Op de leeftijd van 17 à 18 jaar verschijnt een derde molaar op het toneel, namelijk de 'verstandskies' of 'wijsheidstand'. Met de wijsheidstanden meegerekend bestaat het volledig volwassen gebit dus uit 32 tanden.
Verstandskiezen of niet? Bij 25% van de mensen zijn 1 of meer verstandskiezen niet aangelegd. Dit betekent dat niet iedereen (alle) verstandskiezen krijgt. Als je ze hebt, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat ze geen problemen en/of pijn gaan veroorzaken.
De lymfeklieren kunnen zich hierdoor vergroten. Als gevolg hiervan straalt de pijn vaak uit naar het oor of de slaap. Daarnaast wordt het slijmvlies in het gebied waar de kies doorkomt erg zacht, rood en prikkelbaar. Ook het tandvlees zwelt op en de mond of kaak kan niet meer breed worden geopend.
Ghaeminia: “Enerzijds brengt een ingreep risico's op complicaties, zoals wondinfecties en schade aan de gevoelszenuw van de onderlip en kin met zich mee. Anderzijds kan het laten zitten van een klachtenvrije verstandskies op termijn leiden tot meer schade aan de buurtanden.”
Pijn bij verstandskiezen trekken
De behandeling bij verstandskiezen trekken is pijnloos. De plaatselijke verdoving die u krijgt schakelt het pijngevoel op de betreffende plek volledig uit. U voelt wel dat er iets gebeurt, zoals druk op de behandelde plek en het trillen van de boor, echter geen pijn.
Bij kaakchirurg
Wat kost dit? Voor het trekken van twee verstandskiezen liggen de kosten op circa 400 euro voor de chirurgische ingreep met plaatselijke verdoving. Zijn er complicaties of moet er bijvoorbeeld een nieuwe foto worden gemaakt van de kaak? Dan zijn daar nog extra kosten aan verbonden.
Het gaat meestal om een kloppende pijn. Het tandvlees ziet er rood, gezwollen en ontstoken uit. De verstandskies zelf kan ook ontstoken raken. Deze pijn kan helemaal naar binnen trekken, in het kaakbot tot achter de ogen en zelfs in het hoofd.
Tandvlees ontsteking (parodontitis) met botverlies rondom de verstandskies. Voorkomen van (verdere) beschadiging van de kies ervoor, doordat de verstandskies er tegenaan duwt (resorptie), of door bijvoorbeeld de aanwezigheid van tandbederf en/of tandvleesontsteking.
Meer informatie over: Zwelling Je koelt de wang aansluitend aan de behandeling, 3 keer voor 20 minuten. Koelen doe je meteen de eerste dag, daarna heeft het nauwelijks tot geen effect meer. Slaap de eerste nacht wat meer rechtop door een extra hoofdkussen te gebruiken en niet op de behandelde zijde te gaan liggen.
Tanden kunnen verschuiven doordat verstandskiezen druk geven op het gebit, waardoor andere tanden scheef gaan staan.
Wanneer er te weinig ruimte is voor de verstandskiezen om door te komen, is de kans groot dat ze maar half doorkomen. Ook kunnen ze scheef groeien of helemaal niet doorkomen. Als de verstandskies maar half doorkomt, zit er vaak wat loszittend tandvlees omheen. Dat is zeer gevoelig voor infecties en ontstekingen.
Je kunt je verstandskiezen laten trekken door je tandarts of de kaakchirurg. In de meeste gevallen zal de tandarts je doorverwijzen naar de kaakchirurg. Je verstandskies laten trekken is namelijk een medisch-specialistische ingreep en veel tandartsen kunnen of willen dit niet doen.
Soms groeien er meer dan vier verstandskiezen.
Het is beter om de eerste dagen geen warme dranken te gebruiken. Ook het eten van sterk gekruide gerechten raden wij af evenals het eten van hele hard voedsel zoals stokbrood, chips en appels.
Maar niet iedereen krijgt verstandskiezen, en bij degenen die verstandskiezen krijgen, groeien ze ook niet noodzakelijkerwijs alle vier. Bij 25% van de mensen zijn 1 of meer verstandskiezen niet aangelegd, en 4 procent heeft geen enkele verstandskies!
Het trekken van verstandskiezen wordt vaak in paren van 2 gedaan. Per kaak worden de verstandskiezen verwijdert. Wij adviseren niet om 4 verstandskiezen tegelijk (onder narcose) te laten trekken. Het laten trekken van de verstandskies kan door een tandarts of kaakchirurg worden gedaan.
Het eten van vast voedsel kan een probleem zijn, omdat je mond niet goed kan openen en de wond kan weer open gaan. Zorg daarom, in ieder geval voor de eerste dag, voor vloeibaar voedsel, zoals yoghurt, vla en soep. Let ook op dat je eten niet te zout is en eet bijvoorbeeld je soep ook niet te heet.
Als de verstandskiezen helemaal doorgebroken zijn door het tandvlees en u ze goed schoon kunt houden, hoeven ze niet verwijderd te worden. Ook als ze diep onder het tandvlees zitten en omringd zijn door gezond weefsel, kunnen ze blijven zitten.
Het weghalen van een verstandskies of wortelrest gebeurt met een kleine operatie. Je krijgt eerst een plaatselijke verdoving in de kaak. Daarna maakt de kaakchirurg het tandvlees bij de kies of wortelrest los en boort vaak ook wat bot rond de kies weg. Daarna hecht hij de wond.
Een gebit is het samenstel van tanden en kiezen. Bij de mens zijn dat er 32 in het blijvende gebit en 20 in het melkgebit. De 32 gebitselementen in het blijvende gebit zijn inclusief de 4 verstandskiezen. Als deze niet worden meegeteld dan heeft een volwassen persoon 28 tanden en kiezen in totaal.
Het trekken van tanden en kiezen wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering. Je betaalt deze kosten dus zelf. Al kun je jezelf hiervoor wel aanvullend verzekeren via een tandartspolis.
De kosten van het trekken zelf zijn afhankelijk van de moeilijkheid. Bij een moeizame extractie betaal je meer dan bij een eenvoudige extractie. Je verstandskies trekken bij de tandarts kost ongeveer €100,-. Als je verstandskies getrokken wordt door de kaakchirurg kunnen de kosten oplopen van €150,- tot €400,-.
Tot de verdoving is uitgewerkt, kunt u beter geen warm voedsel eten of drinken. Dit in verband met het gevaar op verbranding (u voelt immers niets). Daarna mag u weer voorzichtig eten en drinken. Het is belangrijk voor de genezing van de wond dat u minimaal drie dagen na de ingreep niet rookt en geen alcohol drinkt.
Het weghalen van een verstandskies duurt ongeveer 15 minuten en van twee tegelijk vaak enkele minuten langer.