De orka is, net als veel andere walvissen en dolfijnen, enorm intelligent. Ze hebben dan ook het op één na grootste brein van alle zeedieren, als je de hersenmassa afzet tegen de omvang. Orka's communiceren met elkaar via kenmerkende piep- en fluittonen, en elke groep heeft zijn eigen unieke en complexe dialect.
Heel wat mensen verbaasden zich erover dat er nog geen enkel geval bekend is over orka's die in het wild mensen aanvallen, maar dat één opgesloten orka al drie doden op zijn geweten had. In het wild hebben orka's dezelfde verwachte levensduur als mensen, Tilikum stierf op 36-jarige leeftijd.
De enige vijand van de orka is de mens. Er werd lange tijd op orka's gejaagd omdat ze de vis van de visser opaten. Of omdat ze werden verkocht aan een dolfinarium. Tegenwoordig is het jagen op orka's verboden.
Aanval op de lever
Fysiek is de orka superieur aan de haai. Bovendien jagen walvissen in een school. In tegenstelling tot andere vissen hebben haaien – en andere kraakbeenvissen als roggen – geen zwemblaas vol met lucht om ervoor te zorgen dat ze boven kunnen komen.
Toch slagen orka's er blijkbaar in witte haaien te doden én - opmerkelijk - vooral hun lever op te peuzelen. De carcharodon carcharias of mensenhaai staat in de biologieboeken omschreven als toppredator in de meeste voedselketens over de hele wereld.
Orka's zijn de toproofdieren van de oceaan, wat betekent dat ze geen natuurlijke vijanden hebben. Ze eten een verscheidenheid aan verschillende soorten voedsel, zoals vissen, pijlstaartroggen, walvissen, zeehonden, pinguïns en zelfs grote witte haaien!
De enige plek ter wereld waar je kunt zwemmen met orka's ligt in Noord Noorwegen. Tussen november en januari trekken enorme hoeveelheden haringen de fjorden in van Noord Noorwegen. Hongerige orka's volgen de trek van de haringen. Ieder jaar wordt bekeken waar de beste plek is om in de winter te snorkelen met orka's.
Voortplanting en geboorte
De meeste orka's worden tussen oktober en maart geboren. Een baby orka wordt ook wel een kalf genoemd. Een pasgeboren orka weegt tussen de 260 en 350 kilo. Ze blijven meestal een jaar bij hun moeder.
Hij kan onder meer 'Hallo', 'Eén, twee, drie' en 'Dag' zeggen. Orka's zijn vrij sociale dieren: ze leven in groepen die stuk voor stuk een eigen dialect hebben. Aangenomen wordt dat de orka's zich dat dialect eigen maken door de geluiden van hun groepsgenoten te imiteren.
Walvisjacht. In sommige landen, zoals Japan, Groenland en Indonesië wordt nog gejaagd op orka's. Soms worden orka's gezien als bedreiging voor de vissers; ze eten immers de vis op die de vissers ook willen hebben, maar er wordt ook op orka's gejaagd voor menselijke of dierlijke consumptie.
Gedrag. Orka's slapen niet volledig, ze moeten immers naar het oppervlak komen om adem te halen en ze moeten opletten voor bedreigingen. Ze rusten uit door de twee hersenhelften om de beurt te laten slapen. Orka's leven in groepsverband, in zogenoemde troepen.
Tot de tandwalvissen behoren onder andere dolfijnen en orka's. Orka's zijn eigenlijk de grootste dolfijnen en kunnen wel tien meter lang worden. De meeste dolfijnen worden zo'n twee tot drie meter lang. Dus ja: orka's zijn dolfijnen, en dolfijnen zijn walvissen!
Een orka zou minimaal een miljoen euro opbrengen, sommige bronnen maken zelfs gewag van vijf miljoen euro.
Omdat orka's zoogdieren zijn, en dus door middel van longen ademen, moeten ze steeds naar de oppervlakte zwemmen. Hierdoor is het niet mogelijk om te slapen en dat doen orka's dus ook niet. Om te rusten, kunnen ze beide hersenhelften afzonderlijk 'uitschakelen' en laten rusten.
De belangrijkste natuurlijke vijanden van dolfijnen en bruinvissen zijn de wat grotere haaiensoorten, walvissen en in sommige gebieden ook de orka.
Vijanden. Omdat orka's zo groot en sterk zijn kunnen ze zich tegen heel veel verdedigen. Ze hebben daarom geen vijanden, op één na, de mens. Bijna elk dier wordt wel bedreigd door de mens, en orka's dus ook.
Het is onduidelijk waarom de dieren juist zo gek zijn op dit deel van de pinguïn. De borstspieren zijn heel voedzaam, maar het is twijfelachtig of zo'n grote orka daar door het eten van enkele kilo's pinguïn iets van merkt.
Mannetjes worden gemiddeld tussen de 7 en 8 meter lang, een vrouwtje kan ongeveer 5 tot 6 meter lang. De grootste orka ooit werd bijna 10 meter lang! Zoals je kunt verwachten was deze ook erg zwaar.
Van november tot en met februari is Noord Noorwegen de beste plek ter wereld om orka's te spotten. In deze periode kan je hier ook met orka's zwemmen. Tussen december en juni kun je een orka safari maken vanaf het Snaefellsnes schiereiland in IJsland.
Kort na midzomernacht, op 22 juni, is ter hoogte van Lauwersoog in de Waddenzee een Orka ontdekt. Oorspronkelijk werd het dier aangezien voor een griend.
Rond de kust van Noorwegen komen orka's, walvissen en dolfijnen voor. De plekken waar je de meeste kans op orka's hebt zijn Lofoten, Andøya en Tysfjord. Wil je tijdens je vakantie naar Noorwegen heel graag orka's spotten? Houd er dan goed rekening mee dat de kans dat dit lukt heel erg verschilt per periode.
Maar deze dieren eten ook elkaar op en hoe hoger in de voedselketen, des te hoger het kwikgehalte. Het niveau kan per trapje zelfs tien keer hoger liggen. Dolfijnen zijn dus uiterst giftig voor de mens en in Japan zijn burgers al vaker ziek geworden door het voedsel dat ze te eten krijgen.
Vrouwelijke orka's zijn vruchtbaar tot hun veertigste levensjaar en ze kunnen wel negentig jaar oud worden. Mannetjes worden gewoonlijk vijftig jaar oud.