Als het met vloeistof wordt verhit, wordt het dikker. De structuur wordt als een soort stijfsel en voilà, je saus is dikker. Maizena en aardappelzetmeel zijn de bekendste zetmeel bindmiddelen, maar je kunt ook denken aan tapioca of sago. Daarnaast binden room, eieren, boter of meel ook prima.
Er zijn zetmeelhoudende bindmiddelen (bijvoorbeeld bloem, aardappelmeel en maïsmeel) en niet-zetmeelhoudende bindmiddelen (eieren, gelatine, boter). Zetmeelhoudende bindmiddelen zijn vaak geur-, kleur- en reukloos en hebben als eigenschap op te zwellen en vloeistof te binden zodra deze wordt verhit.
Aardappelzetmeel is bijzonder geschikt voor het binden van bijv. jus soepen, vruchtensappen en compotes. Zo maak je het: Roer een papje van Aardappelzetmeel met enkele eetlepels koud water of het te gebruiken vocht.
Maizena als bindmiddel
De bekendste manier om Maizena (de merknaam voor maiszetmeel, vandaar de hoofdletter!) te gebruiken, is als bindmiddel. Hiermee kun je waterige substanties verdikken, zodat je uiteindelijk een mooie gebonden saus of soep hebt.
Zetmeel verstijft wanneer de zetmeelmoleculen in maiszetmeel door de aanwezigheid van water en warmte worden afgebroken. Met andere woorden: het papje Maizena wat je bij stap 1 hebt gemaakt, moet opgewarmd worden tot 95 graden Celsius voordat het een saus of soep kan binden.
Je hoeft het alleen even te mengen tot een glad papje en dan voeg je je het toe aan de hete vloeistof. Maizena is neutraal van smaak en blank van kleur. Soep: Gebruik ca. 15 g Maizena voor 1 l soep.
Breng het sap aan de kook. Maak van de maizena en het water/sap een glad papje, zorg dat goed glad is zodat je geen klontjes hebt. Giet de het papje terwijl je goed blijft roeren met een straaltje in het kokende sap. Blijf goed roeren en laat het sap indikken terwijl het nog 1 minuut kookt.
De oplossing is dat je het sap en de melk apart bindt met vanillepoeder. Je brengt dus het sap aan de kook en voegt het poeder al roerend toe. Nu kan je de melk en het sap vermengen naar eigen smaak.
Maizena en aardappelzetmeel zijn de bekendste zetmeel bindmiddelen, maar je kunt ook denken aan tapioca of sago. Daarnaast binden room, eieren, boter of meel ook prima.
Wil je liever een wat dikkere jus? Dan kun je ervoor kiezen om wat bloem of maizena toe te voegen. Zorg er wel voor dat je dit eerst aanmaakt met wat water en voeg het daarna pas toe aan de pan. Je kunt zo zelf experimenteren met de dikte van de jus.
Je kunt op dezelfde manier een saus of soep dikker maken met een papje van water en bloem. Klop hiervoor de bloem door wat koud water tot je geen klontjes meer ziet. Zie je toch klontjes zitten, hoe hard je ook klopt? Giet het papje dan door een fijne zeef voor je het aan de saus toevoegt.
Voeg bloem toe
Ook bloem kun je beter niet direct aan de saus toevoegen. Meng bloem met dezelfde hoeveelheid boter (bijvoorbeeld 20 gram bloem en 20 gram boter) en voeg het mengsel aan je saus toe. Roux is een goede basis voor veel zelfgemaakte sauzen.
Eerst en vooral kan je een saus of soep met zowat elke soort bloem binden. Heb je geen vloeiende bloem in huis? Dan doet patisseriebloem, speltbloem of eender welke andere soort de job even goed. Daarnaast kan je een klein beetje van het poeder waarmee je kant-en-klare puree maakt gebruiken om sauzen in te dikken.
Maizena is namelijk maismeel waaruit de vetten en eiwitten zijn weggewassen. Zo blijft pure zetmeel over en dat is bij uitstek geschikt om te binden. Maar we maken er ook wel pudding of vla van. De bloem (meel) die we in de keuken gebruiken is vrijwel altijd tarwebloem.
Wanneer je iets moet laten inkoken doe je dat best altijd zonder deksel. Zo krijgt de vloeistof die verdampt de kans om te verdwijnen. Wanneer je een deksel zou gebruiken condenseert die damp tegen het deksel en beland zo weer in de pot. Nog een goede tip: zet het vuur zeker niet te hoog wanneer je iets laat inkoken!
Je doet dit door de vloeistof (vaak een sausje) te koken, waardoor vocht verdampt. Je reduceert dus de hoeveelheid vloeistof volgens de aanwijzingen in het recept zodat deze dikker wordt. Op deze manier krijgt de saus meer smaak omdat deze meer geconcentreerd is.
Koude of warme bindmiddelen
Bindmiddelen die bij een lage temperatuur binden, noemen we koude bindmiddelen. Een voorbeeld van zo'n middel is eierdooier in mayonaise. We kennen ook bindmiddelen die een vloeistof binden bij een hoge temperatuur.
Breng na het verwijderen van de stoofpeertjes de sap weer aan de kook. Zodat alle alcohol verdampt! Een cocktail of heerlijk drankje maken van dit sap is dan een lekkere optie! Heel simpel, lekker en duurzaam, omdat er niks weggegooid wordt!
Kookroom, crème fraîche of sojaroom zorgt voor een dikkere soep én een romige smaak. Twee vliegen in één klap! Voeg de room toe als de soep warm is en roer goed door.
Met maïzena (maïszetmeel) of aardappelzetmeel geef je soepen en ook sauzen namelijk extra binding in een handomdraai. Los een deel zetmeel op in een kleine hoeveelheid water tot je een glad papje hebt en voeg dit toe aan je soep om klonters te voorkomen.
Binden met maïzena
Gebruik gelijke delen maïzena of aardappelzetmeel met melk of koud water. Meng het mengsel tot een papje. Voeg het papje al roerend door een warme saus of soep. Blijf roeren totdat het gerecht gebonden is.