Rabarber is een oude groente die vooral gebruikt wordt om confituur en gebak mee te bereiden. Het wordt gebruikt in de kruidengeneeskunde en je kan er ook vloeibare bemesting van maken. Een rabarberplant wordt gemiddeld zo'n 20 jaar oud en is een must-have voor elke startende moestuinier.
Rabarber is een meerjarige plant en blijft verschillende jaren op dezelfde plaats in onze tuin aanwezig. Dankzij de sterke, vlezige rhizomen of wortelstokken kan de plant koude winters overleven. De bovengrondse delen van de plant sterven 's winters, net zoals bij vele vaste planten in onze siertuin, volledig af.
Je kunt wel een paar keer van geforceerde rabarber oogsten maar bedenk dat het veel van de plant vergt en ze op een gegeven moment licht nodig heeft om te kunnen groeien en weer aan te sterken. Oogst vanaf dat moment vooral de dikste stelen zodat de dunnere/kleinere stengels nog verder kunnen groeien.
Rabarber houdt van een humusrijke grond die vocht vasthoudt. Gebruik ook veel organische mest, dan krijg je grotere stengels en bladeren. Jonge rabarber wordt wat minder groot.
Rabarber oogsten
Oogsten kan vanaf april tot de langste dag (21 juni). Vanaf dan keert het oxaalzuur stilaan terug vanuit de bladeren naar de stelen en is het niet meer aan te raden om ze nog te oogsten. De bladstelen moet je afdraaien of uittrekken en zeker niet afsnijden.
Rabarber wordt naarmate het seizoen verstrijkt namelijk steeds zuurder. Echter is dit niet alles. Ook de hoeveelheid oxaalzuur neemt vanaf 21 juni sterk toe. Een te hoge inname hiervan kan schadelijk zijn voor je gezondheid en in de meest extreme gevallen kan het zelfs giftig zijn.
Hoewel rabarber heerlijk is, mag je de groente niet te vaak eten vanwege het oxaalzuur. Dit zuur vermindert namelijk de opname van calcium.
Rabarber groeit het best op een diep bewerkte grond (twee steken diep gespit), waardoor bodemverbeteringmiddelen en meststoffen zijn gewerkt. Kies bij voorkeur een zonnige plek dan is de smaak minder zuur. Maak een plantgat van 30 cm breed en diep op één m afstand van andere gewassen.
In de loop van het seizoen wordt rabarber steeds zuurder. Dit komt door de aanwezigheid van oxaalzuur. De zure smaak wordt er vaak veel suiker of honing aan rabarber toegevoegd. Ook wordt er wel kalk gebruikt om het zuur te neutraliseren.
Jammer genoeg kun je rabarber niet het hele jaar lang eten. Het seizoen van rabarber loopt van eind maart tot en met juli, met mei als topmaand. Da's niet zo lang, dus tijdens het rabarberseizoen kun je maar beter volop genieten van deze lekkernij.
Rabarberbladeren zijn giftig
Wat een lastige groente, die rabarber. De zure rode stengels zijn oneetbaar zonder suiker, en de bladeren zijn ook nog eens giftig. Er zitten hoge concentraties calciumoxalaat in. Daar word je misselijk en duizelig van.
Rabarber oogsten
De bladstelen moet je afdraaien of uittrekken en zeker niet afsnijden. Bij het afsnijden kan het resterende stuk rotten en zo zelfs de hele plant aantasten. Neem de steel onderaan stevig vast en draai deze een kwartslag om ze dan uit te trekken.
Bemesten en onderhouden van rabarberplanten
Tijdens de winter kan je de rabarberplanten bemesten met compost of stalmest. Zorg er steeds voor dat het hart van de plant vrijblijft. De voedingsstoffen zullen geleidelijk aan in de grond sijpelen. Ook na de oogst in juli kan je de rabarberplanten bemesten.
Rabarber staat graag in grond die zowel water goed vasthoudt als afvoert, want de plant wil geen natte voeten maar zeker ook niet te droog worden. Het kost de rabarber veel energie om te groeien, dus extra bemesting hebben ze wel nodig. Verwen je rabarberplanten met biologische mest in het voorjaar en rond de zomer.
Het antwoord: volgens het Handboek Ecologisch Tuinieren is het wel zo dat je de béste kwaliteit rabarber kan oogsten vóór het begin van juli. Daarna is het beter om even te stoppen - niet dat hij dan giftig wordt, maar om de plant weer wat reserves te laten opbouwen.
Voor gezonde mensen is dit geen probleem, want je zou er al kilo's moeten van eten om een teveel aan oxaalzuur binnen te krijgen. Kinderen en senioren eten best niet meer dan tweemaal in de week rabarber. Mensen met reuma, jicht, artritis of nierstenen eten er beter ook niet teveel van. Bij twijfel, raadpleeg uw arts.
Elke 4 à 5 jaar moet je rabarber snoeien of delen, anders worden de stengels kleiner en stakig. Snoei de kroon zo dat er 4 of 5 scheuten overblijven. Of graaf de rabarberplant uit en deel hem. Zo zal je van een rijkelijke oogst kunnen genieten!
Een zaadje heeft twee jaar nodig voor je ervan kan oogsten. Of de plant buiten of binnen geteeld wordt, is afhankelijk van het seizoen. Rabarber van Nederlandse bodem is van oktober tot en met juli beschikbaar. Maart t/m juni wordt de rabarber geplant in de buitenlucht, daarna wordt de rabarber binnen geteeld.
Dan doe je er goed aan wat kalk aan je rabarber toe te voegen. 1 lepeltje pure kalk (calciumcarbonaat) in de vorm van gereinigde krijtpoeder is al voldoende om het oxaalzuur in rabarber te stabiliseren. Het heeft geen bijsmaak maar maakt de rabarber wel lichter van kleur.
Rabarber (Rheum rhabarbarum) is een winterharde plant. Dat wil zeggen dat hij jaar na jaar blijft doorgroeien. Je kan dus elk jaar stengels van de rabarber en er een lekker zurig dessert van maken. De frisse zurigheid van rabarber komt van oxalzuur, een zuur dat ook in bijvoorbeeld spinazie zit.
Dit is trouwens niet helemaal onterecht, want de bladeren van rabarber zijn wel degelijk giftig. Alleen de stengels zijn eetbaar. Oxaalzuur, dat is de stof die rabarber wat zurig doet smaken. Hoe ouder de stengels, hoe meer oxaalzuur ze bevatten en hoe zuurder ze smaken.
Zoals heel wat andere groenten, helpt rabarber om af te vallen. Rabarber heeft weinig calorieën in zich, maar wel veel voedingswaarden. Door de goede voedingsstoffen en de verzadigende vezels zal je daardoor zeker voldaan zijn na het eten van rabarber. Ideaal om je dieet een extra boost mee te geven.
Rabarber is niet bijzonder rijk aan essentiële voedingsstoffen en het caloriegehalte ervan is laag. Het is echter een zeer goede bron van vitamine K. Een portie van 100 gram bevat ongeveer 26 (gekookt) tot 37% (rauw) van de aanbevolen dagelijkse inname.
Rabarber kun je in een goed gesloten plastic zakje of bakje tot 12 maanden bij minimaal -18°C in de diepvries bewaren. Rabarber vries je rauw in. Je hoeft deze groente niet eerst te blancheren (kort verhitten).