Eekhoorns zijn een familie van knaagdieren met 51 geslachten en 278 soorten, waarvan er elf in Europa voorkomen. Bekende geslachten zijn de boomeekhoorns, de marmotten en de prairiehonden.
In het wild kunnen eekhoorns wild 7 jaar oud worden, maar meestal sterven ze jonger. Slechts een kwart van de jongen haalt het eerste levensjaar en slechts 1% van alle eekhoorns wordt 5 jaar of ouder.
Vrouwtjes paren ook soms met meerdere mannetjes. Genetisch onderzoek toonde aan dat jongen van eenzelfde nest soms verschillende vaders kunnen hebben. Na een draagtijd van 36 à 42 dagen worden twee tot zes jongen geboren. Op een leeftijd van acht weken komen de jongen voor het eerst naar buiten.
De vos, roofvogels en de boommarter zijn vijanden van de eekhoorn.
Een nest van een eekhoorn is bolvormig en bijna helemaal afgewerkt met verschillende materialen: takjes en blaadjes aan de buitenkant en mos, wol en gras aan de binnenkant. Toch is één nest niet voldoende om zich genoeg te beschermen. Daarom bouwen eekhoorns vaak een hoofdnest, een vluchtnest en een slaapnest.
Eekhoorn staat voor speelsheid, vindingrijkheid en de mogelijkheid om snel van richting te veranderen. Hij is altijd in beweging en gaat flexibel door het leven. Hij waagt zijn sprongen vol overgave.
De eekhoorn is een echte alles eter. Hoewel er soorten zijn die kritischer zijn op hun dieet zijn de meeste eekhoorns dat niet en eten ze alles dat enigszins verteerbaar is. Dit varieert van noten, zaden, fruit, vogel eieren, insecten, bloemen, knoppen, jonge twijgjes en zelf kadavers.
Eekhoorns zijn overdag actief en 's nachts slapen ze. In de ochtend en tegen zonsondergang gaan de eekhoorns op zoek naar voedsel. Niet alles wat ze vinden eten ze direct op. Met name in de herfst gaan ze op zoek naar voedsel en verstoppen het daarna in holtes van bomen of in de grond.
Je hebt misschien weleens een eekhoorn voorbij zien rennen of in een boom zien klimmen. Eekhoorns lijken heel actief, maar dat zijn ze maar een paar uur per dag. Vooral in de ochtend en in de avond zijn ze actief, in de middag doen ze een middagslaapje. Deze knaagdieren kunnen wel 14 tot 15 uur per dag slapen.
Eekhoorns en vele andere dieren kunnen niet voldoende vocht uit hun voedsel halen, en moeten dus regelmatig drinken. Voorzie daarom een kommetje met water op een veilige plek.
Wat eekhoorns voornamelijk eten zijn eikels, walnoten en hazelnoten. Toch is dit voedsel niet het hele jaar door te vinden, gelukkig zijn ze dan iets minder kieskeurig en eten ze ook bessen, schors, paddenstoelen, rupsen, vogeleieren of zelfs jonge vogels!
Een eekhoorn kan de zaadjes van meer dan 100 dennenappels per dag opeten!
Eekhoorns leven solitair en hebben een eigen leefgebied waarbinnen voedsel wordt gezocht. Hun voedsel bestaat hoofdzakelijk uit boomzaden zoals eikels, noten en kegels van naaldbomen. Ook eten ze knoppen, bladeren, bessen, paddestoelen, rupsen, vogeleieren en zelfs jonge vogels.
Door de kwetteren of te sjirpen met elkaar kunnen de eekhoorns onderling communiceren, maar ook de staart heeft een belangrijke functie in de communicatie tussen de eekhoorns. Bij gevaar blijven ze vaak stokstijf zitten of vluchten ze al zigzaggend de boom in.
Dat betekent dat hun ze zowel plantaardig als dierlijk voedsel eten. De eekhoorn voedt zich voornamelijk met boomzaden zoals eikels, noten en kegels van naaldbomen. Ook eten ze knoppen, bladeren, bessen paddestoelen, rupsen, vogeleieren en zelfs jonge vogels.
Ziektes en ongedierte spelen hier een rol bij. Ze kunnen namelijk gemakkelijk last krijgen van parasieten zoals vlooien, teken en luizen.Ook zijn er gevallen bekend van eekhoorns met rabiës (hondsdolheid). Ook heeft de eekhoorn in de natuur vijanden.
Maak je tuin aantrekkelijk voor de eekhoorn door bomen en struiken te plaatsen. Daar kunnen ze zich in verstoppen, op onderzoek uit gaan en eten verbergen. Maar ook 'rommelige' hoekjes met bijvoorbeeld bladeren en takken geven de eekhoorn veiligheid. Met wat beschutting vinden ze vast een fijne route door je tuin.
Hij benadert het diertje rustig met handschoenen aan, want eekhoorntjes kunnen venijnig hard bijten.
De eekhoorn kent dus geen winterslaap. Bij regen, storm of sneeuw blijft hij hooguit enkele dagen in zijn nest. Met name in de herfst eten eekhoorns extra veel om vetreserves op te bouwen en leggen ze voedselvoorraden aan om de wintermaanden door te komen.
Grijze eekhoorns kunnen door het schillen van de bast schade aanrichten aan bomen. Voor zover bekend zijn er geen gevestigde populaties in Nederland. In Flevoland zijn er in 2020 losse waarnemingen van enkele individuen geweest in een woonwijk in Almere.
Schubben en kern zijn te vinden op 'eetplekjes' op de grond of meer verspreid onder een boom wanneer de eekhoorn in een boom heeft zitten eten. De keutels van de eekhoorn zijn 4-6 mm dik en 5-8 mm lang.De keutels zijn kogelrond tot ovaal, zwartbruin tot zwart en vrij vast van samenstelling.
De eekhoorn is in de zomer vooral actief zon 2 uur na zonsopgang en 2 uur voor zonsondergang. Daartussen slaapt de eekhoorn vaak of is hij bezig zijn nest te verbouwen. Meestal is de eekhoorn een uur of 2 druk met het zoeken van voedsel. De eekhoorns nemen veel tijd om hun vacht te verzorgen.
Ook botbreuken komen voor, die zijn meestal wel te genezen.Dat de schade beperkt blijft komt door de manier waarop de eekhoorns vallen. Ze spreiden dan hun poten, strekken hun staart en lijken daardoor een beetje op een parachute.
Omdat eekhoorns scherpe, lange tanden hebben (tot 3 cm), zijn de beten meestal transdermaal, diep door de huid en soms tot op het bot (type III-verwonding). Jonge eekhoorns bijten niet als ze worden opgepakt.
Er is speciaal eekhoornvoedsel te koop en u maakt ze daarnaast blij met ongezouten pinda's, zonnebloempitten, hazelnoten, walnoten, rozijnen, beukennootjes, stukjes appel, komkommer, wortel of maïs. Brood en melk zijn geen geschikt voer voor eekhoorns, want dit is op den duur schadelijk voor ze.