De gemiddelde Nederlander wordt 82 jaar oud. Neanderthalers waren al blij als ze de dertig haalden. Een enkeling haalde de veertig, maar dat waren uitzonderingen. In de prehistorie gingen mensen schrikbarend vroeg dood.
De mensensoort neanderthaler leefde op het grondgebied van het huidige Europa en delen van Azië van omstreeks 400.000 jaar v.Chr tot circa 40.000 v.Chr. en is gedurende een periode van honderdduizenden jaren geleidelijk geëvolueerd vanuit de mensensoort Homo heidelbergensis.
Belangrijkste punten. DNA-methylering maakt het mogelijk om de levensduur van uitgestorven dieren te schatten, inclusief een levensduur van 60 jaar voor wolharige mammoeten. Neanderthalers hadden een natuurlijke levensduur van 37,8 jaar , wat de vroege overlevingsgrenzen van de mens weerspiegelt.
In de 19e eeuw lag de gemiddelde levensduur tussen de 40 en 50 jaar, terwijl deze in de 20e eeuw steeg tot 60 à 70 jaar. De 21e eeuw heeft een verdere toename gezien, met een huidige wereldwijde gemiddelde levensverwachting van ongeveer 72 jaar.
Overleven in de ijstijd
Hoewel de onderzochte individuen op relatief jonge leeftijd stierven, meestal tussen de 10 en 20 jaar oud, hadden ze volgens de onderzoekers redelijk gezonde levens.
De enige gegevens waarover we beschikken betreffen Amsterdammers in de late zeventiende en achttiende eeuw: toen was de levensverwachting bij geboorte gemiddeld ongeveer 28 tot 32 jaar.
Mensen leefden (en leven nog steeds) zeker tijdens de ijstijd . Wetenschappers en antropologen hebben bewijs gevonden van menselijke resten die bijna 12.000 jaar geleden bestonden. De huidige interglaciale periode begon ongeveer 10.000 jaar geleden. Voor die tijd leefden de meeste mensen op het zuidelijk halfrond.
Mannen. De middeleeuwse mannen zijn gemiddeld niet ouder dan 38 jaar geworden! Een enkeling werd ouder en bereikte soms de leeftijd van 70, maar de meeste mannen vonden hun dood tussen een leeftijd tussen 20 en 29 jaar.
levensverwachting in observatiejaren
Mannen werden in de jaren 1827–1828 gemiddeld 36,6 jaar, vrouwen 39,5 jaar; in 1840–1851 respectievelijk 36,1 en 38,5 jaar.
Volwassen Russische man- nen leven gemiddeld nog maar 59 jaar. Dat is zelfs korter dan mannen op de Filippijnen, in Indonesië en in delen van Afrika. In Nederland leeft een man gemiddeld 73,8 jaar. De levensver- wachting van de Russische mannen was 5 jaar geleden nog 64 jaar.
Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC naar Neanderthaler-DNA. Mogelijk verklaart dit waarom de Neanderthalers zijn uitgestorven. De moderne mens heeft tussen de 1 en 6 procent van het DNA van de Neanderthaler geërfd.
ALS JE denkt dat je niet goed bent in rennen, bedenk dan dit: je zou nog steeds sneller kunnen rennen dan een Neanderthaler . Sterker nog, hun mindere hardloopvermogen zou de reden kunnen zijn dat ze uitstierven en onze voorouders niet. Het kwam, toepasselijk genoeg, allemaal neer op hun achillespees.
De uitgestorven Neanderthaler houdt wetenschappers al lange tijd in hun greep. Zo zou de Neanderthaler verdreven zijn door de homo sapiens.Ook klimaatverandering wordt genoemd als een mogelijke oorzaak. Deze verandering zorgde voor een voedselschaarste, wat het voor de Neanderthaler moeilijk maakte om te overleven.
Dusseldorp vult aan: 'Het lijkt erop dat neanderthalers ongeveer even slim waren als Homo sapiens, zolang je ze maar in dezelfde tijd vergelijkt. ' Maar liefst 200.000 jaar lang liepen neanderthalers en Homo sapiens samen rond op aarde, en het lijkt er dus op dat de tijdgenoten ongeveer even ontwikkeld waren.
In 2016 publiceerden onderzoekers echter een nieuwe reeks Neanderthaler-DNA-sequenties uit de Altajgrot in Siberië, maar ook uit Spanje en Kroatië. Deze tonen bewijs voor menselijke kruisingen tussen Neanderthalers en mensen die al 100.000 jaar geleden plaatsvonden . Dat is langer dan veel eerdere schattingen van de migratie van mensen uit Afrika (Kuhlwilm et ...
Meer dan 300.000 jaar geleden verscheen de neanderthaler, Homo neanderthalensis, de eerste mensachtige die we ook uit Nederland kennen. Hij ontwikkelde zich in Eurazië uit de Homo heidelbergenis. Omstreeks dezelfde tijd ontstond in Afrika Homo sapiens (anatomisch moderne mens).
In de prehistorie gingen mensen schrikbarend vroeg dood. Tot ongeveer 30.000 jaar terug. Toen werd vermoedelijk een deel van de mensheid vijftig jaar oud en was er zelfs een groep die de tachtig of negentig haalde.
In 2023 had Monaco de hoogste levensverwachting onder zowel mannen als vrouwen wereldwijd.
"In de middeleeuwen werden mensen gemiddeld maar zo'n dertig jaar." Dit wijd verspreid geloof is fout. Dat wil zeggen, het geeft de verkeerde indruk. Wellicht is de officiële levensverwachting van een Middeleeuwse baby (bij geboorte) wel 30 jaar, maar dat betekent geenszins dat de meeste mensen rond hun 30ste stierven.
Het leven was hard voor een Viking. De kindersterfte was hoog en de Vikingen werden zelden 35-40 jaar oud . Slechts een paar mensen leefden tot ze ouder waren dan 50. Zoals tegenwoordig het geval is, leefden de vrouwen vaak iets langer dan de mannen.
“Over de gemiddelde leeftijd van de Romeinen heerst bijvoorbeeld veel discussie”, zegt demograaf Patrick De Boosere (VUB). “We moeten ons daarvoor behelpen met aantekeningen op grafstenen. Toch kunnen we ervan uitgaan dat men toen tussen de 26 en 30 jaar oud werd.
De Vikingen werden terecht gevreesd om hun meedogenloze rooftochten. Toch waren de Vikingen heel wat genuanceerder dan hun afschrikwekkende reputatie doet denken. Ze waren vrijgevochten, moedig, innovatief en echte ontdekkingsreizigers. Zo reisden ze de wereld rond tot aan Noord-Amerika en Azië.
Bijna uitgestorven voor Homo sapiens
Genetische studies van het moderne menselijke DNA laten zien dat de menselijke populatie op een gegeven moment in deze periode daalde van meer dan 10.000 voortplantende individuen tot slechts 600 .
Ongeveer 11.700 jaar geleden eindigde de laatste ijstijd. Dit markeerde het einde van het pleistoceen en het begin van het holoceen, het geologisch tijdperk waarin we vandaag de dag leven.
Om als soort een nieuwe ijstijd te overleven, zouden moderne mensen een veelzijdige aanpak moeten hanteren, waarbij ze uitdagingen aanpakken die verband houden met voedsel, onderdak, energie en algehele infrastructuur , zoals hierboven besproken. Dingen die we als vanzelfsprekend beschouwen, zoals voedsel, zouden aanzienlijk worden beïnvloed door een nieuwe ijstijd.