De meeste vogels slapen met hun kop naar achter gedraaid en onder de veren gestoken. Ze slapen vaak waar ze overdag ook zijn. Dat is op een tak verscholen tussen de bladeren, of zoals spechten, hangend aan een boomstam. Watervogels slapen meestal op het water, waar ze veilig zijn voor landroofdieren.
Een papegaai heeft 12 slaapuren per dag nodig
Papegaaien hebben ongeveer 12 slaapuren per dag nodig om in goede conditie te blijven, terwijl mensen vaak genoeg hebben aan een rustperiode van 6 tot 8 uur. De natuurlijke leefomgeving van de meest gehouden huispapegaaien komen uit het gebied rond de evenaar.
Merels kruipen weg in de struiken, spechten zoeken holletjes op en ransuilen (nachtvogels) rusten met hun schutkleuren op een boomtak.
Het lijken misschien steeds dezelfde individuen, maar gedurende de winter zoeken koolmezen voedsel in groepen die van samenstelling kunnen wisselen. 's Nachts slapen de koolmezen individueel in nestkasten, indien die beschikbaar zijn. Zolang een koolmees niet verstoord wordt zal hij deze nestkast blijven gebruiken.
Sommige vogels doen het gewoon. Het vermoeden bestond al, maar nu is het ook bewezen: vogels kunnen slapen terwijl ze aan het vliegen zijn.
Watervogels slapen meestal op het water, waar ze veilig zijn voor landroofdieren. Weidevogels slapen op drassige stukken grasland. En gierzwaluwen, die het merendeel van hun leven niet aan land komen, slapen zelfs zeilend door de lucht.
Gierzwaluwen doen alles in de lucht – eten, paren en slapen. De eerste vier jaar van hun leven zijn ze zelfs alleen maar in de lucht. Alleen bij heel extreem weer gaan de vogels aan gebouwen of rotsen hangen. Vanaf hun vierde jaar gaan gierzwaluwen broeden.
De mus is sterk gebonden aan de mens. Hij bouwt zijn nest het liefst in muurspleten, op dakbalken of onder dakpannen en andere holtes in gebouwen, maar soms ook in bomen. De Huismus blijft het hele jaar in de buurt van het nest, dat in de winter als slaapplaats gebruikt wordt.
In gevaarlijk koude nachten, zoeken vogels zoveel mogelijk beschutting: bij elkaar, in dichte struiken, onder daken, maar ook in holen of nestkasten. En daar komen wij in beeld. Heb je geen nestkasten in de tuin hangen? Hang er dan nu één op, want vogels slapen en rusten daar graag, ook als het 'gewoon' kil is.
Overdag vormen de koolmezen groepjes (vaak met andere soorten mezen, boomkruipers en goudhaantjes) en verplaatsen ze zich door het bos. Net voor zonsondergang gaan de koolmezen terug naar hun eigen nestkast om daar te slapen.
De roodborst verblijft maar zelden in een vogelhuisje of nestkast. Het liefst verblijven de zangvogels in (stekelige) struikgewassen of een goede laag kruiden. Op die manier kan het kleine bruine vogeltje zich goed verschuilen. Ze maken hun nest namelijk op de grond of net erboven.
Wanneer vogels een uiltje knappen, lijkt hun houding allerminst comfortabel. Vaak slapen ze op één poot of balancerend op een dunne tak, en toch blijven ze netjes overeind.
Veel zeevogels kunnen dankzij hun relatief veilige levensstijl vrij oud worden (rond de 40). Grote vogels zoals zwanen en ganzen halen ook wel eens een jaar of 20. Maar kleinere vogels zijn vaak prooidier met alle risico's van dien. De oudste koolmees was 'slechts' 12 jaar.
Een vogel in een losse houding is meestal blij en comfortabel in het bijzijn van zijn baasje. Een vogel die zijn hoofd buigt naar zijn baasje, wil graag geaaid worden. Wanneer je vogel stijf zit met geplooide veren kan dit vaker duiden op ongemak of een onplezierige ervaring bij jouw vogel.
Ongeveer 60 a 80 minuten voor zonsopgang beginnen roodborsten, merels en zanglijsters met hun concert.Rond 40 a 60 minuten voor de zon opkomt gaat het snel: je hoort nu de eerste koekoeken, maar ook de zwartkop, heggenmus, winterkoning en geelgors.
Krekel geluid
Krekels strijken hun nachtconcert. Keer op keer maken ze een 'krrrrrrrrrrr'-geluid door hun vleugels heel snel over elkaar te wrijven. Alleen de krekel mannetjes maken dit geluid. Dat doen ze om de aandacht van vrouwtjes te trekken.
Vogels doen zelf hun best om hitte te doorstaan, maar je kunt ze ook helpen. Een vogel die het heet heeft ademt heel snel en is soms wat lusteloos. Zo'n dier zit vaak met gespreide veren en de snavel open te hijgen om via de tong en de bek vocht te verdampen; een soort zweten dus wat tot afkoeling leidt.
Doordat maar één hersenhelft slaapt, kan de krokodil het oog dat in verbinding staat met de hersenhelft die wakker is, open houden. Terwijl dit oog 'de wacht houdt' kan het andere oog en de andere hersenhelft slapen.
Duiven slapen graag op harde ondergronden zoals gevelranden, dakgoten, vensterbanken en balkons. Duiven kunnen alleen poepen als ze zitten. Hun zitplekken raken dan ook snel ernstig bevuild met uitwerpselen. Een duif produceert ongeveer 14 kg poep per jaar.
Vogels die samen voedsel zoeken, brengen de nacht in groepen door. Koolmezen en pimpelmezen slapen alleen in een nestkast. Voor deze vogels is het belangrijk dat er veel nestkasten zijn.
Een vogel kan dus niet zoals de mens, hond en kat vele dagen tot weken zonder eten. Dit geldt wat minder voor de hele grote vogels dan voor de kleine vogeltjes. Een dag niet eten en drinken betekent voor een klein vogeltje al vaak dat ze flink verzwakt zijn.
In de wintermaanden, en soms ook na de rui, brengen koolmezen de nacht door in holtes of nestkasten. Ze slapen erg diep, waarbij ze gehurkt op de grond of ineengedoken tegen de wand van een nestkast zitten, met ingetrokken nek en de kop naar boven. Vanaf het voorjaar neemt de neiging om in nestkasten te slapen af.
Laag, in de luwte van groenblijvende naaldbomen en in dichte hagen en riet. Daar zijn ze beschermd tegen regen en wind. Daarbij geldt: hoe lager hoe warmer. Holenbroeders, zoals mezen, schuilen ook in holtes.
Ook bij ongewervelde diersoorten als schorpioenen, bijen en fruitvliegjes zien onderzoekers slaap: ze hebben elke dag periodes waarin ze nauwelijks bewegen en niet meer reageren op prikkels.
Met de staafjes in het netvlies zien vogels licht en donker.