De rouwverwerking van een kind verloopt vaak in stukjes.Bovendien worstelt een kind niet alleen met het eigen verdriet, maar wordt hij of zij ook geconfronteerd met het verdriet van anderen. Het rouwproces van een kind is sterk afhankelijk van de leeftijd.
Wat zijn de vijf fasen van rouw? De genoemde fasen van rouw; Ontkenning, (onderdrukte) woede, onderhandelen, depressie en aanvaarding. Zijn in 1969 beschreven door Elisabeth Kübler-Ross. Zij beschreef deze fasen toen ze werkzaam was als stervensbegeleider.
Een kind van ongeveer 6 tot 8 jaar leert dat de dood definitief is, dit is belangrijk voor de rouw. Iemand die dood is, komt niet meer terug. Maar dat iemand echt niet meer terugkomt, is gevoelsmatig nog moeilijk te bevatten op deze leeftijd.
De gevoelens die ouders ervaren zijn heel erg uiteenlopend. Van totale onmacht en verlies van zelfwaarde tot leegte en onveiligheid. Ook stelde de onderzoekster vast dat veel ouders met een gevoel van schuld kampen. Omdat ze in hun eigen ogen te weinig tijd met hun kind hebben doorgebracht bijvoorbeeld.
Dus praat samen over het overlijden, de uitvaart en de manieren waarop je de overledene kunt herdenken. Praat over hoe je verdriet kan verwerken, over omgaan met verlies en over rouwen. Je zult niet op alle vragen antwoord hebben, maar ook daar kun je open in zijn. Wees niet bang om je eigen emoties te laten zien.
De vrolijkheid van jullie lieve kindje zullen we nooit vergeten. We denken aan jullie in deze ontzettend moeilijke tijd. De hemel heeft er een kleine engel bij. Er is zoveel wat we voelen, maar er is zo weinig wat we weten te zeggen.
Maar het is zo onnatuurlijk dat zelfs de natuur er geen raad mee weet. Want hoe noem je een ouder die zijn of haar kind verloren heeft? Een kind dat zijn ouders verliest is een wees. Een man die zijn vrouw verliest een weduwnaar en een vrouw die haar man verliest een weduwe.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
Een rouwperiode is voor iedereen anders. Op de vraag hoe lang rouw duurt, of hoe lang je 'mag' rouwen om bijvoorbeeld een partner, vader of kind, bestaat daarom geen eenduidig antwoord. Niet alleen hoe je rouw ervaart kan verschillen, maar ook hoe lang je ermee te maken hebt.
Een aai over zijn bol, een zoen op zijn voorhoofd, een knuffel of een paar lieve woorden: je kind troosten doe je vaak instinctief. Meestal zijn deze gebaren voldoende om je kleine te troosten. Laat je kind merken dat je met hem meeleeft.
Traumatische manier van overlijden
Wanneer je jouw kind op een traumatische manier bent verloren, zoals door zelfdoding, een ongeluk, zwangerschapsproblemen of moord, kan het lastiger zijn om met het verlies om te gaan. De gevoelens die je ervaart zijn een normale reactie op het verlies.
Onderdrukking van gevoelens van rouw en verdriet kan op den duur tot psychische en lichamelijke klachten leiden. De emotionele huishouding raakt verstoord en dan kan er sprake zijn van 'onverwerkte rouw'.
Het maakt u somber; u heeft minder zin in dingen. Ook als de somberheid minder wordt, zullen er nog regelmatig momenten zijn waarop u het verdriet weer voelt. Somberheid kan overgaan in een depressie. U kunt in een periode van rouw ook een tevreden gevoel hebben.
Zo kun je verdriet voelen, maar ook boosheid, ongeloof of schuld. Daarnaast brengt rouwen ook vermoeidheid, lichamelijke pijn en bijvoorbeeld hoofdpijn met zich mee. Lichamelijke klachten door rouw zijn te verklaren door de schok die het plotselinge verlies bij je teweegbrengt.
Hoe lang rouwverwerking duurt is door de verschillende factoren moeilijk te zeggen. Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat mensen na drie maanden na het overlijden van hun partner, pas de ergste fase van rouw doormaken. Na gemiddeld ruim een jaar beginnen partners zich vaak weer beter te voelen.
Het maakt dat ons werkgeheugen minder kan opslaan dan normaal als we in de rouw zijn, en als wel, dan kost dat meer energie. 'Daardoor hoor je ook vaak dat mensen langere tijd hevig vermoeid zijn na het verlies van een dierbare.
Absoluut verboden: niets zeggen
Hoe ongemakkelijk je je ook voelt, vermijd de ander en het onderwerp niet. Hoe lastig jij het ook mag vinden om erover te beginnen, jouw ongemak is niets in verhouding met hoe ellendig de ander zich voelt. Get over it, en doe iets.
Het blijkt dat jaarlijks ruim 6000 minderjarigen één of beide ouders verliest, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Eind 2011 waren er 34.000 minderjarigen die één van hun ouders hebben verloren. 330 kinderen waren allebei hun ouders kwijt.
Wat je zegt als iemand zwanger is
Hallo Berend en Lisa, Hoera, jullie zijn in verwachting! We zijn zo blij dat we weer een klein kindje in de familie mogen verwelkomen. Hopelijk gaat de zwangerschap voorspoedig en krijgen jullie een gezond kindje!
De juiste woorden om te troosten
Door deze dingen te zeggen wek je vertrouwen en zullen ze zich vrij voelen om het er met jou over te hebben: We zullen je kindje nooit vergeten. Ik vind het moeilijk om de juiste woorden te vinden, maar ik leef erg met je mee en je kunt altijd bij me terecht.
Het is gebleken dat veel ouders wel behoefte hebben aan een laatste rustplaats voor hun doodgeboren baby. Je kunt de baby begraven of cremeren. Het is ook mogelijk om de baby mee naar huis te nemen en zelf te begraven. Je hebt hiervoor een verklaring van bevalling nodig voor het vervoer van de baby.
Alternatieven voor 'gecondoleerd'
Andere manieren om 'gecondoleerd' te zeggen zijn “sterkte”, “veel sterkte”, “mijn medeleven”, “innige deelneming” of “oprechte deelneming”.