Het regenwoud is het soortenrijkste ecosysteem ter wereld, en ook het oudste. Sommige Aziatische wouden zijn meer dan 100 miljoen jaar oud, en stammen daarmee uit de tijd van de dinosauriërs.
Het regenwoud ligt in een bekken dat grotendeels door de rivier de Amazone en zijn 1100 zijrivieren wordt doorstroomd. Dit Amazonebekken werd gevormd tijdens het Paleozoïcum, tussen de 200 en 700 miljoen jaar geleden.
Warm en vochtig
Dicht bij de evenaar is het altijd erg warm: het wordt er niet kouder dan 18° C. Er valt ook heel veel neeslag: mininaal 2.000 mm per jaar. In deze warme en vochtige omstandigheden kan het tropisch regenwoud ontstaan. Een tropisch regenwoud is een bos rond de evenaar.
Regenwouden komen voor op vier werelddelen: in Zuid-Amerika, Afrika (ook op het eiland Madagaskar), Azië en een klein stukje van Australië. In de bossen van elk werelddeel groeien andere planten en bomen en leven andere dieren. En niet in elk werelddeel ziet het regenwoud er hetzelfde uit.
#2 Het Amazonewoud
Het is het bekendste en grootste tropische regenwoud ter wereld, het is ongeveer even groot als Australië en verspreid over de landen Brazilië, Venezuela, Bolivia, Guyana, Suriname, Ecuador, Peru en Frans-Guyana. De Amazone wordt ook wel de longen van de aarde genoemd.
Taman Negara wordt ook wel als het oudste regenwoud van de wereld beschouwd en betekent letterlijk vertaald 'Nationaal Park'. Het is een uitgestrekt natuurgebied dat nog in zijn oorspronkelijke staat verkeerd en dat maakt het heel bijzonder.
Het Amazonewoud is 5,5 miljoen vierkante kilometer groot, dat is ruim 130 keer Nederland. Maar in de afgelopen twee jaar is er ruim 13.000 vierkante kilometer bos gekapt.
Met het verdwijnen van het regenwoud verliezen miljoenen dieren hun leefgebied, wordt de omgeving droger, verdwijnen inkomstenbronnen en draagt dit bij aan klimaatverandering. Nu al stoten delen van de Amazone meer CO2 uit dan ze kunnen opnemen.
De Taiga of ook wel 'Boreal forest' genoemd is één van de 14 biomen in de wereld die worden onderscheiden door het WWF. De verschillende Taiga's in Canada, Scandinavie en Rusland vormen samen het grootste bosgebied ter wereld (boreal forest) en is tevens onze grootste zuurstof producent.
Met een oppervlakte van 6,7 miljoen km2 is de Amazone de grootste nog overgebleven jungle ter wereld.
De grootste oorzaak van ontbossing is het plaats maken voor landbouw en veeteelt. Daarnaast wordt bos vernietigd voor bijvoorbeeld de aanleg van palmolieplantages, de papierindustrie en mijnbouw. Over de hele wereld verliezen dieren zo hun leefgebied.
Het tropisch regenwoudklimaat wordt gekenmerkt doordat de droogste maand van het jaar een gemiddelde maandneerslag heeft van meer dan 60 mm en, zoals alle tropische klimaten, komt de gemiddelde temperatuur van elke maand niet onder de 18 °C uit.
Regenwouden vind je vooral op plaatsen waar het heel warm is. Door het warme klimaat verdampt het regenwater snel.De lucht is dus heel vochtig en dan gaat het weer opnieuw regenen. Het water wordt eigenlijk voortdurend rondgepompt: het valt naar beneden, het verdampt en stijgt op, en het valt weer naar beneden.
Volgens deze informatie verdween tussen 2000 en 2012 in totaal 230 miljoen hectare bos wereldwijd, waarvan 98,7 miljoen hectare tropische, vochtige bossen betreft. Dat is per jaar 7,5 miljoen hectare bos dat verdwijnt.
Precies tegenover de Victoria watervallen in Zimbabwe ligt het kleinste tropische regenwoud ter wereld. Het is amper 2 kilometer lang en slechts een paar honderd meter breed. Daar waar het opspattende water van de grote watervallen neerdaalt regent het dus continu.
De eland, of de moose, is het grootste hertachtige zoogdier ter wereld. Door zijn grootte en prachtige gewei wordt het beest ook wel 'de koning van het bos' genoemd. Dit dier kan je het beste spotten in het noorden van Noorwegen. Ook in het zuiden komen we ze regelmatig tegen.
De bosbedekking verschilt aanzienlijk van lidstaat tot lidstaat: in Finland, Zweden en Slovenië beslaan de bossen bijna 60 % van het grondgebied, in Nederland is dat slechts 9,9 %.
“Zo'n 15 procent van de Amazone is nu ontbost. En dat gaat richting de 20 procent. Het betekent dat 80 procent – zo'n 5,7 miljoen vierkante kilometer – nog overeind staat. En zo'n 40 tot 50 procent daarvan heeft officieel een beschermde status.
Dagelijks verdwijnen er grofweg 95 duizend voetbalvelden aan bomen, oftewel 1 voetbalveld per seconde. In 2020 is er in totaal 25,8 miljoen hectare aan bos gekapt, blijkt uit cijfers van Global Forest Watch, evenveel als de gehele oppervlakte van het Verenigd Koninkrijk, het gastland van de klimaattop.
Wat is ontbossing? Ontbossing is het vernietigen van natuur om andere gebruiksvormen toe te passen op het vrijgekomen stuk land, zoals landbouw en veeteelt. Daarnaast verdwijnen bossen door houtkap, voor pulpplantages (voor de productie van papier), voor de aanleg van wegen en door mijnbouw.
Als het aan dit tempo doorgaat is het Amazonewoud in 2030 weg. Het Amazonegebied is met een oppervlakte van 6,7 miljoen vierkante kilometer het grootste regenwoud ter wereld. Het grootste deel van het woud ligt in Brazilië (ongeveer 65 procent).
Francisco de Orellana Samen met Francisco Pizarro nam hij deel aan de verovering van Peru. In 1541 slaagt hij erin de volledige Amazone door te varen. Deze op één na langste rivier ter wereld heeft een totale lengte van ongeveer 6530 kilometer.
Het Amazonegebied, met zijn weelderige tropische regenwoud en ongeëvenaarde biodiversiteit, is wereldwijd bekend. De omvang van het regenwoud is haast onvoorstelbaar: het is zo groot dat Nederland er gemakkelijk 100 keer in past.