdelijke zwelling van het oog. Dit herstelt zich meestal vanzelf de eerste week na de operatie. Het kan ook veroorzaakt worden door de brilsterkte die veranderd is.
Een goede opticien herkent staar bij het opmeten van uw oog. Soms is de staar al zo sterk dat een goede meting van het oog niet eens meer mogelijk is. De opticien stuurt u dan door naar een oogarts. Voor het krijgen van een vergoeding van een behandeling van staar, moet u wel een verwijsbrief van uw huisarts vragen.
U kunt immers niet blind worden van staar, hoogstens slechtziend. Een staaroperatie is een optie als u: Ook een netvliesaandoening heeft, zoals diabetische retinopathie. Een staaroperatie maakt dan de behandeling of het in de gaten houden van deze aandoening gemakkelijker.
Ook zijn corticosteroïden medicijnen die de patiënt soms gebruikt als vervanging van het bijnierschorshormoon wanneer de patiënt dit zelf niet aanmaakt. Wanneer de patiënt deze geneesmiddelen gedurende langere tijd inneemt, leidt dit tot chronisch open-hoek glaucoom en staar: troebele ooglens).
De operatie doet geen pijn. Artsen kunnen de staaroperatie ook met een laser doen. Onderzoek heeft laten zien dat dit meestal niet beter is dan een gewone operatie. Na de operatie krijgt u meestal een plastic doorzichtig oogkapje op uw oog.
Of u het merkt, hangt af van de plek in de ooglens waar de troebeling zich ontwikkelt en hoe groot die troebeling is. Als de troebele plek in het midden van de lens of daar vlakbij zit, dan krijgt u al snel klachten zoals: Wazig of dubbelzien, mogelijk met één oog. U ziet kleuren doffer.
Een normale gezichtsscherpte, al dan niet gecorrigeerd door contactlenzen of een bril, ligt tussen de 0,8 (80%) en 1,5 (150%). Met het gezichtsveld ziet u dingen waar u niet gericht naar kijkt.
Ongeveer de helft van de patiënten die staar hebben gehad, krijgt nastaar. Meestal gebeurt dit tussen de één en de tien jaar na de staaroperatie. De klachten van nastaar zijn vergelijkbaar met staar. Uw gezichtsvermogen gaat geleidelijk achteruit.
De kans dat het lenszakje tijdens een staaroperatie scheurt is klein, ongeveer bij 1-2% van de staaroperaties.
De oogarts bepaalt voorafgaand aan de operatie welke sterkte de kunstlens zal moeten hebben. Vaak is de wens om op een sterkte van ongeveer 0 uit te komen (d.w.z. dat er geen bril voor veraf nodig is na de operatie).
Sinds kort is het mogelijk om bij bij staar in één keer 2 ogen te laten behandelen. Is de tweezijdige (bilaterale) staaroperatie iets voor u? Anneke Jansen (adviseur Oogzorg bij de Oogvereniging) geeft advies. Eind 2021 is de behandelrichtlijn voor staar (cataract) vernieuwd.
Veel mensen die last hebben van staar, hebben dit aan beide ogen. Patiënten met staar worden behandeld met een staaroperatie, waarbij de troebele lens wordt vervangen door een kunstlens.
U kunt een drukkend gevoel bij uw oog krijgen. Het klemmetje tussen de oogleden wordt verwijderd en uw oog wordt dichtgeplakt. U krijgt een dop met een ballonnetje op uw oog, zodat de verdoving goed kan verspreiden. Na ongeveer 15 minuten is uw oog helemaal verdoofd en kunt u het oog niet meer bewegen.
Kiest u een implantlens om dichtbij scherp te kunnen zien en had u voor de operatie ook een bril nodig om veraf goed te kunnen zien? Dan heeft u ná uw staaroperatie ook geen leesbril meer nodig, maar nog wel een bril of contactlenzen voor veraf.
Wanneer u geopereerd bent aan staar dan heeft u een controle-afspraak drie/vier weken na de operatie. Tijdens deze controle krijgt u van de assistent(e) of de oogarts een nieuw brilrecept mee. De opticien meet deze brilsterkte nog na voor u, ongeveer zes weken na de operatie.
In sommige gevallen is aangeboren staar erfelijk. Dan erft de aandoening meestal autosomaal dominant over. Maar staar kan ook autosomaal recessief of X-gebonden recessief overerven. Als aangeboren staar onderdeel is van een erfelijk syndroom, geldt de manier van overerven van het syndroom.