Paarden communiceren met hun oren, staart, geluiden en de houding van hun lichaam. Hun neus is belangrijk, want daarmee onderzoeken zij hun omgeving, vinden ze voedsel en herkennen ze andere paarden.
Om in gesprek te gaan met een paard (of eigenlijk met wie dan ook) is het heel belangrijk dat de andere partij zijn aandacht bij jou heeft. Als jouw paard bijvoorbeeld honger heeft, moet plassen, pijn heeft, bang is, jeuk heeft, moe is of zich verveelt, zal het niet lukken om zijn aandacht (helemaal) op jou te richten.
Paarden communiceren voornamelijk via lichaamstaal. Zij zijn experts in de non-verbale communicatie. Wij zijn ons vaak niet bewust van wat wij allemaal met ons lichaam doen, maar voor een paard betekent iedere lichaamshouding en spierspanning iets.
Een van de eerste lessen die een nieuwe ruiter wordt geleerd is dat als een paard zijn oren naar voren staan, hij alert is, oplet en/of geïnteresseerd is in wat er voor hem is, en als zijn oren naar achteren gespitst zijn dichtbij de nek, hij boos is en klaar staat om te bijten of te trappen.
Als ze echt blij is (zoals wanneer ze terug op de weide mogen) dan gaat haar staart in de lucht en geeft ze wel eens een bokje van plezier.. dan maakt ze sliding stops en wat nog allemaal, van puur plezier.
Het paard likt en bijt zachtjes in je handen
Misschien wil het paard gewoon een snoepje van je. Maar het kan soms ook duiden op iets wat speelt bij jou, bijvoorbeeld als je vingers gevouwen zijn en het paard iets harder gaat bijten in je vingers.
Maar ze heeft wel gelijk, natuurlijk, in die zin dat paarden wel degelijk boos kunnen worden op hun mensen, en dat laten zien ook. En ook geclickertrainde paarden kunnen heel boos worden op hun mensen.
Paarden die elkaar begroeten, zullen vaak gaan flemen. Ze trekken dan de bovenlip op, zodat hun geurklieren de geur van de ander goed op kunnen vangen.
Het grootste teken van genegenheid dat een paard je kan geven is zijn vertrouwen. Dat merk je aan zijn ontspannen en kalme houding. Het paard zal zijn welzijn, dit gevoel van veiligheid, uitdrukken door u in vrijheid te volgen, met het hoofd naar beneden en de oren ontspannen.
“Je gelooft het niet, maar hij hinnikte toen hij me zag. Hij herinnerde mij,” aldus Neeson in een interview met de New York Post. van de Paardenkliniek aan de Universiteit Utrecht kunnen paarden mensen inderdaad herkennen: “Op basis van bijvoorbeeld de stem, de geur of het gezicht kunnen paarden mensen identificeren.
Als je paard briest, is dat in de paardentaal een teken van ontspanning. Dit kan bijvoorbeeld na een lekkere maaltijd het geval zijn: het paard briest en geeft aan dat hij vol zit en tevreden is. Sommige dieren briesen als ze na een rit of training weer naar de wei kunnen.
Als je paard in de paddock of in de weide staat, is het altijd een goed teken dat het naar je toe komt gewandeld. Let daarbij ook op de oren en de ogen, want daar kan je veel van aflezen. Wendt je paard zijn hoofd af, gooit hij het geïrriteerd in de nek of legt hij zijn oren plat?
Het paard schrikt vaak van dingen die de ruiter helemaal niet heeft gezien. Na het schrikken is hard wegrennen de meest natuurlijke reactie. Door de bouw van het oog is het overlappingsgebied van beide ogen is veel kleiner dan dat van de mens, waardoor het paard nauwelijks diepte kan zien.
Paarden verstaan ons mensen niet, maar begrijpen ons zeer zeker. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. De dieren zijn in staat om subtiele oog- en lichaamsbewegingen op te vangen en te 'vertalen'. Helaas houdt het daar dan ook wel met op: echt communiceren lijkt onmogelijk.
Veel paarden hebben in de praktijk angst voor het sissende geluid van spuitbussen en de luchtremmen van vrachtwagens. Deze geluiden bevinden zich op de uiterste punten van geluidsgolven, de zogenoemde 'witte ruis'.
Paarden bijten om zoveel verschillende redenen: om te spelen, om te domineren of te beschermen, bij spanning, pijn of angst, bij het allogroomen of het liefdesspel, omdat ze koekjes willen, omdat ze je niet leuk vinden, ze iets moeilijk vinden of je te dicht staat, enz.
Want door hun gevoeligheid laten sommige paarden niet toe dat het hoofd aangeraakt wordt. Of ze laten het wel toe, maar ze zijn gespannen en kunnen er - nog - niet van genieten. Ze proberen je aanraking te ontwijken door het hoofd van je weg, omhoog of omlaag te bewegen of door zelf weg te stappen.
De hinnik: een luide, lange roep die hoog begint en met een wat lager geluid eindigt. Omdat het zo luid klinkt en een afstand kan overbruggen, lijkt de hinnik een manier om sociaal contact anderen te zoeken, die ver weg of uit zicht zijn.
Meestal "kop aan kont"
Als je twee of meer paarden bij elkaar hebt staan, heb je het ze vast weleens zien doen. Meestal staan ze hoofd aan staart of hoofd aan schouder en ze trekken er vaak een heel geconcentreerd gezicht bij. De meest gegroomde plekken zijn elkaars hals, manen, schoft, schouder, borst, romp of staart.
Het kusje geven is een leuk trucje,en ook snel aan te leren. Deze manier van kusje geven is dat jou paard met zijn snuit tegen jou aan gaat, en zijn lip op beurt. Aanleren: [ LET OP ] Bij het aanleren is het belangrijk dat je paard niet hapering is.
Je groet door jouw rechterhand achter je dijbeen te leggen en te knikken naar de jury.
De meeste paarden en pony's hebben aan gras en hooi meer dan voldoende. Alleen als je erg veel arbeid van de dieren vraagt, hebben ze soms bijvoeding in de vorm van krachtvoer nodig. Paarden zijn echte dooreters. Ze zijn van nature ingesteld op een geleidelijke en langdurige opname van vrij laagwaardig gras.
Paarden kunnen heel goed in de verte kijken, maar door de stand van hun ogen kunnen ze niet pal onder hun neus kijken. Dankzij hun tastharen kunnen ze ook voorkomen dat ze zich ergens tegen stoten en er een wondje ontstaat aan hun hoofd.
Het paard communiceert via minimale lichaamssignalen, is in zijn communicatie eerlijk en begrijpt geen dubbele boodschappen. Het paard accepteert iedereen zoals hij is, motiveert in contact maar stelt ook duidelijk grenzen.
Het links opstijgen stamt uit de tijd dat het paard in het leger werd gebruikt. De meeste mensen zijn rechtshandig en droegen hun zwaard dus links om het snel te kunnen gebruiken. Wanneer je een zwaard links draagt kun je niet aan de rechterkant van het paard opstijgen: het zwaard zit dan immers in de weg.