Met 187,94 millimeter neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 79 millimeter was de maand bijzonder nat. Dit is te wijten aan de wisselvallige periode vanaf 12 oktober.
De regenval was in de eerste helft van 2023 30 procent minder dan normaal. In september werd slechts 0,2 mm regen geregistreerd. De laatste keer dat er zo weinig regen werd geregistreerd in deze maand was in 1960. In oktober daarentegen viel 230 mm regen.
De Bilt telde zeven warme dagen (maximumtemperatuur 20,0 ◦C of hoger), normaal voor oktober is drie. Oktober telde geen vorstdagen (minimumtemperatuur lager dan 0,0 ◦C), normaal is dit er één. Oktober was zeer nat.Gemiddeld over het land viel 150 mm neerslag, twee keer zoveel als normaal (75 mm).
Oktober was een natte maand met landelijk gemiddeld 120 mm neerslag tegen 75 mm normaal, een groot contrast met de droge septembermaand. In De Bilt viel 145 mm (tegen 81 mm normaal), terwijl het in september beperkt bleef tot 27,8 mm (tegen 77,9 mm normaal).
In oktober neemt de hoeveelheid neerslag toe naar 84 mm en in november valt gemiddeld 82 mm. In de laatste maand van het jaar valt gemiddeld over het land 87 mm.
Met gemiddeld over het land 1151 mm regen tegen 853 normaal is het record voor het natste jaar ooit gebroken. Dit stond op 1109 mm uit 1998. Dat betekent dat gemiddeld ruim 1,1 meter water is gevallen over ons hele land!
Oktober was de natste maand ooit gemeten door het KNMI en ook november is op weg om kletsnat te worden. In de kustprovincies proberen hoogheemraadschappen met man en macht het water af te voeren naar de zee. In het oosten van het land willen ze het water juist vasthouden.
Uitzonderlijk natte novembermaand
Het extreem natte weer zette zich voort in november en met landelijk gemiddeld 153 mm neerslag viel er opnieuw (ruim) twee keer zoveel als normaal (72 mm). Daarmee is het een van de natste novembermaanden ooit.
In de weeroverzichten houden we voor landelijk gemiddeld daarom altijd de automatische weerstations aan. Vooralsnog geeft ook P13 een neerslagrecord aan. Het natste jaar tot nu toe was 1998.
De maand november is over het algemeen ook een tamelijk natte maand, het regent immers gemiddeld twee dagen op drie. De normale neerslagtotalen liggen tussen 60 en 120 mm, naargelang van de plaats.
Vandaag (donderdag) hangt er vrij veel bewolking in de lucht. Af en toe is er ook wat zonneschijn en het blijft zo goed als droog bij dagtemperaturen tot 17 graden. De wind waait zwak tot matig uit het westen tot zuidwesten.
Het natte weer zette zich voort in november: het was landelijk de natste november ooit gemeten, met een landelijk gemiddeld van 153 mm neerslag. Dat is ruim twee keer zoveel als normaal in november (72 mm). De landelijk natste november tot nu toe was november 1944.
Door de opwarming van de aarde zal de lucht in Nederland meer waterdamp bevatten, ongeveer met 6-7 procent per graad opwarming. Dit geeft een toename van neerslag extremen. De mate waarin is echter afhankelijk van het type neerslag; extreme neerslag uit buien neemt mogelijk sneller toe dan die uit frontale zones.
Ter vergelijking: normaal valt in oktober 'slechts' tussen de 60 en 80 mm. Ten opzichte van vorig jaar is er dit jaar al ruim 320 mm meer regen gevallen dan in een gemiddeld jaar.
De meeste neerslag valt gemiddeld namelijk in augustus met zo'n 88 mm, maar verreweg de meeste regenuren staan op naam van december. In de maanden juli tot en met december valt eigenlijk nagenoeg eenzelfde hoeveelheid regen gemiddeld over het land.
In de provincie Zuid-Holland, met het grootste percentage oppervlaktewater, ligt de stad Gouda, de natste stad van Nederland.
40,7 graden werd het op 25 juli 2019 in het Noord-Brabantse Gilze-Rijen. Nog nooit eerder kwam de temperatuur in Nederland boven de 40°C. Uiteindelijk is het op deze dag op acht KNMI meetstations warmer dan 40 graden geweest.
Het record over alle weerstations staat echter op naam van Heemstede (Noord-Holland) in 1915 met 1386 mm. In De Bilt was 1998 het natste jaar met 1240 mm. Het droogste jaar ooit was 1921 met slechts 418 mm gemiddeld over het land. Opvallend is dat in de laatste 30 jaar veel neerslagrecords zijn verbroken.
Met gemiddeld over de maanden september, oktober en november 12,8 graden in De Bilt tegen 10,9 normaal was de herfst van 2023 uitzonderlijk zacht. Het was ook zeer nat met landelijk gemiddeld bijna 400 mm tegen 245 mm normaal.
Neen, een droge en zonnige periode in de herfst is niet in zicht. Gelukkig zijn er af en toe droge momenten met zelfs een streepje zonneschijn.
Afgelopen woensdag kwam het met bakken uit de lucht vallen in Nederland, wat op veel plekken tot wateroverlast leidde. Vervelend, maar wie denkt dat ons land hiermee tot de natste plekken ter wereld behoort, heeft het mis.
In de top-10 natste zomers vinden we maar liefst 4 zomers uit deze eeuw. 2011 spant de twijfelachtige kroon met landelijk maar liefst 351 mm. De zomer van 2004 zat daar net onder met 333 mm, dan volgt 1927 met 327 mm.
De gemiddelde hoeveelheid jaarlijkse neerslag varieert behoorlijk. De meeste neerslag valt in de kustgebieden, de Veluwe, het noorden en in Zuidoost-Limburg. Het droogst is het over het algemeen aan de oostgrens, in het oosten van Brabant en in het midden van Limburg.