Kurk kun je heel makkelijk herkennen. Ruikt de wijn sterk naar nat karton, natte hond of een muffe kelder, dan zit er kurk in. Kurk ontstaat door een besmetting van schimmel of bacterie die TCA veroorzaakt (trichlooransol). Die stof ontstaat door het bleken en desinfecteren van kurken of flessen met behulp van chloor.
Hoe herken je een kurksmaak
Een kurksmaak is heel makkelijk te herkennen. De wijn ruikt zuur, muf en heeft een zure, chemische en sterke nasmaak. Kurk in de fles maakt de wijn ondrinkbaar. Naast de slechte smaak is het ook niet goed voor de gezondheid.
Kurk in de wijn is niet gevaarlijk, u kunt de wijn gerust proeven.
Wat betekent 'de wijn heeft kurk'? 'Kurk' (in het Frans goût de bouchon) is een onaangename geur én smaak, die het eigenlijke karakter van de wijn overheersen en hem daardoor minder aangenaam of zelfs onaangenaam maken. Met name het schimmelige, muffe aroma valt op.
Kurksmaak, in wetenschappelijk jargon trichlooranisol of TCA genoemd, is het gevolg van een chemische verbinding tussen een schimmel die voorkomt in de kurk bast of op de plek waar de wijn wordt gemaakt, en de wijn in de fles.
Een goede wijn een bepaalde mate van complexiteit. Wijn heeft vaak bepaalde geur- en smaakimpressies die je kunt benoemen. Bij een wijn kun je bijvoorbeeld eerst citrusfruit ruiken en proeven, maar later neigt de smaak naar groene paprika en witte peper.
Kurk wordt vaak al opgelopen in de houten vaten waar rode wijn in wordt gerijpt, dus ook wijn met een schroefdop kan kurk hebben, maar dat komt veel minder vaak voor.
Een fles rode wijn met een schroefdop kan net zo lang worden bewaard als een fles wijn met een kurk. Dit is afhankelijk van het soort wijn zo'n twee tot tien jaar. Toch zijn de meeste rode wijnen bedoeld om meteen van te genieten en zijn daarom het lekkerst als je ze binnen drie jaar opdrinkt.
De reden van het voorproeven is om te keuren of de wijn technisch in orde is. Met andere woorden: je controleert of de wijn 'op dronk' is en geen kurk bevat. Indien de wijn bedorven is of mankementen heeft, wordt de fles vervangen.
HOE RUIK JE KURK IN WIJN? Als je wijn chemisch en muf ruikt. Kurk in de wijn is een besmetting van schimmels en bacteriën die voor een nare geur en smaak zorgen. Schimmelwijn is overigens geen aanrader.
Ilja Gort: “Een kurk heeft gaatjes. En in die gaatjes zitten bacteriën. Die bacterie heet TCA. En die bacteriën willen dus niets liever doen dan wijn besmetten.
Duurzaam kurk
Kurk is 100% natuurlijk, volledig biologisch afbreekbaar, milieuvriendelijk, en recycleerbaar zonder giftige afvalstoffen te produceren. Kurk kent als vernieuwende en duurzame bron geen afval.
De kurk in de fles duwen
In plaats van 'm uit de fles te halen, probeer je de kurk in de fles te krijgen. Dit kun je doen met een stomp voorwerp, dat langer is dan de hals van de fles en die door de opening van de fles past.
Halverwege het eten laat je je neus los. Je merkt direct hoeveel meer je proeft als je kunt ruiken tijdens het eten en drinken. Dit is dan ook de reden waarom ruiken aan de wijn zo belangrijk is bij het wijn proeven.
Tannines zijn chemische verbindingen in de wijn, namelijk looizuren. Deze zijn afkomstig van de schillen, pitten en steeltjes van de wijn - of van het vat waarin de wijn heeft gerijpt. Tijdens het gisten verhuizen ze naar het druivensap, waar later wijn van gemaakt wordt.
Als het einde van de kurk vochtig is, weet je dat de wijn niet is geoxideerd. Flessen waar een kurk in zit worden tijdens het bewaren op hun zij neergelegd. De kurk zet uit in de hals van de fles en voorkomt zo dat er zuurstof in de fles komt.
Door het walsen komen de aroma's vrij en ruik je veel beter welke geuren verborgen zit in je wijn. Elke druif en dus elke wijn bezit andere aroma's. Ook komt er meer zuurstof bij de wijn door het walsen en dat proef je.
Een oude wijn zal echter nooit slecht voor de gezondheid worden! Gebruik te oude wijn liever niet voor sauzen en stoofschotels als het recept wijn vermeldt. Het is dan een ingredient van mindere kwaliteit, en daarmee maak je geen goede gerechten. Wel is het mogelijk om de wijn te gebruiken als azijn.
Veel academische studies bevestigen inderdaad dat rode wijn gezond is. In rode wijn zitten namelijk antioxidanten die de hoeveelheid stikstofmonoxide in het lichaam doen toenemen. Dit zorgt ervoor dat bloedvaten zich ontspannen en dat de bloeddruk afneemt.
Je kunt wijnen zoals Cabernet Sauvignon, Brunello di Montalcino, Barolo, Bordeaux en Amarone meer dan 20 jaar bewaren, waarvan er vele zelfs 50 of ouder worden. Wat geeft deze wijnen hun uithoudingsvermogen? Balans.
Bijna altijd zal van een Chardonnay een droge witte wijn worden gemaakt, aangezien wijndrinkers wereldwijd de Chardonnay kennen als een droge wijn.
Meer dan negentig procent van alle wijn kun je het beste binnen 1 of 2 jaar opdrinken. Wijn bewaren op fles heeft geen zin: de smaak zal er alleen maar op achteruit gaan. Niet doen dus! Slechts een paar wijnen zullen beter worden als je ze een paar jaar laat liggen.
Bij droge wijn wordt tijdens het vergisten vrijwel alle suiker omgezet in alcohol. Dit zorgt ervoor dat de wijn niet zoet is. Wanneer minder dan 1% van het volume van de wijn uit suiker bestaat, is de wijn droog. Bij een zoete wijn blijven er wél restsuikers over, waardoor de wijn zoet zal smaken.