De enige gegevens waarover we beschikken betreffen Amsterdammers in de late zeventiende en achttiende eeuw: toen was de levensverwachting bij geboorte gemiddeld ongeveer 28 tot 32 jaar.
De onderzochte mannen uit de zeventiende en achttiende eeuw werden gemiddeld iets ouder, namelijk 43 jaar, al stierf het merendeel van deze mannen ook in deze periode vóór het 29ste levensjaar.
Door meer en meer doodsoorzaken weg te nemen, ging het aantal mensen dat op jonge leeftijd overleed drastisch omlaag, waardoor de levensverwachting omhoog schoot. Tot ongeveer 1800 werden we wereldwijd gemiddeld niet ouder dan 30.
Na de jaren 1500 werd de zorg voor ouderen vooral ingericht door religieuze instellingen. Rond de jaren 1800 werden ook veel openbare instellingen gebouwd. Ook doorheen deze eeuwen werden mensen niet vaak ouder dan 60 jaar.
Er wordt aangenomen dat de gemiddelde leeftijd van de middeleeuwse mens rond de 35 jaar lag. Dat leidt vaak ook tot het idee dat je als je begin dertig was, al erg 'oud' was en het einde van je leven al in zicht kwam.
Uit opgravingen van botresten uit die periode blijkt dat mensen die ongeveer 10.000 jaar geleden het levenslicht zagen, gemiddeld rond de 35 jaar oud werden. In totaal liepen er naar schatting vijf miljoen mensen rond op de aardkloot.
De late middeleeuwen is in de geschiedenis van Europa de periode van 1270 tot 1500, die zich kenmerkt door verstedelijking, zware economische crises, een heropleving van de geldhandel, en het afbrokkelen van het feodaal systeem, en daarmee ook van de adellijke macht.
De gemiddelde levensverwachting voor mannen was 47. Autobrandstof werd alleen verkocht in drogisterijen. Slechts 14 procent van de huishoudens bezat een badkuip. Slechts 8 procent van de huishoudens had telefoon.
Het leven van een millennium geleden was nauw verbonden met het ritme van de seizoenen . De dagelijkse routines van mensen draaiden om landbouwactiviteiten, van het zaaien en verzorgen van gewassen in de lente en zomer tot het oogsten in de herfst. Winters waren vaak een periode van rust en herstel.
Maar een mens van 1000 jaar, zoals Aubrey de Grey beweert, lijkt nog verre toekomstmuziek. 's Werelds oudste mens, de Française Jeanne Calment, stierf in 1997 op 122-jarige leeftijd. De oudste Nederlander ooit, Hendrikje van Andel-Schipper, overleed in 2005 en mocht 115 kaarsjes uitblazen.
Levensverwachting voor mannen 80,3 en voor vrouwen 83,3
In 2023 was de levensverwachting. (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte 80,3 jaar voor mannen en 83,3 jaar voor vrouwen.
In 2021 was de wereldwijde gemiddelde levensverwachting iets meer dan 70 jaar. Dat is een verbazingwekkend feit, want slechts tweehonderd jaar geleden was dat nog minder dan de helft. Dat gold voor alle regio's in de wereld: in 1800 had geen enkele regio een levensverwachting hoger dan 40 jaar .
Overleven in de ijstijd
Hoewel de onderzochte individuen op relatief jonge leeftijd stierven, meestal tussen de 10 en 20 jaar oud, hadden ze volgens de onderzoekers redelijk gezonde levens.
Gedurende het grootste deel van de menselijke geschiedenis was de levensverwachting kort: voor onze voorouders, de jagers en verzamelaars, was de levensverwachting misschien 25 jaar, terwijl die voor de inwoners van Engeland in 1700 slechts 37 jaar bedroeg .
Rond 1900 ligt de gemiddelde levensverwachting rond de 44 jaar, in de Middeleeuwen rond de 30 jaar. Dat laatste getal betekent trouwens allerminst dat de meeste mensen duizend jaar geleden rond hun dertigste sterven.
Terwijl een 18-jarige vrouw een kans heeft van een op zeven om 100 te worden is die kans voor een vrouw van in de veertig een op tien.En voor zeventigers is die kans maar een op twintig. De reden dat de kansen voor jongeren hoger liggen, is dat zij nog veel meer jaren kun- nen profiteren van medische vooruitgang.
Het fysieke uiterlijk van mensen is de afgelopen 10.000 jaar nauwelijks veranderd . De basisanatomie van het menselijk lichaam is grotendeels onveranderd gebleven en moderne mensen en hun voorouders van 10.000 jaar geleden zouden niet van elkaar te onderscheiden zijn geweest als ze elkaar hadden ontmoet.
De eerste bewoners op de rivieroeverwallen
Ongeveer 8000 jaar geleden leefden mensen in een bosrijk landschap waar ze op kleine open plekken, vaak langs de waterkant, hun kampementen opsloegen. Ze leefden van jacht, visserij en het verzamelen van eetbare vruchten, wortels, noten en plantendelen. Vanaf ongeveer 5000 v.
Docent antropologie aan de Hacettepe University Professor Yılmaz Selim Erdal zei dat de onderzoeken op de skeletten onthulden dat mensen 5000 jaar geleden 40 jaar oud werden. "De levensverwachting van de vroege bronstijd en zijn tijdgenoten is ongeveer 35-40 jaar.
Volgens de Amerikaanse onderzoeksorganisatie die zicht houdt op de oudste wereldbewoners, is de Japanse Tomiko Itooka nu de oudste nog levende mens. Ze werd geboren op 23 mei 1908 en is dus 116 jaar oud. De oudste persoon ooit, is voor zover bekend de in 1997 overleden Franse Jeanne Calment.
Nederlanders staan bekend als lange mensen, maar vroeger waren we gemiddeld kleiner dan onze Amerikaanse evenknieën. Wat veroorzaakte die groeispurt? De gemiddelde Nederlandse man is 184 centimeter, de gemiddelde vrouw 170 centimeter.
De middeleeuwen staan bekend als een duistere tijd vol ziekte, dood, verderf en viezigheid. Mensen gooiden hun afval gewoon op straat, tandenborstels en zeep waren non-existent, en wie de puberteit haalde was een uitzondering.
In de middeleeuwen zagen we een lichte verbetering van de levensverwachting, hoewel deze nog steeds laag was in vergelijking met de moderne tijd. Gemiddeld werden mensen in deze periode tussen de 30 en 40 jaar oud, met uitschieters die 60 jaar of ouder werden.
Het kerngezin bleef de fundamentele sociale eenheid in het Europa van de 16e eeuw . De vader was het hoofd van het huishouden en controleerde en leidde de opvoeding en huwelijken van zijn kinderen. Zijn vrouw was aan hem onderworpen, maar in de praktijk had ze een zekere mate van controle over de dagelijkse zaken van haar gezin.