Een tornado ontstaat als koude en warme lucht elkaar ontmoeten. De koude lucht schuurt langs de warme lucht. De ijslucht wordt opgeladen en stijgt omhoog. Doordat de warme lucht is opgeladen is het nu een onweerswolk.
Tornado's ontstaan altijd vanuit een onweersbui, door een groot temperatuurverschil tussen de lucht aan de grond en de lucht op grote hoogte. In de onweersbui botsen de koude (neergaande) en warme (opgaande) luchtstromingen tegen elkaar op.
Tornado's komen doorgaans vooral in het centrale deel van de Verenigde Staten voor, gemiddeld zo'n duizend per jaar. De meeste zijn niet sterk, maar sommige wel. Vooral de Tornado Alley, van midden-Texas tot het oosten van Nebraska en Iowa heeft last van tornado's.
Een tornado ontstaat onder een sterke en onstabiele opwaartse luchtstroom in een buienwolk van warme lucht. De rotatie kan onderdeel zijn van een rotatie van de hele bui, die in dat geval dan supercel genoemd wordt. De rotatie van de supercel wordt een mesocycloon genoemd.
Het duurt meestal enkele tientallen seconden tot 2 á 3 minuten, bij zware tornado's soms wel een minuut of 5 á 10. Een F4 of F5-tornado kan een levensduur hebben van enkele uren en kan daarbij een spoor van vernieling van zo'n 100 km veroorzaken.
Tao legt in zijn onderzoek uit dat het mogelijk is om met gigantische muren steden te beschermen tegen de verwoestende tornado's. Zo'n tornado werende muur zou volgens hem minstens 300 meter hoog moeten zijn en 50 meter breed om de tornado af te breken.
De Tri-State Tornado was een tornado die op 18 maart 1925 de Amerikaanse staten Missouri, Illinois en Indiana trof. De tornado staat bekend als de dodelijkste en zwaarste tornado uit de geschiedenis van de Verenigde Staten, waarbij de windsnelheid 416 km/uur haalde.
En zolang de tornado bestaat, bestaat het oog ook. Als de tornado beweegt, beweegt het oog mee. Dat betekent dat ook die BIC, die immers leeft in het oog van de lichttornado, robuust is en het licht dus langere tijd gevangen kan blijven.
De snelheid bij tornado's is veel hoger dan bij orkanen, en de wind kan het in extreme gevallen bereiken de 500 kmh. In het geval van orkanen overschrijdt de windsnelheid zelden de 250 km / u.
Probeer in ieder geval nóóit weg te rijden van de storm, deze kan snelheden van wel 200 kilometer per uur bereiken dus daar is geen ontkomen aan. Het beste is om gewoon uit je auto te stappen. Zoek greppels en riolen langs de weg. Als je hier in gaat liggen ben je veilig voor naderende draaikolken.
Een tornado is een supersnelle rondtollende draaikolk van lucht. Tornado's kunnen snelheden bereiken van 480 km per uur.
Mart Verhees maakte de dodelijkste tornado in Nederland van nabij mee. Het is even geleden, maar ook Nederland is ooit getroffen door een hevige tornado. Het was op 25 juni 1967 nabij Chaam en Tricht. Als negenjarig jongetje zag Mart Verhees het van dichtbij gebeuren.
De natuurkunde biedt een antwoord. op het noordelijk halfrond werkt de Corioliskracht naar rechts, op het zuidelijk halfrond naar links.
In Amerika komen vaak tornado's voor. Warme, vochtige lucht van de oceaan botst daar op droge woestijnlucht uit Mexico en koude lucht uit Canada. In Nederland is de kans op zo'n verwoestende storm erg klein, omdat de omstandigheden hier anders zijn.
In Nederland met zijn zeeklimaat en relatief kleine temperatuursverschillen komen dergelijke onweerswolken heel weinig voor . De tornado's die hier voorkomen ( windhozen ) zijn dan ook veel zwakker.
Verwoestend natuurverschijnsel niet precies voorspelbaar
Het gebied waar een tornado zich gaat ontwikkelen is vaak voorspelbaar maar niet de precieze plaats en het exacte tijdstip. Door die voorspellingen kunnen mensen voor de kick een tornado opzoeken.
Bij een windhoos of tornado gaat het om een kolom lucht die snel rondwervelt en waarin zich grote drukverschillen voordoen. Zo ontstaat een soort draaikolk met een grote opwaartse kracht. De windhoos wordt zichtbaar omdat hij (net als de onweerswolk waar hij onder hangt) bestaat uit fijne waterdruppels.
De laatste keer dat we een tornado in ons land zagen is slechts een maand geleden. Op 20 mei 2022 trok een windhoos over het Limburgse Beek, nabij Maastricht. Vorig jaar was het raak op 20 en 21 oktober, toen onder andere in Barendrecht veel schade werd aangericht.
Tornado's kunnen enorm sterk zijn. In de zwaarste tornado's zijn windsnelheden gemeten van wel meer dan 400 km/uur. Het mag duidelijk zijn dat alles op het pad van zo'n tornado wordt vernietigd. Tornado's worden volgens een schaal ingedeeld in klassen.
In Nederland blijft vooral het optreden van zeer zware windhozen nabij Chaam en Tricht nog lang in de herinnering van velen. Dergelijke zware windhozen - geheel vergelijkbaar met de Amerikaanse tornado's - behoren tot de meest gevreesde stormen die aan het aardoppervlak kunnen optreden.
Tornadojagers zijn mensen die zo dicht mogelijk bij een tornado willen komen. Sommigen doen dat voor de sensatie. Andere tornadojagers willen graag metingen aan de tornado doen. De resultaten van die metingen kunnen worden gebruikt om beter te snappen wat een tornado precies is.
In België komen jaarlijks gemiddeld 3 tot 5 hozen tot ontwikkeling. Een van de belangrijkste tornado-situaties in onze streken was die van 25 juni 1967.
"Ieder jaar hebben we zo'n vijf tot tien windhozen boven land. Het zou iets meer kunnen worden, maar dan hebben we het over aantallen van tien tot vijftien per jaar."