Vleermuizen kunnen erg oud worden, meer dan twintig jaar is geen uitzondering. Vleermuizen hebben kleine oogjes. Ze zijn echter zeer lichtgevoelig en zelfs in de avondschemering kunnen ze goed zien, net als andere zoogdieren.
Vleermuizen hebben dus maar een trage voortplantingssnelheid. Daarentegen kunnen ze wel erg oud worden. Van veel soorten zijn leeftijden van 10 jaar bekend, tot maximaal van 20 jaar. 's Avonds, even na zonsondergang, vliegen de dieren uit voor hun dagelijkse zoektocht naar voedsel.
De jongen worden kaal geboren en direct door hun moeder schoongelikt. Al snel gaat het jong op zoek naar de tepel en begint het te drinken. Op de website van Stichting De Laatvlieger is in fimpjes te zien hoe vleermuismoeders voor hun jong zorgen.
In de zomer vinden we kolonies van deze soorten vooral in bomen. Ze gebruiken dan vaak verlaten spechtenholen. Watervleermuizen gebruiken voor de winterslaap vooral mergelgroeven, forten, bunkers en ijskelders. Rosse vleermuizen daarentegen gebruiken holle bomen niet alleen in zomer, maar ook als winterslaapplaats.
In de winter zijn er te weinig insecten om te eten daarom houden de vleermuizen een winterslaap. Een winterslaap van een vleermuis duurt ongeveer 4 maanden. Ze gaan vaak in de winterslaap als de buitentemperatuur vaak onder de 10 graden Celsius komt. Meestal slapen ze in een spleet tussen de muren.
Vleermuizen zijn echter mensenschuw, zelfs als ze besmet zijn. Er is dan ook helemaal geen risico zolang je vleermuizen niet met blote handen vastneemt. Dat advies geldt trouwens voor alle wilde dieren. Vleermuizen zijn erg nuttige dieren: zo vangt een Gewone dwergvleermuis wel 300 muggen per nacht.
Vleermuizen vliegen in uw haren. Dit klopt niet, in tegenstelling tot wat veel mensen denken. Soms lijkt het alsof ze recht op u af vliegen, maar dit doen zij alleen om uw exacte locatie te vinden zodat ze juist niet tegen u aanvliegen. De dieren proberen juist aanvaringen met mensen te vermijden.
Stinkende uitwerpselen van vleermuizen
De stank van de uitwerpselen van vleermuizen wordt vaak vergeleken met de geur van rottend knoflook. Maar in combinatie met de urine van ratten, zal de ammoniaklucht van de urine overheersen.
Vleermuizen leven vaak samen met een grote familie, deze groep noem je een kolonie. Soms bestaat zo'n familie wel uit vijfhonderd vleermuizen! Als ze met een grote groep zijn kunnen ze ook een gigantisch lawaai maken.
Overdag kom je zelden vleermuizen tegen, ze vliegen en jagen vooral 's nachts. Hun vermogen tot echolocatie en het bezit van vleugels biedt hun de mogelijkheid om 's nachts op insecten te jagen en een unieke ecologische niche te bezetten.
Mensen kunnen slechts geluiden tot 20 kHz horen, dus voor de meeste mensen zijn vleermuizen niet hoorbaar. Met behulp van een ultrasoonontvanger, een zogenaamde batdetector, zijn de geluiden van vleermuizen voor mensen hoorbaar te maken.
“Zij kunnen niet, zoals vogels, rennend opstijgen. Door aan de voeten te hangen, de vleugels te spreiden en zich te laten vallen, krijgen ze wel genoeg lift om te vliegen. En op zijn kop aan het plafond hangend houden ze met zicht en hun echolocatie een goed beeld van wat er onder ze gebeurd.”
De meeste Nederlanders krijgen al de rillingen van het woord vleermuis. Laat staan dat dit dier in jouw woning voorkomt. Je verwacht mogelijk niet dat jou dit overkomt, maar dit is wel degelijk mogelijk. Indien er een vleermuis in huis zit, zorgt dit in veel gevallen voor overlast.
Zijn ze gevaarlijk? Over het algemeen zorgt een vleermuis niet voor overlast. In dat geval is het beestje voor mensen ook niet gevaarlijk. Vleermuizen richten zich dan uitsluitend tot het vangen van muggen en andere insecten.
Probeer dat te voorkomen door vleermuizen met handschoenen te pakken als dat nodig is. Een jonge of gewonde vleermuis kun je voorzichtig in een doosje vegen, zodat je ze niet hoeft aan te raken. Moet je ze wel oppakken, trek dan geen vuurvaste lashandschoenen of ovenwanten aan, want dan voel je de vleermuis niet.
Guano wordt in zeer grote hoeveelheden aangetroffen op bepaalde eilanden in de Grote Oceaan en op plaatsen in Chili en Peru.
Katten kunnen levende vleermuizen zelf vangen. Het hoeft niet zo te zijn dat het al een dood exemplaar was. Vaak vinden katten (dwerg)vleermuizen bij u in of nabij uw huis of bij een spouwmuur.
Ze hebben ongeveer het formaat van muizenkeutels. Omdat vleermuizen veelal onder een dakbeschot of andere hoge plek kruipen blijven de uitwerpselen op de muur geplakt. Ook kunt u op het dak keutels vinden. In de keuteltjes zijn vaak delen van insecten terug te vinden zoals schilden of vleugeltjes.
Overdag slapen vleermuizen hangend op hun kop of weggekropen op plekken waar ze moeilijk te bereiken zijn voor hun vijanden (roofvogels, uilen, katten, marters). Ze zitten op warme, droge, donkere plekken. Bijvoorbeeld in een spouwmuur, onder dakpan- nen van een modern gebouw of in een boomholte.
Het zijn insecteneters en hun gebit is niet geschikt om te knagen. Zij maken ook geen nest. Wel kunnen hun uitwerpselen voor vervuiling zorgen en kan het in-en uitvliegen voor geluidsoverlast zorgen. Als een vleermuis per ongeluk in een woning terecht komt helpt het meestal een raam of een deur open te zetten.
Vleermuizen mijden daglicht en jagen daarom 's nachts op insecten. Ze hebben daarbij weinig concurrentie van andere diersoorten, en de duisternis zorgt ervoor dat roofdieren hen niet zien. Tenminste, als kunstlicht het donker niet verstoort.
De vleermuis zal enkele rondjes door de ruimte cirkelen. Dat is zijn manier om met behulp van zijn echolocatie de omgeving te verkennen. Al snel zal hij het open raam ontdekken en hierdoor naar buiten vliegen.
Het kan gebeuren dat ze zo soms rakelings langs je heen scheren. Hun sonar heeft hen echter al lang laten weten dat jij geen smakelijk insect bent maar een groot, te mijden voorwerp. In je haren vliegen - en erin verstrikt raken - doen ze dus niet.
Waarom zijn vleermuizen zo'n nuttige beestjes? De vleermuis is een natuurlijke insectenbestrijder. Hij eet iedere nacht een kwart tot de helft van zijn lichaamsgewicht in muggen, motten, spinnen en andere insecten. Dit kan wel oplopen tot 3000 insecten in een nacht.
Roots ontrafelt regelmatig een broodjeaapverhaal. Deze keer: kan een vleermuis vast komen te zitten in je haar? Vleermuiskenner Jasja Dekker geeft antwoord. Jasja Dekker, dierecoloog en voorzitter van Batlife Europe, vertelt dat je niet bang voor hoeft te zijn dat je met dit nachtdier in je haar hoeft rond te lopen.